Cửa khẩu Chi Ma rất vắng vẻ. Ảnh: H.Nụ.

Năm 2016, các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã kiểm tra 306 vụ có liên quan đến gia cầm, xử phạt vi phạm hành chính 148 vụ. Số hàng hóa bị bắt giữ là gần 700 kg gia cầm thịt và khoảng 300.000 con gia cầm giống, trên 3.000 quả trứng, gần 70 tấn sản phẩm gia súc, gia cầm. Riêng đợt cao điểm tết Nguyên đán Đinh Dậu 2017, các lực lượng đã kiểm tra 25 vụ có liên quan đến gia cầm, xử phạt vi phạm hành chính 12 vụ, bắt giữ 95 kg gia cầm thịt và khoảng 30.000 con gia cầm giống, gần 4,9 tấn sản phẩm gia súc, gia cầm.

Theo quan sát của phóng viên, suốt dọc đường từ Hà Nội lên TP. Lạng Sơn và từ TP.Lạng Sơn lên các cửa khẩu rất thưa thớt phương tiện lưu thông. Vào thời điểm này, cửa khẩu Chi Ma được xem là điểm “nóng” nhất của tình trạng vận chuyển gia cầm trái phép từ Trung Quốc vào Việt Nam. Để nắm sát tình hình này cũng như công tác phòng, chống gia cầm nhập lậu và ngăn chặn dịch cúm, phóng viên đã có mặt tại cửa khẩu Chi Ma. 14 giờ chiều ngày 8/3 cửa khẩu thưa vắng, không có cảnh tấp nập phương tiện qua lại, đặc biệt là sự vắng bóng của những chiếc xe ô tô tải cóc (loại phương tiện dân buôn thường gọi là “quan tài bay” dùng để chở hàng lậu và di chuyển với tốc độ rất nhanh).

Đứng chừng 1 giờ đồng hồ quan sát tại đường vào xã Tú Mịch, huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn, phóng viên ghi nhận, không có chuyến xe nào chở hàng hóa di chuyển ra ngoài. Qua trao đổi, ông Bế Văn Tiến, Tổ trưởng Tổ kiểm soát chống buôn lậu, Chi cục Hải quan cửa khẩu Chi Ma cho biết, từ ngày 22/2 đến nay, Chi cục đã phối hợp với Đồn Biên phòng cửa khẩu Chi Ma, Công an, Quản lý thị trường, tổ chức lực lượng tuần tra, kiểm soát tại các khu vực mốc 1223 đến mốc 1229 và tổ chức chốt chặn 24/24 tại ngã 3 khu tái định cư thôn Chi Ma đường vào thôn Nà Quân- Nà Phát. Đặc biệt, kể từ ngày 6/3, Cục Hải quan Lạng Sơn đã tăng cường thêm 4 CBCC hỗ trợ Chi cục Hải quan cửa khẩu Chi Ma kiểm soát chặt tình trạng gia cầm lậu.

“Trong những ngày đầu lực lượng triển khai cắm chốt, các đối tượng buôn lậu, vận chuyển gia cầm nhập lậu dừng lại nghe ngóng tình hình, nên tình trạng vận chuyển gia cầm lậu tại các điểm xung yếu có dấu hiệu giảm. Tuy nhiên, các đối tượng lại gánh và vận chuyển gia cầm nhập lậu bằng xe máy qua các con đường nhánh để vận chuyển vào nội địa”, ông Tiến cho biết thêm.

Cũng theo ông Bế Văn Tiến, những ngày đầu tháng 3, lợi dụng khi lực lượng chống buôn lậu sau khi tuần tra, chốt chặn ngơi nghỉ, khoảng 3-4 giờ sáng, các đối tượng đi xe máy không chở gà, vịt chạy trước mở đường đi qua điểm chốt chặn. Theo sau là các xe máy không bật đèn chở theo gà, vịt nhập lậu ào ào chạy qua với tốc độ cao nên lực lượng khó khăn trong việc ngăn chặn. “Để bắt được một vụ buôn lậu gia cầm, đôi khi tang vật chỉ là vài trăm con gà giống, … nhưng các lực lượng phải nhiều đêm thức trắng, mật phục nằm trong các bụi rậm trên các đường mòn, lối tắt. Thời gian qua, Bộ đội Biên phòng, Công an, Hải quan đã tổ chức cho bà con các thôn giáp biên Nà Quân – Nà Phát ký cam kết không tiếp tay, không vận chuyển, không chứa chấp gia cầm nhập lậu, không mang lồng đựng vịt, gà sang bên kia biên giới, không cản trở khi lực lượng chức năng vào bắt giữ gia cầm lậu…”, ông Tiến cho biết.

Từ ngày 22/2 đến 3/3, các lực lượng triển khai chốt chặn nhưng hiệu quả không cao, do đó, từ chiều 4/3, lực lượng Hải quan- Biên phòng Chi Ma không trực tại khu tái định cư Chi Ma mà bổ sung quân số chốt chặn tại các mốc từ 1223 đến 1229, đồng thời, triển khai bắt giữ. Tại đây, các lực lượng đã bắt giữ được 3 vụ, trong đó, bắt được 1 vụ 1.700 con vịt giống và 2 vụ vận chuyển nguyên liệu thuốc bắc với số lượng 220 kg.

Rời cửa khẩu Chi Ma, phóng viên di chuyển đến cửa khẩu Hữu Nghị. Ở đây, công tác phòng, chống dịch bệnh của các lực lượng cũng đang được tăng cường tối đa.

Ông Lý Kim Soi, Giám đốc Trung tâm Kiểm dịch Y tế quốc tế Lạng Sơn cho biết, để chủ động ngăn chặn cúm A/H7N9 xâm nhập, tất cả cán bộ, nhân viên làm việc tại 9 cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đều được phổ biến, cập nhật những thông tin về dịch cúm. Đơn vị đã bố trí 5 máy đo thân nhiệt từ xa bằng camera hồng ngoại tại các cửa khẩu: Hữu Nghị, Ga quốc tế Đồng Đăng, cửa khẩu Cốc Nam, Tân Thanh để kịp thời phát hiện những ca bệnh nghi nhiễm cúm nhập cảnh nhằm có biện pháp cách ly và ngăn chặn. Đồng thời các tổ công tác cũng thường xuyên kiểm tra lấy mẫu gia cầm tại các chợ trên địa bàn, nhằm phát hiện sớm các lô gia cầm nhiễm bệnh.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Công Trưởng, Phó Chủ tịch UBND, Trưởng ban Chỉ đạo 389 tỉnh Lạng Sơn cho biết, trước diễn biến của dịch cúm, tỉnh đã chỉ đạo các lực lượng Biên phòng, Hải quan, Công an, Quản lý thị trường, Kiểm dịch nỗ lực trong việc ngăn chặn nhập lậu gia cầm, các sản phẩm gia cầm qua biên giới. Tại các điểm nóng như: Đường xương cá mốc 1229, 1225, 1227, 1232 (cửa khẩu Chi Ma, Lộc Bình); Rọ Bon (cửa khẩu Tân Thanh, Văn Lãng); gốc Bưởi, gốc Nhãn, đường đài 05-06 (cửa khẩu Cốc Nam, Hữu Nghị), lực lượng Hải quan và Biên phòng đã thành lập những lán dã chiến. Bên cạnh đó, các lực lượng: Biên phòng, Hải quan, Kiểm dịch đã phối hợp thành lập các tổ công tác đặc biệt (ít nhất 3 người) be quét vùng biên, thay phiên nhau chốt chặt 24/24 giờ tại các đường mòn, đường tắt qua biên giới.

Với hơn 2 ngày (ngày 8 và 9/3) nắm tình hình, quan sát tại các điểm “nóng” của tình trạng gia cầm nhập lậu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, phóng viên nhận thấy, ý thức ngăn chặn dịch cúm A/H7N9 của các lực lượng kiểm soát đang lên cao, gia cầm lậu đã thực sự thưa bóng.