Công chức Hải quan CKQT Bờ Y làm thủ tục cho hàng hóa xuất khẩu qua Lào. Ảnh: N.H

Tạo đà cho giao thương, phát triển kinh tế Tây Nguyên

Đến cửa khẩu Bờ Y hôm nay, không còn cảnh những con đường gập ghềnh, bụi mù đất đỏ, mà thay vào đó là những con đường nhựa thênh thang. Hai bên cửa khẩu cũng mọc lên những cửa hàng bán hàng miễn thuế phục vụ cho nhu cầu cư dân biên giới. Nhiều DN đã về đây đầu tư xây dựng các kho bãi, địa điểm làm thủ tục hải quan.

Theo đại diện Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Bờ Y, sự phát triển của hạ tầng đã thúc đẩy hoạt động giao thương tại khu vực biên giới ngày càng phát triển. Hiện bình quân hàng năm chi cục tiếp nhận và làm thủ tục cho khoảng 35.000 lượt phương tiện vận tải, 364.000 lượt hành khách XNC, lượng hàng hóa XNK qua lại cửa khẩu hàng năm cũng đạt bình quân trên 200 triệu USD.

Cửa hàng miễn thuế tại Khu kinh tế CKQT Bờ Y. Ảnh: N.H

Những con số kể trên, nếu so với nhiều đơn vị khác thì còn rất nhỏ bé, nhưng đối với một đơn vị nằm ở địa bàn xa xôi và có điểm xuất phát thấp như Bờ Y thì lại là một sự phát triển vượt bậc. Bởi so với thời điểm cách đây chỉ khoảng chục năm, lượng người và phương tiện vận tải XNC tại đây đã tăng gấp hơn chục lần, kim ngạch hàng hóa XNK cũng tăng gấp gần 4 lần.

Cùng với đó, số thuế thu nộp vào ngân sách nhà nước cũng đã tăng từ 4 tỷ đồng vào năm 2000 lên 50 tỷ đồng năm 2009 và đến năm 2018 đạt trên 240 tỷ đồng. Nhiều năm liên tục Chi cục luôn hoàn thành và vượt mức kế hoạch thu NSNN và đóng góp không nhỏ vào hoàn thành chỉ tiêu thu NSNN của Cục Hải quan Gia Lai-Kon Tum được cấp trên giao. Hiện số lượng doanh nghiệp hàng năm làm thủ tục tại đơn vị đạt hơn 200 doanh nghiệp.

Với lượng người, phương tiện vận tải XNC và hàng hóa XNK không ngừng tăng lên, để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ được giao, chi cục đã từng bước triển khai, áp dụng công nghệ thông tin, thực hiện cải cách thủ tục, tạo thuận lợi cho hoạt động XNK hàng hóa, phương tiện vận tải và hành khách XNC.

Theo đó, từ tháng 6/2014, đơn vị đã thực hiện Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS. Theo đại diện Chi cục Hải quan CKQT Bờ Y, thời gian thông quan hàng hóa hiện đã được rút ngắn rất nhiều so với trước đây. Ví dụ như đối với lô hàng 2.000 m3 (3.500 lóng) gỗ tròn vào thời kỳ những năm 1990 thời gian thông quan cho lô hàng phải mất 2 ngày, nhưng cũng lô hàng gỗ tương tự đó thì thời gian thông quan hiện nay chỉ mất vài giờ. Công tác tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ giấy và cấp số tờ khai không quá 30 phút /bộ (trừ những bộ tờ khai có từ 20 mặt hàng trở lên), thực hiện đúng cam kết của ngành Hải quan. Tỷ lệ kiểm tra thực tế hàng hóa XNK từ năm 2003 về trước chiếm 98% thì nay tỷ lệ kiểm tra thực tế chỉ còn từ 6 - 7% tổng số tờ khai.

Kiên quyết không để hàng lậu, hàng cấm lọt qua cửa khẩu

Đóng chân trên xã Bờ Y, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum, Chi cục Hải quan CKQT Bờ Y nằm gần ngã ba Đông Dương, là trung tâm trong tam giác đường biên giới 3 nước Việt Nam - Lào - Campuchia. Bao quanh chi cục là địa hình đồi núi hiểm trở, do đó hoạt động buôn lậu chỉ diễn ra với quy mô nhỏ lẻ, tự phát. Thế nhưng, công tác kiểm soát địa bàn tại đơn vị chưa lúc nào nơi lỏng. Đơn vị thường xuyên phối kết hợp chặt chẽ với các lực lượng đóng chân trên địa bàn để điều tra nắm tình hình, tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát; kiểm tra giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu, hành lý của khách xuất nhập cảnh, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm của tổ chức cá nhân, đảm bảo đúng pháp luật.

Kết quả, kể từ khi thành lập đến nay, Chi cục đã phát hiện và lập biên bản vi phạm hành chính về Hải quan trên 1.100 vụ vi phạm, ra quyết định xử phạt hơn 5 tỷ đồng. Đa phần các vụ vi phạm là phương tiện vận tải vi phạm thời hạn tạm nhập – tái xuất hoặc tạm xuất – tái nhập. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có nhiều vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm, hàng lậu, bao gồm các mặt hàng như vàng nguyên liệu, gỗ nhóm I, ma túy, pháo nổ... Ngoài ra, còn một số vụ liên quan đến an ninh chính trị, trật tự xã hội, qua đó đơn vị đã thu giữ nhiều loại vũ khí tự chế, roi điện, đao kiếm các loại…

Ông Trần Thanh Vân, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan CKQT Bờ Y, cho biết công tác kiểm soát địa bàn luôn được thực hiện nghiêm ngặt và chặt chẽ. Mọi hành vi vi phạm của các đối tượng đều khó lòng qua mắt được cơ quan Hải quan. Theo đó, nhiều vụ các đối tượng vận chuyển ma túy với số lượng chỉ vài gam cũng bị phát hiện và bắt giữ. Đặc biệt trong năm 2018, Chi cục đã phối hợp với lực lượng Biên phòng cửa khẩu quốc tế Bờ Y phát hiện bắt giữ 2 đối tượng vận chuyển trái phép 367 viên ma túy tổng hợp, 1 kg ma túy đá. Đây là vụ bắt giữ ma túy lớn nhất từ trước đến nay mà đơn vị thực hiện được. Với thành tích này, Tổng cục Hải quan, Bộ Tài Chính, Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum và các cơ quan ban ngành trên địa bàn đã khen thưởng, tặng Bằng khen, Giấy khen cho tập thể và cá nhân cán bộ công chức Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Bờ Y.

Tiếp nối những truyền thống tốt đẹp thời gian qua, ông Trần Thanh Vân cho biết, thời gian tới, Chi cục sẽ tiếp tục phấn đấu nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ, thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý Nhà nước về hải quan trên địa bàn. Qua đó tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, du lịch, thu hút đầu tư; góp phần thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tăng trưởng kinh tế, giữ vững an ninh – chính trị, trật tự - an toàn xã hội trên khu vực biên giới cửa khẩu.