Chính sách Thuế - Hải quan là động lực giúp doanh nghiệp phục hồi và tăng trưởng
	Chính phủ đã 'kề vai sát cánh' cùng doanh nghiệp phục hồi sản xuất

GS.TS Phạm Hồng Chương, Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân.

Hậu đại dịch Covid-19, theo ông, các doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt với những khó khăn, thách thức nào?

Trong thời gian đại dịch Covid-19, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam đã có nhiều cố gắng để chống chọi và phát triển. Đồng thời, Chính phủ cũng đã có nhiều biện pháp và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, từ chính sách tài khóa cho đến chính sách tiền tệ.

Tuy nhiên, dự báo những khó khăn sẽ còn tiếp diễn. Không chỉ dịch bệnh còn tồn tại mà hậu quả của đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu do các cuộc xung đột chính trị, xung đột giữa Nga – Ukraine… tiếp tục tạo nên rất nhiều thách thức cho các doanh nghiệp. Trong khi đó, xét về sâu xa, nội tại doanh nghiệp, nguồn lực của các doanh nghiệp Việt Nam đã bị bào mòn trong thời gian 2 năm đại dịch. Các chính sách hỗ trợ vẫn chưa thực sự nuôi dưỡng được nguồn lực của doanh nghiệp một cách hiệu quả.

Nếu chúng ta nhìn ra thế giới, gánh nặng từ đại dịch Covid-19 được Chính phủ nhiều quốc gia san sẻ với các doanh nghiệp bằng nhiều cách thức, thậm chí họ có thể chấp nhận gia tăng nợ công để giúp các doanh nghiệp có nguồn lực và thời gian để phục hồi. Trong khi đó, tại Việt Nam, doanh nghiệp không chỉ khó khăn từ nội tại như đã nói ở trên mà còn rất vất vả để tiếp cận nguồn vốn do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Chính vì thế, nhiều doanh nghiệp đang thiếu niềm tin vào tương lai và sự phục hồi, phát triển. Nếu nhiều khó khăn dồn vào một thời điểm, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ khó lòng chống chọi, dẫn đến nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tăng trưởng và phát triển.

Giải pháp nào cho những vấn đề nêu trên, thưa ông?

Tất nhiên, có khó khăn thì phải tháo gỡ. Chúng ta cần phải có những nghiên cứu cụ thể để đánh giá đâu là trách nhiệm của doanh nghiệp, nhà đầu tư, đâu là của cơ quan nhà nước để hoàn thiện chính sách pháp lý một cách nhanh chóng và hiệu quả. Chính sách tốt sẽ giúp khôi phục lòng tin của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp tìm ra cơ hội phát triển trong thử thách.

Tại Hội thảo khoa học quốc tế “Các vấn đề đương đại trong Kinh tế, Quản trị và Kinh doanh” năm 2022 (CIEMB 2022) do trường Đại học Kinh tế quốc dân tổ chức gần đây, các chuyên gia quốc tế đã khuyến nghị nhiều giải pháp để cung cấp nền tảng, hỗ trợ cho các chiến lược thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển bền vững toàn cầu. Trong đó, các chuyên gia quốc tế cho rằng, Việt Nam cần có các giải pháp nỗ lực đa dạng hóa thị trường, giảm thiểu nguy cơ đứt gãy trong chuỗi sản xuất.

Bên cạnh đó, trong trung và dài hạn, Việt Nam cũng phải đối mặt với những thách thức lớn liên quan đến biến đổi khí hậu, những bất định tác động đến thương mại, triển vọng tăng trưởng của Việt Nam… nên mấu chốt để giải quyết những vấn đề này là cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thể chế, thiết lập một hệ thống phân cấp thẩm quyền rõ ràng hơn, gắn với các chiến lược, kế hoạch và quy hoạch quốc gia.

Ông có nói đến khó khăn về nguồn vốn của các doanh nghiệp, theo ông, vấn đề này cần có cách giải quyết ra sao?

Hiện phần lớn doanh nghiệp Việt Nam dựa vào nguồn vốn từ ngân hàng nên việc giải quyết dòng vốn từ ngân hàng cần là ưu tiên số một, cần sớm giải quyết. Lâu nay chúng ta nói nhiều về vấn đề nới hạn mức tăng trưởng tín dụng (room), nhưng việc này cần phải căn cứ tình hình cụ thể của từng ngân hàng, có đánh giá thông tin chính sách về tình hình tín dụng của từng ngân hàng. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, nới room khó thực hiện được. Còn với các dòng vốn đến từ trái phiếu, cổ phiếu thì có tính chất phức tạp hơn, các cơ quan quản lý cần thời gian giải quyết, để tạo sự an toàn cho hệ thống.

Xin cảm ơn ông!