Bà Nguyễn Thu Hằng, Tổng giám đốc Công ty chứng khoán VIG:

Bà Nguyễn Thu Hằng.

Hành động bán ròng của khối ngoại từ đầu năm đến nay khá rõ nét, một phần có thể là do ảnh hưởng của tỷ giá. Một khi tỷ giá lên cao, nhà đầu tư nước ngoài sẽ rút tiền ra để thực hiện những khoản đầu tư khác. Tuy nhiên, trong những phiên gần đây, khối ngoại đã bắt đầu mua ròng trở lại khi thị trường giảm điểm khá cao. Theo quan điểm của tôi, về dài hạn khối ngoại vẫn nhìn thấy điểm sáng trong kinh tế của kinh tế Việt Nam, cũng như nhìn thấy sự hấp dẫn của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Ông Nghiêm Quý Hào, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu kinh tế ứng dụng, Đại học Tôn Đức Thắng:

Ông Nghiêm Quý Hào.

Trong giai đoạn 16 năm đầu sau khi thị trường chứng khoán Việt Nam được thành lập và đi vào vận hành (từ năm 2000 đến 2016), thị trường mới chỉ có 1,6 triệu tài khoản. Tiếp đó, ở giai đoạn 2017-2019, bình quân mỗi năm thị trường có thêm khoảng 100.000 tài khoản. Nhưng kể từ sau dịch Covid-19 đã xuất hiện làn sóng nhà đầu tư đến với thị trường chứng khoán. Từ đầu năm 2023 đến nay cũng đã ghi nhận 720.000 tài khoản mới. Đây cũng là dấu hiệu cho thấy sự hồi phục khá mạnh của thị trường.

Chuyển từ đầu cơ sang đầu tư giúp thị trường phát triển ổn định và bền vững hơn

TS. Nguyễn Hữu Huân.

TS. Nguyễn Hữu Huân, Trưởng bộ môn Thị trường tài chính, Đại học Kinh tế TPHCM đưa ra bình luận về những diễn biến trên thị trường chứng khoán thời gian gần đây cũng như những chính sách liên quan có thể tác động tới thị trường.

Thị trường chứng khoán đã có những phiên điều chỉnh khá mạnh trong những ngày gần đây, ông có nhận định gì về diễn biến này?

Trong những phiên vừa qua, NHNN đã quay trở lại phát hành tín phiếu trên kênh hoạt động thị trường mở và điều này đã ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư trên thị trường. Thị trường lo ngại rằng NHNN đang xoay chuyển chính sách từ nới lỏng sang thắt chặt. Nhưng theo quan điểm của tôi việc phát hành tín phiếu này chủ yếu thực hiện trên thị trường 2 nhằm hút dòng vốn đang dư thừa trong hệ thống ngân hàng về, qua đó hạn chế dòng vốn dư thừa tạo ra chi phí không đáng có cho hệ thống ngân hàng thương mại và hạn chế tình trạng đầu cơ tỷ giá trong hệ thống.

Chính vì vậy, việc hút vốn này chưa tác động nhiều đến thị trường 1 (giao dịch giữa tổ chức tài chính với doanh nghiệp, dân cư). Do đó, những phiên giảm vừa qua chỉ là yếu tố tâm lý của nhà đầu tư. Thời gian tới tôi cho rằng NHNN vẫn sẽ tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng để cung ứng vốn ra nền kinh tế, giúp hỗ trợ tăng trưởng cho nền kinh tế.

Theo phân tích của ông thì phải chăng nhà đầu tư đã phản ứng thái quá với động thái của NHNN?

Thị trường chứng khoán đã tăng trong gần 2 tháng và cần thiết phải có những phiên điều chỉnh. Tuy nhiên, đợt điều chỉnh lần này cũng hơi mạnh bởi một số mã cổ phiếu đã tăng gấp 2, gấp 3 giá trị nên nhà đầu tư sẽ có xu hướng chốt lời. Điều này cùng với tác động từ động thái hút ròng của NHNN đã khiến chỉ số VN-Index giảm sâu trong thời gian qua.

Trong điều kiện diễn biến kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, sức hấp thụ vốn kém, ông đánh giá xu hướng thị trường chứng khoán từ nay tới cuối năm sẽ thế nào?

Cần lưu ý rằng khối ngoại liên tục bán ròng khi thị trường tăng điểm, một phần của tình trạng này đến từ chênh lệch lãi suất giữa VND và USD khiến nhà đầu tư có xu hướng rút vốn khỏi thị trường. Khi khối ngoại rút vốn và nhà đầu tư nội tham gia vào thị trường nhiều, dòng vốn trên thị trường sẽ không ổn định, bởi tâm lý của nhà đầu tư nội chủ yếu là lướt sóng. Do đó, từ nay đến cuối năm thị trường chứng khoán sẽ không tăng trưởng mạnh mẽ mà theo xu hướng đi ngang với các phiên tăng, giảm đan xen.

Hiện các nhà đầu tư đang có xu hướng tìm kiếm những DN có câu chuyện tốt và kết quả kinh doanh tốt để đầu tư thay vì đầu cơ như trước đây, ông đánh giá thế nào về xu hướng này ?

Tôi thấy đây là một khuynh hướng đầu tư Win-Win, tất cả cùng thắng, DN thắng và nhà đầu tư cũng thắng. Để làm được điều này, nhà đầu tư phải tìm ra được những mã cổ phiếu giá trị và phải đồng hành với DN đó trong một khoảng thời gian dài. Như Warren Buffett thường đầu tư là khoảng 5-10 năm rồi mới tính đến chuyện có rút vốn khỏi công ty đó hay không. Còn các nhà đầu tư hiện nay đa số là nhà đầu cơ và chỉ quan tâm đến việc giá cổ phiếu tăng hay giảm trong tương lai chứ không quan tâm tới việc có được thu nhập gì từ việc nắm giữ cổ phiếu đó.

Chính vì thế, nếu các nhà đầu cơ chuyển sang hình thức đầu tư và tìm kiếm những mã cổ phiếu giá trị, thị trường sẽ trở nên ổn định hơn. Bởi việc mua và nắm giữ như vậy sẽ tạo ra lực đỡ cho thị trường, giúp thị trường tránh được những phiên mà tăng quá sốc hoặc giảm quá mạnh như hiện nay. Theo đó, thị trường sẽ đi vào xu hướng phát triển bền vững hơn trong tương lai.

Trở lại câu chuyện hút ròng của NHNN trong những phiên vừa qua, ông có bình luận gì về động thái này?

Thời gian qua, trên thị trường liên ngân hàng có một nghịch lý là lãi suất tiền đồng thấp hơn lãi suất USD và sự dư thừa tiền trong hệ thống ngân hàng. Mặc dù trong hệ thống ngân hàng tiền đang dư thừa nhưng DN lại không tiếp cận được do không đủ điều kiện về tài sản đảm bảo, chứng minh dòng tiền cũng như sức cầu của nền kinh tế ở mức yếu… Những yếu tố này tạo ra nút thắt khiến dòng vốn không thể chảy ra nền kinh tế mặc dù NHNN đã 4 lần giảm lãi suất điều hành. Nút thắt này đã tạo ra hệ lụy là lãi suất bình quân liên ngân hàng giảm về gần mức 0% lần đầu tiên trong lịch sử.

Khi quá dư thừa vốn, các ngân hàng thương mại phải tìm cách để có lợi nhuận từ lượng vốn dư thừa này, bởi các ngân hàng vẫn phải trả lãi cho lượng vốn đã huy động. Theo đó, khi chênh lệch lãi suất giữa VND và USD tăng cao, các ngân hàng sẽ có xu hướng vay VND với lãi suất thấp để mua USD đầu cơ. Như vậy, ngân hàng sẽ được hưởng lãi suất cao từ việc cho vay USD và có thể "lướt sóng" tỷ giá với kỳ vọng tỷ giá sẽ tăng.

Điều này vô hình trung gây áp lực khiến tỷ giá có xu hướng tăng lên trong thời gian qua. Chính vì vậy, NHNN buộc phải khởi động lại kênh tín phiếu để rút bớt tiền từ hệ thống ngân hàng về để hạ nhiệt tỷ giá.

Tôi đánh giá việc hút tiền về của NHNN là động thái hợp lý vì giúp giảm bớt sự dư thừa thanh khoản trong hệ thống ngân hàng và giảm áp lực lên tỷ giá từ nay đến cuối năm. Dự báo động thái này sẽ còn tiếp tục cho đến khi chênh lệch lãi suất giữa VND và USD mất đi và không còn việc đầu cơ tỷ giá.

Mức tăng trưởng GDP trong 2 quý đầu năm ở mức rất thấp và dự báo mục tiêu 6,5% trong năm nay sẽ khó khả thi, ông nhận định thế nào về điều này?

Trong điều hành chính sách đôi khi cần phải đánh đổi giữa tăng trưởng và sự ổn định vĩ mô. Hiện tại chúng ta đang có rất nhiều cơ hội để tăng trưởng và tôi cho rằng chúng ta cần hy sinh một chút về sự ổn định để đạt được mức tăng trưởng cao. Bởi nếu bỏ lỡ thời điểm này thì khả năng đạt được mức tăng trưởng cao sẽ rất khó khăn.

Theo đó, từ đầu năm đến nay, VND giảm giá chưa tới 3% so với USD, đây là mức rất tốt so với các nước trong khu vực cũng như trên thế giới. Sự ổn định này cũng có tính hai mặt. Bởi việc VND giữ ổn định cao so với USD trong khi các đồng tiền khác đều giảm giá mạnh vô tình khiến giá cả hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam trở nên đắt đỏ hơn so với các đối thủ cạnh tranh, gây ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu. Hiện xuất khẩu đang là động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế, theo đó, nên cân nhắc chấp nhận để VND giảm giá tương đối một phần so với USD để hỗ trợ xuất khẩu cũng như hỗ trợ cho tăng trưởng vĩ mô trong dài hạn.

Mặc dù vậy, mục tiêu tăng trưởng 6,5% trong năm nay vẫn khó có thể đạt được. Bởi sau 2 quý đầu năm tăng trưởng ở mức rất thấp, rất khó có thể đạt tăng trưởng đột biến ngay trong nửa cuối năm mà phải cần có thêm thời gian, ít nhất là đến quý 1 hoặc quý 2 năm sau mới lấy lại gia tốc như ban đầu.

Xin cảm ơn ông!

Khải Kỳ (ghi)