Những tháng đầu năm 2019, liên tục thông tin về việc các DN trong nước xuất khẩu hàng tấn hàng, trị giá lên tới hàng nghìn USD đi nhiều thị trường mới hoặc mới được thị trường nhập khẩu chấp nhận, trong đó, nhiều mặt hàng là nông sản – mặt hàng luôn đòi hỏi tiêu chuẩn rất khắt khe. Tiêu biểu như mới đây, xoài Việt Nam chính thức được phép xuất khẩu sang Mỹ; hay trước đó, nhiều nông sản lần đầu tiên được cấp “visa” xuất khẩu như: Thịt gà vào Nhật Bản, thịt lợn đông lạnh vào Myanmar, vú sữa vào Mỹ, chôm chôm vào New Zealand, chanh leo vào EU... Tuy số lượng chưa lớn, song đây là tin rất đáng mừng, cho thấy các DN Việt Nam đã chủ động nắm bắt, đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế, đáp ứng được yêu cầu của các thị trường khó tính nhất.

Mặc dù đạt được nhiều thành tích tốt, nhưng các chuyên gia cho rằng, nông dân cùng DN Việt Nam hiện mới chỉ đi được khoảng 30% của đoạn đường áp dụng theo các chuẩn quốc tế, bởi vẫn còn nhiều khó khăn và rào cản. Do vậy, nhiều sản phẩm của Việt Nam có chất lượng tốt nhưng vì thiếu tiêu chuẩn nên vẫn chưa được thị trường thế giới chấp nhận; hoặc sản phẩm không đủ đạt theo các điều kiện khắt khe của một số quốc gia luôn có yêu cầu cao như Mỹ, Nhật Bản… Vì thế, có chuyên gia cho rằng, các DN trong nước cần thoát khỏi tư duy sản xuất hàng nội địa mà phải xem hàng Việt cũng là hàng quốc tế để dễ dàng cạnh tranh trong thời kỳ hội nhập.

Tuy nhiên, cùng với việc thay đổi tư duy, không ít DN than thở việc áp dụng theo các tiêu chuẩn thường phải “tự túc”, DN phải tự tìm hiểu, tự lên kế hoạch thay đổi và đầu tư sản xuất, ít nhận được sự chung tay, vào cuộc của các cơ quan chức năng. Trong khi theo thống kê của Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, có hơn 1 triệu tiêu chuẩn được xây dựng và áp dụng trên thế giới. Điều này cho thấy, sự hỗ trợ, hướng dẫn của các tổ chức, cơ quan có liên quan với DN và nông dân trong công tác này là rất cần thiết, giúp các DN có định hướng rõ ràng và chủ động hơn, từ đó thúc đẩy hiệu quả nâng cao chất lượng sản phẩm. Nhưng các DN cũng phải nhìn nhận thực tế rằng, sự giúp đỡ của các cơ quan chức năng chỉ mang tính dẫn dắt, phần quyết định vẫn thuộc về DN.