Địa điểm làm thủ tục "3 trong 1" tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái (Cục Hải quan Quảng Ninh). Ảnh: Quang Hùng.

Giảm thời gian thông quan

Từ 3 địa điểm tiếp nhận, đăng ký tờ khai gồm: Đội Thủ tục hàng hóa XNK I, Đội Thủ tục hàng hóa XNK II, Đội Nghiệp vụ ICD Thành Đạt, ngày 11/4 vừa qua, Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái (Cục Hải quan Quảng Ninh) rút xuống chỉ còn một Đội Thủ tục hàng hóa XNK.

Sau hơn 1 tháng triển khai, mô hình quản lý tập trung “3 trong 1” này đã thông quan cho 3.803 tờ khai XNK, kim ngạch đạt 239 triệu USD ở 14 loại hình XNK. Đặc biệt là ở các loại hình XNK: Nhập kinh doanh tiêu dùng (777 tờ khai); nhập kinh doanh sản xuất (192 tờ khai); hàng gửi kho ngoại quan (518 tờ khai); xuất kinh doanh (1.816 tờ khai); xuất sản phẩm sản xuất XK (344 tờ khai)…

Qua thống kê của Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái, thời gian giải quyết thủ tục hải quan đối với các lô hàng NK, XK có giảm so với kết quả đo thời gian giải phóng hàng năm 2017. Cụ thể, đối với các lô hàng NK, tờ khai luồng Vàng (thuộc diện phải kiểm tra hồ sơ), thời gian trung bình từ khi DN đăng ký đến khi thông quan/giải phóng hàng là 35 giờ 30 phút 19 giây, giảm 3 giờ; luồng Đỏ là 46 giờ 00 phút 51 giây (giảm 2 giờ 46 phút). Đối với các lô hàng XK, thời gian trung bình đối với các lô hàng luồng Vàng có thời gian trung bình là 11 giờ 25 phút 12, giảm 1 giờ và luồng Đỏ giảm 5 giờ.

Theo lãnh đạo Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái, mô hình thông quan tập trung đã đáp ứng chủ trương của Đảng, Nhà nước về việc rà soát, sắp xếp lại tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế. Bộ máy được sắp xếp đồng bộ, tinh gọn, bộ phận tiếp nhận làm thủ tục hải quan giảm từ 3 đầu mối xuống còn 1 đầu mối, giảm 3 biên chế (từ 18 CBCC theo mô hình cũ xuống còn 15 CBCC). Hiệu quả là khắc phục được tình trạng cồng kềnh, chồng chéo, phân tán, không hiệu quả, không mang tính chuyên trách, chuyên sâu, qua đó nâng cao trách nhiệm của cán bộ quản lý các cấp trong thực thi nhiệm vụ.

Một người làm công việc của 5 người

Khi mới bắt tay vào triển khai mô hình mới này, bản thân lãnh đạo Cục Hải quan Quảng Ninh, Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái khá lo lắng vì thay đổi sẽ ít nhiều khiến DN bỡ ngỡ. Tuy nhiên, qua tìm hiểu của phóng viên, mô hình quản lý tập trung đã khắc phục tình trạng DN phải làm thủ tục khai báo hải quan ở nhiều nơi, thủ tục hải quan giải quyết tập trung, thông thoáng. Hầu hết DN bắt nhịp khá tốt với sự đổi mới này và không gây xáo trộn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Hoạt động XNK tại Điểm thông quan lối mở cầu phao Km 3+4 phường Hải Yên, TP. Móng Cái, Quảng Ninh. Ảnh: Quang Hùng​​​.

“Do đặc thù kinh doanh XNK, tại chi cục xuất hiện nhiều DN đồng thời làm thủ tục tại 3 địa điểm. Chính vì vậy, khi đơn vị triển khai mô hình quản lý tập trung, bản thân các DN rất đồng tình, ủng hộ, một cán bộ phụ trách Đội Thủ tục hàng hóa XNK tiết lộ.

Nằm trong số DN đang hoạt động XNK trên địa bàn Móng Cái, Công ty TNHH SITC LOGISTIC (có trụ sở tại Hải Phòng) hiện đang tham gia làm thủ tục tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái ở 3 loại hình XNK: Nhập kinh doanh, nhập sản xuất XK và xuất sản xuất XK, với 20 tờ khai mỗi ngày.

Chia sẻ với phóng viên, nhân viên phụ trách XNK, Công ty TNHH SITC LOGISTIC Lê Tiến Dũng cho biết: Triển khai mô hình quản lý tập trung, là một nhân viên thường xuyên chạy đến nhiều nơi để làm thủ tục cho DN, đến nay chỉ phải đến một nơi nên bản thân cảm thấy khá thuận lợi. Đơn giản như việc kết nối mạng internet được truy cập miễn phí, thông suốt, DN có thể ngồi tại cơ quan Hải quan giải quyết thủ tục mà không phải chạy về công ty. Mặt khác, trước đây khi làm thủ tục tại Đội Thủ tục hàng hóa XNK I, DN muốn vào khu vực làm thủ tục hải quan chịu sự quản lý, giám sát của lực lượng quản lý cửa khẩu, nhất là quy định thời gian đóng cửa khẩu là 20 giờ, nhưng đến nay DN có thể chủ động hơn về thủ tục, hàng hóa giải phóng được ngay trong ngày. DN trước đây phải bố trí 5 nhân viên làm thủ tục hải quan tại 3 địa điểm thì hiện chỉ cần 1 nhân viên đi làm thủ tục. Nhờ đó, DN cũng tiết kiệm được các chi phí đi lại, chủ động trong việc sắp xếp, bố trí lại nguồn nhân lực để tăng năng suất lao động. Không những thế, địa điểm làm thủ tục mới này được bố trí trong trụ sở chi cục, mỗi khi gặp vướng mắc, DN có thể phán ánh và nhận được phản hồi ngay từ phía cán bộ hải quan tại địa điểm làm thủ tục, thậm chí cả lãnh đạo chi cục.

Đồng tình với quan điểm trên, nhân viên XNK thuộc Công ty XNK Thái Hưng (có trụ ở tại Móng Cái, Quảng Ninh) Phạm Quang Bách cho biết, trước khi triển khai mô hình quản lý mới này, DN đã nhận được thông báo từ phía Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái về thay đổi địa điểm làm thủ tục, hướng dẫn cách khai báo thủ tục hải quan theo mã hải quan, mã địa điểm kiểm tra qua hòm thư điện tử và gặp mặt, trao đổi trực tiếp. Chính vì vậy, ngay từ ngay đầu triển khai, DN nhận thấy thủ tục nhanh gọn, thuận lợi, nhất là địa điểm nộp thuế tại ngân hàng thương mại có trụ sở gần Đội Thủ tục hàng hóa XNK.

Mô hình quản lý tập trung đang đem lại những thay đổi tích cực từ phía cơ quan Hải quan, cộng đồng DN. Thời gian đầu triển khai, Chi cục Hải quan Móng Cái nhận thấy còn vướng mắc về chức năng nhập liệu cho các loại chứng từ kế toán; chức năng thêm mới biên lai lệ phí cho nhiều tờ khai, đối với những tờ khai… và đề nghị Cục Hải quan Quảng Ninh báo cáo Tổng cục Hải quan bổ sung phù hợp với tình hình thực tế.