Hải quan Lạng Sơn đối thoại với doanh nghiệp đại lý làm thủ tục hải quan
	Hiện tượng “cò mồi” làm thủ tục khai báo hải quan gây khó doanh nghiệp
	Tạm dừng hoạt động đại lý hải quan đối với 11 doanh nghiệp tại Hải Phòng

Hoạt động nghiệp vụ tại Hải quan Hải Phòng. Ảnh: T.Bình.

Năm 2021, Tổng cục Hải quan đã thực hiện công nhận hoạt động đại lý hải quan cho 93 doanh nghiệp; tạm dừng hoạt động đại lý hải quan của 227 doanh nghiệp, trong đó có 73 doanh nghiệp đã thực hiện thủ tục tiếp tục hoạt động trở lại sau khi tạm dừng; chấm dứt hoạt động đại lý hải quan của 27 doanh nghiệp.

Đồng thời cơ quan Hải quan đã thực hiện cấp mã nhân viên đại lý hải quan cho 291 nhân viên của các doanh nghiệp, gia hạn mã số cho 270 nhân viên, thu hồi mã số nhân viên đại lý hải quan của 441 cá nhân.

Theo Cục Giám sát quản lý về hải quan, thời gian qua, hoạt động đại lý hải quan đã có những đóng góp quan trọng, đặt nền móng cho sự phát triển các dịch vụ liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn toàn quốc.

Nhìn chung, đa số các đại lý làm thủ tục hải quan nghiêm túc tuân thủ các quy định của pháp luật liên quan đến lĩnh vực hải quan, thực hiện tốt chế độ báo cáo định kỳ theo quy định và có tinh thần phối hợp, hợp tác tốt với cơ quan Hải quan.

Tuy nhiên, tại một số địa bàn, hiện nay ngoài các trường hợp hoạt động xuất nhập khẩu thông qua ký kết hợp đồng đại lý hải quan, thì vẫn có các đại lý làm thủ tục hải quan không ký kết hợp đồng với chủ hàng, mà chỉ thực hiện hoạt động khai thuê, nhập các chỉ tiêu thông tin khai báo, làm thuê các thủ tục bến bãi, điều xe, bốc xếp hàng hóa... còn việc đứng tên trên tờ khai hải quan, thực hiện các nghĩa vụ thuế, phí, lệ phí và các khoản phải thu khác vẫn do chủ hàng đứng ra tự thực hiện.

Do đó, hoạt động của các đại lý làm thủ tục hải quan chưa thực sự đi vào chiều sâu, chưa đạt hiệu quả cao như mục tiêu đề ra, nhiều đại lý chưa hoạt động đúng với vai trò, tư cách của đại lý làm thủ tục hải quan.

Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hải Phòng Nguyễn Kiên Giang cho biết, có hiện tượng tư nhân đứng ra làm dịch vụ khai báo thủ tục hải quan, giao nhận, vận chuyển hàng hóa cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Tuy nhiên trong số này có cá nhân làm tốt nhưng cũng có trường hợp lợi dụng để gây khó khăn, nhũng nhiễu cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Ví dụ lô hàng đã được cơ quan Hải quan thông quan sớm nhưng cá nhân làm dịch vụ lại trì hoãn chưa lấy hàng hoặc đưa ra nhưng khó khăn, vướng mắc không có thật để buộc doanh nghiệp xuất nhập khẩu phải đưa thêm chi phí. Cũng có trường hợp hồ sơ hải quan đơn giản nhưng những cá nhân làm dịch vụ không hiểu hoặc cố tình không hiểu từ đó hướng dẫn doanh nghiệp xuất nhập khẩu làm thủ tục không chính xác…

Theo Cục Giám sát quản lý về hải quan, một trong những vấn đề khó khăn hiện nay là nhiều đại lý hải quan chưa kết nối, tiếp cận được các doanh nghiệp, chủ hàng, do đó chưa thực hiện được chức năng làm cầu nối giữa cơ quan Hải quan và chủ hàng trong hoạt động hải quan, giảm thời gian thông quan hàng hóa, giảm tải áp lực công việc.

Hơn nữa, tại một số địa bàn, cửa khẩu, sự tồn tại của các cá nhân làm dịch vụ xuất nhập khẩu một cách tự phát, không bài bản, không đăng ký kinh doanh, không nộp thuế, nhận khoán theo từng lô hàng… điều này làm giảm tính cạnh tranh của hoạt động đại lý hải quan. Tuy nhiên các cá nhân này lại không có trách nhiệm ràng buộc với chủ hàng, không có ý thức tuân thủ pháp luật tốt, đổ trách nhiệm cho chủ hàng… làm ảnh hưởng đến chất lượng của hoạt động cầu nối giữa cơ quan Hải quan và chủ hàng, đồng thời dẫn đến hiểu lầm về vai trò của đại lý hải quan, làm giảm uy tín của các đại lý hải quan trong hoạt động xuất nhập khẩu.

Ngoài ra, hiện nay chưa có một hiệp hội riêng của các doanh nghiệp có thực hiện hoạt động đại lý làm thủ tục hải quan (mà là một nhóm nhỏ trong Hiệp hội doanh nghiệp) nên tiếng nói đối với cơ quan chức năng chưa tạo được tính chất tác động mạnh mẽ.