Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành phiên họp. Ảnh: Quốc hội

Tăng diện tích quảng cáo để gỡ khó cho cơ quan báo chí

Một trong những nội dung đáng chú ý của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo là sửa đổi quy định về hoạt động quảng cáo trên báo in.

Cụ thể, diện tích quảng cáo trên báo in không được vượt quá 30% tổng diện tích một ấn phẩm báo hoặc 40% tổng diện tích một ấn phẩm tạp chí, trừ báo, tạp chí chuyên quảng cáo và phải có dấu hiệu phân biệt quảng cáo với các nội dung khác.

Góp ý cho nội dung này khi thảo luận tại hội trường về dự án Luật theo chương trình làm việc của Kỳ họp thứ 8 vào chiều 25/11/2024, theo đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp), hiện nay thị phần quảng cáo trên báo in giảm mạnh.

Vì thế, việc điều chỉnh diện tích quảng cáo trên báo in sẽ giải quyết căn bản khó khăn cho các cơ quan báo chí trong việc thực hành tự chủ tài chính.

Đại biểu Phạm Văn Hòa còn đề nghị nghiên cứu phương án lược bỏ các quy định giới hạn về tỷ lệ diện tích quảng cáo trên báo, tạp chí truyền thống để cơ quan báo chí tự quyết định diện tích quảng cáo theo nhu cầu bạn đọc và nhu cầu của thị trường.

Đại biểu Trần Thị Thanh Hương (đoàn An Giang). Ảnh: Quốc hội

Đồng quan điểm, đại biểu Trần Thị Thanh Hương (đoàn An Giang) cho rằng, trước xu thế phát triển của quảng cáo trên mạng thì việc tăng diện tích, tăng thời lượng quảng cáo cho báo chí là một trong những yếu tố quan trọng và rất cần thiết.

Qua đó góp phần cho các cơ quan báo chí tăng nguồn thu, giải quyết khó khăn khi tự chủ tài chính.

Nhưng đại biểu cho rằng cũng cần phải đổi mới, nâng cao chất lượng chương trình và tăng chất lượng cho các nội dung quảng cáo, không tăng thời lượng, diện tích quảng cáo lên quá nhiều bởi dễ ảnh hưởng đến thị hiếu của bạn đọc.

Vì vậy, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, đánh giá kỹ tác động để việc quy định tăng diện tích, thời lượng quảng cáo có tỷ lệ thực sự phù hợp và thuyết phục hơn.

Bên cạnh đó, cần có những quy định ràng buộc về tỷ lệ diện tích, vị trí quảng cáo đối với từng loại hình báo chí khác nhau.

Thất thu hơn 1.000 tỷ đồng từ quảng cáo trực tuyến

Ngoài ra, dự thảo Luật cũng đưa ra sửa đổi, bổ sung nhiều quy định về quảng cáo trên mạng, hoạt động quảng cáo trên mạng do các tổ chức, cá nhân nước ngoài cung cấp xuyên biên giới vào Việt Nam…

Thảo luận về vấn đề này, các đại biểu Quốc hội cũng đồng tình với quan điểm phải siết chặt loại hình quảng cáo này, do thời quan qua, quảng cáo trên mạng rất đa dạng và khó kiểm soát, đặc biệt quảng cáo hiển thị trên các trang web không chính thức, thậm chí có những quảng cáo lệch lạc để thu hút sự chú ý của trẻ em, người cao tuổi…

Đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) đã bày tỏ mong muốn việc sửa đổi, bổ sung dự thảo Luật Quảng cáo lần này quan tâm đến các quy định về quản lý và xử lý các vi phạm trong hoạt động quảng cáo.

Đại biểu cho biết, Luật Quảng cáo 2012 chủ yếu điều chỉnh các hình thức quảng cáo truyền thống, chưa có quy định cụ thể về quảng cáo trực tuyến.

Trong khi hiện nay, hơn 70% các trường hợp vi phạm quảng cáo trực tuyến bị xử lý chậm do thiếu quy định đồng bộ.

Đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh). Ảnh: Quốc hội

Theo đại biểu Thạch Phước Bình, thị phần quảng cáo tại Việt Nam hiện nay chủ yếu nằm trong tay các nền tảng xuyên biên giới như Facebook, Google, Tiktok... Năm 2023, các nền tảng này chiếm 75% doanh thu quảng cáo, trong khi báo chí truyền thống chỉ chiếm dưới 10%.

Đáng chú ý, các nền tảng này thường không đăng ký đầy đủ hoạt động tại Việt Nam hoặc chỉ đăng ký một phần dẫn đến việc không thể quản lý thuế một cách hiệu quả. Năm 2023, Việt Nam thất thu hơn 1.000 tỷ đồng từ quảng cáo trực tuyến.

Do đó, đại biểu đề nghị cần bổ sung quy định bắt buộc các nền tảng phải rà soát và kiểm duyệt nội dung quảng cáo trước khi hiển thị; thiết lập chế tài mạnh, yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm trong thời hạn 24 giờ.

Đặc biệt, nâng mức phạt hành chính đối với hành vi quảng cáo sai sự thật lên đến 2-3 lần lợi ích thu được; công khai danh sách các doanh nghiệp vi phạm để răn đe…

Phát biểu giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, so với Luật Quảng cáo hiện hành, dự thảo Luật có nhiều điểm mới, trong đó đặc biệt có nội dung về quảng cáo trên không gian mạng.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, sẽ chưa thể lường hết được hình thức quảng cáo này sẽ phát triển như thế nào trong bối cảnh khoa học công nghệ đang phát triển nhanh như hiện nay.

Nên quá trình xây dựng và hoàn thiện dự thảo Luật sẽ ưu tiên việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, đáp ứng các yêu cầu hội nhập… cũng như nghiên cứu các nội dung liên quan nhằm đảm bảo quyền lợi của các cơ quan báo chí.