Đấu thầu thuốc tập trung góp phần làm giảm giá thành thuốc. Ảnh T.D

Theo Bộ Trưởng Bộ Y Tế Nguyễn Thị Kim Tiến, lâu nay, việc đấu thầu thuốc vẫn được thực hiện riêng lẻ tại từng tỉnh, từng cơ sở y tế với giá thuốc trúng thầu khác nhau và ở mức cao, khiến người bệnh phải gánh chịu chi phí điều trị lớn.

Tiền thuốc chữa bệnh trong tổng chi phí khám bệnh ở nước ta vẫn còn cao, chiếm 50% trong chi phí từ quỹ bảo hiểm y tế và cao hơn so với các quốc gia có điều kiện kinh tế tương đồng với Việt Nam.

Để giải quyết những vấn đề trên, năm 2017 Bộ Y tế đã tiến hành đấu thầu tập trung thuốc quốc gia lần thứ nhất với với 5 hoạt chất trong đó có 22 mặt hàng thuốc, bao gồm 5 thuốc biệt dược điều trị ung thư và 17 thuốc generic. Qua đấu thầu tập trung thuốc quốc gia lần đầu tiên đã giúp giá thuốc giảm mạnh khoảng 17% so với giá kế hoạch, tiết kiệm được tới 477 tỷ đồng so với phương pháp đấu thầu cũ.

TP.HCM là một trong những thành phố đi đầu trong việc thực hiện đấu thầu thuốc tập trung. Theo đó, từ năm 2013 Sở Y tế TP.HCM đã tổ chức đấu thầu thuốc tập trung, đã có 106 hoạt chất thuộc danh mục thuốc đấu thầu tập trung và phần danh mục thuốc còn lại do các bệnh viện tự tổ chức đấu thầu.

Theo ông Đỗ Văn Dũng, Trưởng phòng Nghiệp vụ Dược, Sở Y tế TP.HCM đấu thầu tập trung đã giúp thống nhất giá thuốc trong các bệnh viện. Khi đấu thầu tập trung, nhiều đơn vị sản xuất, kinh doanh dược phẩm cùng tham gia cũng giúp cho giá trúng thầu giảm mạnh so với trước.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng việc đấu thầu thuốc tập trung vẫn còn khá nhiều khó khăn như chưa có cơ chế dự trữ thuốc dự phòng khi thuốc đầu thầu đợt cũ đã hết nhưng đợt đấu thầu mới lại chưa có. Trong khi đó, Bộ Y tế lại quy định việc thuốc đấu thầu đều phải trình UBND tỉnh, thành phê duyệt mà các thủ tục rất khó đáp ứng được nguồn thuốc kịp thời phục vụ bệnh nhân, rất dễ dẫn tới tình trạng thiếu một số loại thuốc phục vụ điều trị, làm ảnh hưởng đến người bệnh.

Ông Đỗ Văn Dũng cho biết, đấu thầu tập trung sẽ gặp tình huống nhà thầu trúng thầu không cung ứng được thuốc sẽ dẫn đến tình trạng thiếu thuốc diện rộng trên cả địa bàn. Hay có sự chênh lệch về chất lượng thuốc trong cùng một gói thầu khiến một số thuốc có chất lượng thấp nhưng vẫn trúng thầu.

Bà Lưu Thị Thanh Huyền, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội TP.HCM cũng cho rằng, việc điều chuyển thuốc giữa các bệnh viện, các địa phương phải thông qua sự điều phối của Trung tâm mua sắm tập trung thuốc Quốc gia sẽ làm chậm quá trình này, gây ảnh hưởng lớn đến việc điều trị cho người bệnh.

Trước những khó khăn mà các đại biểu đưa ra, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến yêu cầu Trung tâm mua sắm tập trung thuốc Quốc gia phân quyền tối đa cho các sở y tế địa phương để tự liên lạc với nhau trong việc điều chuyển thuốc, mở rộng danh mục và áp dụng hình thức đàm phán giá đặc biệt đối với gói thầu thuốc biệt dược gốc.

Đồng thời, trong quá trình thực hiện sẽ có những quy định chặt chẽ như bắt buộc DN phải cam kết đảm bảo cung ứng đủ thuốc trúng thầu, chia nhỏ hơn nữa các gói thầu để tránh tình trạng thuốc giá rẻ, chất lượng không tốt nhưng vẫn trúng thầu do cùng một gói thầu với các loại thuốc trúng thầu khác.