Thu ngân sách tiếp tục đà giảm
	Ngành Hải quan nỗ lực đảm bảo nguồn thu ngân sách
	Ngành Hải quan thu ngân sách đạt 200.000 tỷ đồng

Công chức Hải quan Hải Phòng kiểm tra hàng hóa XNK. Ảnh: T.Bình

Giảm thu ở nhiều đơn vị địa phương

Năm 2020, ngành Hải quan chịu nhiều thách thức trong thực hiện nhiệm vụ thu NSNN, bao gồm tác động từ việc giảm thuế của các Hiệp định thương mại tự do (FTA), chiến tranh thương mại Mỹ - Trung làm giảm hoạt động XNK của nhiều DN và sự sụt giảm của xăng dầu NK. Đặc biệt là tác động bất ngờ của dịch Covid-19 đến hoạt động, kinh doanh, sản xuất, XNK của các DN bị giảm sút.

Tính đến 15/9, tổng kim ngạch XNK đạt 361,5 tỷ USD. Trong đó, tổng trị giá XK ước đạt 188 tỷ USD và tổng trị giá NK ước đạt 173,5 tỷ USD. Nhiều mặt hàng có thuế suất cao giảm mạnh so với cùng kỳ; một số nhà máy, dự án lớn bị ảnh hưởng nặng nề từ việc thiếu nguồn nhân lực, chuyên gia, khiến cho hoạt động sản xuất, kinh doanh bị đình trệ đã tác động đến số thu ngân sách của nhiều cục hải quan tỉnh, thành phố.

Theo đại diện Cục Thuế XNK, tình hình thu của một số cục hải quan tỉnh, thành phố đóng góp lớn về số thu của ngành Hải quan đều bị ảnh hưởng nên số thu giảm mạnh so với cùng kỳ.

Trong số 35 cục hải quan tỉnh, thành phố của cả nước có nhiều đơn vị bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch covid-19 lần 2 (từ cuối tháng 7) bởi trên địa bàn có nhiều trụ sở, cơ sở sản xuất của DN. Có thể dẫn chứng như: Cục Hải quan TP HCM mới thu đạt 72,136 tỷ đồng, bằng 62,72% dự toán và giảm tới 14,9% (so với cùng kỳ). Cục Hải quan Hải Phòng thu gần 38.867 tỷ đồng, giảm tới 22,6% so với cùng kỳ và chỉ đạt 58,1% dự toán. Cục Hải quan Đồng Nai thu đạt 10.580 tỷ đồng, giảm 20,77%, đạt 54,82% dự toán. Cục Hải quan Hà Tĩnh đạt 3.345 tỷ đồng, giảm tới 33,95% và chỉ đạt 49,93% dự toán. Đặc biệt, tại Cục Hải quan Quảng Nam giảm số thu tới 31,48%, chỉ đạt 2.987 tỷ đồng do giá xăng dầu của thế giới và trong nước thời gian qua chạm đáy. Hay tại Cục Hải quan Đà Nẵng, dịch Covid-19 bùng phát ngay chính tại địa phương này khiến cho mọi hoạt động tại đây bị đình trệ.

Mỗi năm tình hình thu ngân sách của ngành Hải quan đối mặt những khó khăn khác nhau, nhưng năm 2020 ảnh hưởng của dịch Covid-19 có tác động nghiêm trọng. Theo Cục Hải quan TP HCM, với ảnh hưởng của dịch Covid-19, số thu ngân sách từ tháng 5 của đơn vị bắt đầu giảm dần trong khi hàng năm từ tháng 7 trở đi, các DN sẽ vào mùa sản xuất cho mùa lễ hội Giáng sinh, đón năm mới của các nước. Đây là thời điểm DN tăng NK nguyên vật liệu để phục vụ sản xuất cho các đơn hàng XK. Nhưng với năm nay, dịch Covid-19 đã khiến cho hoạt động này đình trệ.

Ngoài nguyên nhân khách quan do dịch Covid-19 làm nhiều nước và vùng lãnh thổ buộc phải đóng cửa, hạn chế giao thương để tập trung phòng chống dịch bệnh thì việc các FTA có hiệu lực trong năm 2020 như Hiệp định CPTTP, EVFTA… đã ảnh hưởng không nhỏ đến số thu NSNN của ngành Hải quan trong năm 2020 và những năm tiếp theo.

Quyết liệt các giải pháp

Tổng cục Hải quan xác định việc hoàn thành chỉ tiêu thu năm 2020 là nhiệm vụ khó khăn trong tình hình hiện tại, đòi hỏi toàn ngành phải quyết liệt thực hiện các giải pháp hỗ trợ giúp DN phục hồi sản xuất, kinh doanh, qua đó tăng thu ngân sách.

Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo các đơn vị trong toàn ngành tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp cải cách hành chính, tăng cường biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho DN phát triển sản xuất, kinh doanh.

Tăng cường hướng dẫn các chính sách mới của Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho phát triển sản xuất, kinh doanh trong bối cảnh dịch bệnh Ccovid-19 vẫn phức tạp ở nhiều nước trên thế giới. Tiếp tục cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh hiện đại hóa hải quan, ứng dụng dịch vụ công trực tuyến vào thực hiện thủ tục hải quan điện tử và phối hợp với Kho bạc, ngân hàng để thu thuế điện tử 24/7 đảm bảo thông quan hàng hóa nhanh chóng cho các DN; tạo điều kiện thuận lợi để các DN thực hiện thủ tục hoàn thuế, miễn thuế, gia hạn nộp thuế.

Trong đó, ưu tiên thực hiện thủ tục nhanh gọn nhằm giảm thời gian, giảm chi phí cho DN, đặc biệt là đối với các mặt hàng hoa quả tươi trong thời điểm mùa vụ; bố trí công chức chuyên trách tư vấn, giải quyết thủ tục XK nông sản, hoa quả tươi cho DN XK…

Ngoài ra, cùng với các giải pháp tạo thuận lợi, để chống thất thu, Tổng cục Hải quan cũng chỉ đạo các cục hải quan tỉnh, thành phố tập trung rà soát, nắm chắc tình hình thu thuế, quản lý nợ thuế ở từng chi cục trực thuộc.

Đồng thời, các đơn vị cần chủ động rà soát, kiểm tra và phát hiện những vi phạm trong lĩnh vực phân loại hàng hóa, xác định trị giá hay xuất xứ của hàng hóa, từ đó thực hiện truy thu, ấn định thuế, góp phần tăng thu ngân sách, tăng cường công tác quản lý, đấu tranh chống buôn lậu thương mại qua giá, mã, C/O, miễn, giảm, hoàn thuế, công tác thanh tra, kiểm tra sau thông quan, điều tra chống buôn lậu đối với các DN có hoạt động XNK hàng hóa có trị giá lớn, thuế suất cao, hàng hóa NK của các DN từ các thị trường có nghi vấn; hàng hóa khai báo thuế suất ưu đãi đặc biệt, hàng khai thuộc đối tượng miễn thuế, hoàn thuế… để kiểm tra, kịp thời phát hiện vi phạm, tiến hành truy thu thuế cho ngân sách.