Thị trường M&A giảm nhiệt thời Covid
	Phòng vệ thương mại phải có trong chiến lược kinh doanh
	Thực hiện định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia
	Châu Á trước bài toán chiến lược thương mại dài hạn

Thương mại điện tử, chuyển đổi số... sẽ giúp thay đổi chiến lược của nhiều DN. Ảnh: H.Dịu

Chiến lược đa dạng hóa
Nhằm vượt khó trong đại dịch, đồng thời nắm bắt nhu cầu khách hàng, chiến lược kinh doanh của Công ty Cổ phần Đầu tư Thế Giới Di Động (MWG) đã có sự thay đổi, nhất là về mô hình các cửa hàng để phù hợp hơn với nhu cầu người tiêu dùng.

Với 2 mô hình cửa hàng mới, MWG đã chủ động triển khai các giải pháp tăng sức cạnh tranh như thử nghiệm mô hình Điện Máy Xanh supermini có diện tích từ 120-150m2 tại khu vực miền Tây, miền Đông và Nam Trung bộ. Đồng thời đẩy mạnh các ngành hàng mới như: đồng hồ, laptop… Nhờ đó, 9 tháng năm 2020, doanh thu của MWG đạt 81.352 tỷ đồng, tăng 6% so với cùng kỳ.

Với ngành ngân hàng, dịch Covid-19 khiến tăng trưởng tín dụng chậm lại, nhưng ngay từ trước đó, các ngân hàng đã cố gắng chuyển dịch cơ cấu để tránh lệ thuộc vào nguồn thu từ tín dụng, chuyển sang thu từ dịch vụ.

Đơn cử như tại VietinBank, ngân hàng này đã xây dựng chiến lược tập trung phát triển các giải pháp tài chính toàn diện, thanh toán hiện đại, giúp nguồn thu từ phí dịch vụ thanh toán của VietinBank đã tăng trưởng đáng kể. Đồng thời, việc kiểm soát tốt chi phí dịch vụ cũng là một nguyên nhân giúp VietinBank cải tiện tốc độ tăng lãi thuần từ hoạt động dịch vụ trong 9 tháng đầu năm 2020, với mức tăng 3,2% so với cùng kỳ.

Bên cạnh sản phẩm, dịch vụ giao ngay truyền thống, VietinBank định hướng đa dạng hoá danh mục sản phẩm, dịch vụ bằng việc đẩy mạnh cung cấp sản phẩm phái sinh… nhằm cung cấp tới khách hàng các công cụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá, mang lại lợi ích tối đa cho khách hàng.

Thực tế, trên đây chỉ là một số ít ví dụ về sự thay đổi của các DN, bởi hàng ngày, hàng giờ, các DN luôn đưa ra được những chiến lược kinh doanh mới, để phù hợp với nhu cầu thị trường. Lãnh đạo một DN chuyên sản xuất bánh kẹo đã chia sẻ, thói quen của khách hàng thay đổi nên DN cũng phải đáp ứng được những yêu cầu đa dạng của thị trường, bao bì sản phẩm phải thân thiện với môi trường, phù hợp với vị trí trưng bày dù ở bất cứ không gian nào… Hay Công ty Cổ phần Nhựa An Phát Xanh (An Phát Bioplastics) cũng đã đầu tư vào lĩnh vực sản phẩm và nguyên vật liệu sinh học phân hủy hoàn toàn AnBio…

Điểm đáng mừng là những thay đổi chiến lược ngành hàng trong nền kinh tế nước ta đã có sự thay đổi rõ nét. Báo cáo tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2020 và 5 năm 2016-2020; dự kiến Kế hoạch năm 2021 và phương hướng, nhiệm vụ 5 năm 2021-2025 của Chính phủ tại Quốc hội mới đây cho thấy, cơ cấu giữa các ngành và nội ngành tiếp tục chuyển dịch tích cực, đúng hướng.

Tỷ trọng ngành khai khoáng giảm, tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo tăng nhanh; tỷ trọng hàng xuất khẩu qua chế biến tăng từ 65% năm 2016 lên 85% năm 2020. Các lĩnh vực nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch, hữu cơ được phát triển; nhiều ngành dịch vụ có tiềm năng, lợi thế, hàm lượng khoa học công nghệ cao như công nghệ thông tin, truyền thông, vận tải, logistics, tài chính, ngân hàng... phát triển nhanh.

Nguy cơ tụt lại phía sau
Bối cảnh hiện nay bắt buộc các DN phải thay đổi và dịch Covid-19 chính là “cú huých” cần thiết cho công cuộc này.

Nói về xu hướng thị trường trong bối cảnh mới, theo bà Nguyễn Thị Bích Chung, đại diện Công ty nghiên cứu thị trường Kantar, niềm tin phục hồi kinh tế của các DN tại Việt Nam là khá tích cực.

Tuy nhiên, tư duy và lối sống của người dân đã có sự thay đổi lớn như: có ý thức phòng bị hơn cho tương lai với 18% có kế hoạch mua bảo hiểm nhân thọ. Cùng với đó là xu hướng sống online với 36% số người được khảo sát đã đăng ký thêm kênh video, kênh TV cho các mục đích khác nhau...

Đặc biệt, người dân sẵn sàng chi tiền cho các sản phẩm bảo vệ sức khỏe và ít ảnh hưởng đến môi trường, nhưng họ cũng căn ke hơn trong chi tiêu và chỉ hướng tới những nhu cầu cấp thiết. Do đó, theo bà Chung, các DN thời gian tới cần cân nhắc các giải pháp sản phẩm – dịch vụ có lợi cho sức khỏe và môi trường, giúp khách hàng thấy đáng giá đồng tiền bỏ ra khi chi tiêu hạn chế…
Các chuyên gia và DN đều nhấn mạnh đến sự giúp sức của chuyển đổi số với sự phát triển của DN. Theo đó, du lịch trực tuyến, truyền thông trực tuyến và gọi xe trực tuyến… đang là xu hướng tiêu dùng công nghệ, là hướng đi tốt của nhiều DN. Tuy chuyển đổi số không đơn giản, nhưng nếu các DN không chuyển đổi thì lại gặp nguy cơ tụt lại phía sau. Do đó, đây vừa là cơ hội nhưng cũng là thách thức lớn của các DN.

Chính vì thế, các chuyên gia cho rằng, để chuyển đổi thành công, DN cần phải thay đổi tư duy và tầm nhìn, tìm ra chiến lược đúng đắn. Đơn cử với lĩnh vực thương mại điện tử, ông Hoàng Quốc Quyền, đại diện Công ty Tiki miền Bắc chia sẻ, thương mại điện tử hiện vẫn chỉ khai thác chủ yếu ở các thành phố và đô thị lớn, chỉ chiếm khoảng 20% dân số nhưng lại chiếm gần 90% doanh thu của các DN. Do đó, các DN thương mại điện tử đang chú trọng khai thác thị trường nông thôn đầy tiềm năng, không những giúp những người dân nông thôn có cơ hội tiếp cận được nhiều hơn với những sản phẩm thương hiệu Việt giá rẻ mà còn giúp DN xây dựng thương hiệu ngày càng vững chắc, lại không chịu nhiều áp lực cạnh tranh.

Có thể thấy, trong mọi hoàn cảnh, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế gặp khó khăn vì dịch bệnh như hiện nay, từng ngành hàng, từng DN phải nhìn lại mình để thực hiện tái cấu trúc mạnh mẽ. Đây là lúc các DN cần đẩy mạnh hơn nữa và triển khai thực chất hơn chủ trương đa phương hóa, đa dạng hóa, cơ cấu lại thị trường, đối tác… giảm bớt sự phụ thuộc vào chỉ một hoặc một vài sản phẩm, thị trường trọng điểm.