Sụp đổ kỳ vọng xuất khẩu gỗ 12 tỷ USD vì Covid-19
	Điều gì đang chờ đợi xuất khẩu gỗ Việt?
	Gỗ Việt đương đầu 3 thách thức cực lớn

Nhiều doanh nghiệp ngành gỗ đang nỗ lực để tồn tại, không bị "xóa sổ" bởi đại dịch Covid-19. Ảnh: Nguyễn Thanh

Chuyển đổi cơ cấu mặt hàng

Ông Điền Quang Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Chế biến gỗ Bình Dương (BIFA), Tổng giám đốc Công ty Minh Phát 2 (MIFACO) cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, doanh nghiệp chỉ có 2 sự lựa chọn. Một là cố gắng tìm các giải pháp để tồn tại và chuẩn bị kỹ càng các bước tiếp theo để khi bệnh dịch qua đi có thể tăng tốc trở lại vị trí trước dịch; hai là đóng cửa và phá sản.

“Tất nhiên chẳng doanh nghiệp nào muốn lựa chọn phương án thứ hai, thành thử doanh nghiệp nào cũng phải cố gắng tìm mọi cách để tồn tại”, ông Hiệp nói.

Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện nay cách mà không ít đơn vị lựa chọn để vượt khó, tồn tại được là chuyển đổi cơ cấu mặt hàng, sản xuất các mặt hàng thay thế các mặt hàng trước đó được nhập khẩu tại thị trường nội địa.

Việc đứt gãy các chuỗi cung, bao gồm cả các chuỗi cung nhập khẩu các mặt hàng gỗ từ nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Quốc vào Việt Nam phục vụ tiêu dùng nội địa, đã tạo ra khoảng trống về các mặt hàng này tại thị trường nội địa.

Ví dụ điển hình trong câu chuyện “lấp chỗ trống” này là trường hợp của Công ty TNHH Hoàng Phát tại xã Hữu Bằng (Thạch Thất, Hà Nội).

Hiện nay, Công ty đang nghiên cứu về các mặt hàng như cũi trẻ em, ghế ăn trẻ em… trước đó Việt Nam thường nhập khẩu từ Trung Quốc. Ông Nguyễn Duy Khiêm, Phó Giám đốc Công ty chia sẻ: “Công ty đang có hướng chuyển đổi loại hình sản phẩm để sản xuất các sản phẩm này cung ứng cho thị trường nội địa, tạo công việc cho người lao động.”

Bên cạnh đó, một số cơ sở kinh doanh hộ gia đình tại các làng nghề, với sản phẩm phục vụ thị trường nội địa, bắt đầu chuyển đổi sang hình thức bán hàng online. Điển hình như, Hiệp hội gỗ Đồng Kỵ (Bắc Ninh) hiện đã thành lập nhóm trên zalo, viber và facebook, bao gồm các hộ gia đình sản xuất, hộ chuyên làm thương mại và hộ cung cấp nguyên liệu đầu vào, với ít nhất 179 thành viên đang tham gia vào các nhóm bán hàng này.

Các thành viên trong nhóm thường xuyên chia sẻ các mặt hàng mà hộ mình làm ra, chào giá bán trên nhóm và nhờ các thành viên trong nhóm kết nối với người mua có nhu cầu.

Sáng kiến thành nhập nhóm và bán hàng qua mạng cũng xuất hiện tại làng nghề Hữu Bằng.

Theo ông Nguyễn Duy Khiêm, Công ty hiện tại hoạt động chủ yếu theo phương thức bán hàng online, qua zalo, viber và sản xuất theo đơn đặt hàng theo các kênh đặt hàng trên các nhóm này.

Tổ chức lại năng lực sản xuất

Ngoài thay đổi phương thức bán hàng, chuyển đổi cơ cấu mặt hàng, không ít doanh nghiệp trong ngành gỗ cho hay, doanh nghiệp tranh thủ cơ hội trong giai đoạn giảm quy mô hoạt động để tổ chức lại quy mô và năng lực sản xuất.

Ông Điền Quang Hiệp cho biết, hiện năng suất lao động trong ngành gỗ của Việt Nam còn thấp hơn khoảng 20% so với năng suất lao động của ngành gỗ Trung Quốc.

Hoạt động sản xuất kinh doanh chùng xuống trong giai đoạn này tạo ra khoảng thời gian để doanh nghiệp nhìn nhận lại hoạt động sản xuất kinh doanh của mình, tìm ra những gì chưa hiệu quả, từ đó đưa ra phương án cải thiện để nâng cao hiệu qủa sản xuất, nâng cao năng suất lao động.

“Trước khi dịch xảy ra, Công ty hoạt động hết công suất, thậm chí liên tục tăng ca, hầu như không nghỉ… Đây là thời điểm tốt để ngồi nhìn lại cái gì cần cải thiện, nâng cao tay nghề cho đội ngũ công nhân, nâng cao năng suất lao động, sẵn sàng chuẩn bị cho các hoạt động sau dịch”, ông Hiệp nhấn mạnh.

Hiện nay, nhiều hiệp hội, doanh nghiệp ngành gỗ đang tích cực thực hiện các hoạt động chuẩn bị về nguyên, vật liệu, tổ chức sản xuất, sẵn sàng cho việc quay lại sản xuất kinh doanh ngay sau khi đại dịch Covid-19 chấm dứt.

Hiệp hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM (HAWA) hiện đang tích cực tổ chức các cuộc thảo luận trực tuyến, nhằm thảo luận với các doanh nghiệp thành viên về những biện pháp giảm tác động của đại dịch và về các hoạt động cần chuẩn bị để có thể quay trở lại sản xuất một cách nhanh nhất khi đại dịch đi qua.

Các sáng kiến này thể hiện nỗ lực và quyết tâm của các doanh nghiệp trong ngành, nhằm lựa chọn phương án “tồn tại và phát triển” chứ không phải phương án “đóng cửa và phá sản”.