Hàng giả nhãn hiệu do Cục Hải quan TPHCM phát hiện. Ảnh: T.H

Xử lý nghiêm vi phạm

Tại Hội nghị tập huấn công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong hoạt động TMĐT cho các lực lượng chức năng 13 tỉnh, thành phố khu vực Tây Nam Bộ vào cuối tuần qua, Đề án về chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong TMĐT đến năm 2025 do Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã ký phê duyệt kèm theo Quyết định số 319/QĐ-TTg ngày 29/3/2023 đã được triển khai.

Ông Đặng Văn Dũng, Phó Chánh Văn phòng, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia nhận định, trong những năm qua, TMĐT Việt Nam đã có những bước tăng tốc mạnh mẽ, trở thành một trong những thị trường TMĐT tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, sự phát triển của TMĐT cũng kéo theo tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ được bày bán tràn lan trên mạng Internet, trên các nền tảng giao dịch trực tuyến, trở thành vấn đề nhức nhối của xã hội, ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng, môi trường đầu tư kinh doanh, gây thất thu ngân sách nhà nước.

Bên cạnh đó, để thuận tiện cho việc bán và giao hàng giả qua TMĐT, các đối tượng dùng các doanh nghiệp vận tải hàng hóa, hành khách không có giấy phép bưu chính; lợi dụng kho hàng của các doanh nghiệp bưu chính để tàng trữ, kinh doanh hàng giả nhãn mác, giả xuất xứ, hàng kém chất lượng... Lợi dụng việc kiểm tra bưu kiện, hàng hóa khó khăn để trà trộn thuê xe chuyên dùng chở thư báo, dịch vụ chuyển phát để vận chuyển hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ... hàng loạt vụ việc vi phạm đã phát hiện, xử lý nghiêm.

Thượng tá Nguyễn Huy Lục, Phó Trưởng Phòng 6, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) cho rằng, để xác định hành vi vi phạm cần thu thập thông tin, tài liệu về các loại hàng hóa, dịch vụ đăng tải trên các website, tài khoản mạng xã hội như Facebook, Zalo… Thu thập thông tin tài liệu xác định vị trí đặt thiết bị, phương tiện điện tử để quản lý hoạt động mua bán, quảng cáo hàng hóa, dịch vụ. Xác định các dấu vết liên quan như vị trí trạm BTS (khi đối tượng sử dụng điện thoại di động), địa chỉ IP, tên miền, tên tài khoản mạng xã hội… thông qua đó phối hợp các cơ quan chức năng truy nguyên đối tượng quản lý, sử dụng, vị trí nơi ở, nơi hoạt động của đối tượng. Xác định các tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động vi phạm pháp luật như: các đơn vị cung cấp dịch vụ vận chuyển, kho bãi, shipper… thông qua các tổ chức, cá nhân này để xác định nguồn hàng, kho bãi tập kết, phương thức thủ đoạn giao nhận hàng hóa…

“Đặc biệt, vi phạm pháp luật trong hoạt động buôn lậu, hàng giả, gian lận thương mại trên không gian mạng hiện nay đều gắn chặt với các hoạt động thanh toán điện tử. Do vậy, cần thu thập thông tin tài liệu về tài khoản ngân hàng, ví điện tử, tài khoản tiền ảo, tiền kỹ thuật số, Từ đó xác minh làm rõ chủ tài khoản, xác định đối tượng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật...”- Thượng tá Nguyễn Huy Lục lưu ý.

Doanh nghiệp kiến nghị giải pháp

Cùng với sự vào cuộc của cơ quan chức năng, trong thời gian qua, nhiều doanh nghiệp đã chủ động giải pháp để bảo vệ nhãn hàng của mình, cũng như bảo vệ người tiêu dùng. Ông Phan Thanh Thảo, Tổng giám đốc Công ty CP NPOIL cho biết, hàng giả đã và đang ảnh hưởng rất lớn đến việc kinh doanh của hầu hết các doanh nghiệp và trong đó có NPOIL. Hàng giả thì rất khó để phân biệt và phát hiện. Hiện tại công ty NPOIL đã thực hiện triển khai các công tác tuyên truyền, marketing để chống hàng giả, thay đổi mẫu mã, đồng thời ứng dụng các công nghệ chống giả lên sản phẩm để ngăn chặn hàng giả cho sản phẩm. Đối với các gian hàng của công ty trên thương mại điện tử, ông Thảo cũng cho biết công ty đã triển khai đăng kí các gian hàng Mall và cung cấp các giấy tờ chứng minh chất lượng để người tiêu dùng có thể yên tâm mua sắm.

Trước thực trạng hàng giả hàng nhái trên TMĐT, đặc biêt là lĩnh vực dược mỹ phẩm, bà Phạm Thị Đào, Giám đốc Công ty TNHH sản xuất mỹ phẩm Anh Đào đề xuất cơ quan chức năng cần kiểm tra sát sao và đề ra các quy định để doanh nghiệp kinh doanh mỹ phẩm nói chung tuân thủ. Cần xác minh, lưu hành, dán nhãn phụ đối với các sản phẩm nhập khẩu; tăng cường tập huấn và nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho cơ quan chức năng để có thể phát hiện và xử lý kịp thời các đối tượng buôn bán sản xuất hàng giả nói chung.

Chia sẻ về khó khăn của doanh nghiệp trong việc chống giả trên môi trường thương mại điện tử, ông Mai Ngọc Thạch, thành viên HĐQT Công ty CP Anh Khuê Watch – Tập đoàn Bitex Group cho biết: “Trước thực trạng hàng giả rất phổ biến trên các sàn thương mại điện tử như hiện nay, cần phải đề ra quy định chế tài cho sàn thương mại điện tử và các doanh nghiêp tham gia sàn thương mại điện tử. Điều này nhằm mục đích ngăn chặn hàng giả ngay từ đầu nguồn, không để hàng giả tràn ra thị trường mới tìm cách xử lý”. Ông Thạch cũng cho biết thêm, để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hiện tại công ty Anh Khuê đã và đang áp dụng tem bảo hành với công nghệ chống giả đặc biệt, có thể ngăn chặn hàng giả một cách hiệu quả, nhất là các sản phẩm tham gia trên sàn thương mại điện tử.

Ông Nguyễn Viết Hồng, Tổng giám đốc Vina CHG cho rằng, công tác chống hàng giả, chống gian lận thương mại và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ cần phải được hỗ trợ bởi các giải pháp đồng bộ và ứng dụng công nghệ chống giả, nhất là trong bối cảnh xu hướng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ. “Thông thường, khi làm giả, nhái sản phẩm, bao bì là mục tiêu đầu tiên mà các đối tượng làm giả nhắm tới. Vì vậy, chống hàng giả ngay từ khâu in ấn bao bì sản phẩm là một trong những giải pháp được Vina CHG quan tâm, nghiên cứu và đưa ra thị trường, nhằm nâng cao khả năng chống nạn bao bì giả, hàng giả, bảo vệ thương hiệu cho doanh nghiệp”, ông Hồng cho biết. Theo ông Hồng, hiện nhiều doanh nghiệp khách hàng của Vina CHG đã áp dụng phương thức chống giả trên bao bì. Đây là phương pháp mới có hiệu quả chống làm giả rất tốt và đặc biệt giúp doanh nghiệp kiểm soát sản phẩm khi lưu hành nhờ vào tích hợp nền tảng số.