Doanh nghiệp ngành nhựa trước triển vọng lớn cho xuất khẩu
	"Xúc tác" Covid-19 khiến ngành bao bì phân cực

Nhiều doanh nghiệp đã đầu tư để nâng công suất sản xuất. Trong ảnh: Dây chuyền sản xuất bao bì hộp giấy của Công ty Tetra Pak.

Triển vọng cao về xuất khẩu

Theo một khảo sát gần đây của Vietnam Report về tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bao bì dưới tác động của đại dịch Covid-19, 37,5% doanh nghiệp cho rằng tình hình kinh doanh xấu đi một chút; 25% doanh nghiệp không bị ảnh hưởng; 25% doanh nghiệp đánh giá tốt hơn một chút và 12,5% doanh nghiệp phản hồi tốt hơn nhiều.

Các doanh nghiệp phản ánh, thị trường tiêu thụ của nhiều nhóm bao bì thuận lợi, khiến doanh thu của nhiều doanh nghiệp tăng trưởng cao. Tuy nhiên, nhưng biến động về giá nguyên vật liệu đầu vào, chi phí vận chuyển… khiến biên lợi nhuận bị thu hẹp.

Khảo sát của Vietnam Report cũng cho rằng, ngành bao bì vẫn còn nhiều động lực và dư địa thúc đẩy tăng trưởng trong thời gian tới. Cụ thể, Việt Nam và nhiều nước là thị trường xuất khẩu chính của doanh nghiệp bao bì cũng chuyển sang chiến lược sống chung với Covid-19, nền kinh tế có nhiều triển vọng phục hồi, tiêu dùng tăng cao… sẽ mở ra cơ hội tăng trưởng của ngành bao bì. Mặt khác, các Hiệp định thương mại tự do như EVFTA, CPTPP, RCEP tiếp tục mở ra cơ hội xuất khẩu cho các ngành hàng sử dụng nhiều bao bì như: nông, lâm, thủy sản, công nghiệp chế biến…, cùng với nhu cầu về bao bì chất lượng cao trên thế giới rất lớn như giấy bao bì cao cấp (tráng phủ), điều đó mang lại cơ hội xuất khẩu lớn cho ngành bao bì của Việt Nam.

Ngoài ra, theo Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam, các doanh nghiệp ngành bao bì còn có cơ hội từ xu hướng dịch chuyển các nhà máy công nghiệp của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Do đó, nhiều doanh nghiệp đã nắm bắt cơ hội để tăng cường hợp tác, mở rộng nhà máy sản xuất. Chẳng hạn, Tetra Pak, nhà cung cấp các giải pháp chế biến và đóng gói thực phẩm đến từ Thụy Điển và Công ty TNHH Giấy và Bao bì Đồng Tiến đã công bố khoản đầu tư trị giá hơn 3,4 triệu euro để nâng cấp và mở rộng năng lực tái chế vỏ hộp giấy đựng đồ uống đã qua sử dụng tại Việt Nam. Một số doanh nghiệp cũng đã và đang đầu tư để đưa dây chuyền công suất lớn vào sản xuất như: Công ty BBP tại Phú Thọ với dây chuyền công suất 50.000 tấn/năm, Công ty Giấy Cheng Loong với công suất 350.000 tấn/năm, Công ty Xenlulo Quảng Bình với công suất 20.000 tấn/năm…

Hóa giải thách thức

Cùng với những cơ hội như trên, Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam cho rằng, các doanh nghiệp ngành bao bì vẫn còn nhiều thách thức phải đối mặt. Cụ thể là cạnh tranh tiêu thụ giữa các doanh nghiệp sản xuất trong nước do thêm nhiều dây chuyền mới đưa vào sản xuất; cạnh tranh với giấy nhập khẩu: giấy nhập khẩu dự kiến đến mạnh hơn từ các quốc gia trong khu vực như Lào (800.000 tấn mới), Malaysia (1.000.000 tấn mới) và từ Indonesia, Thái Lan. Mặt khác, các doanh nghiệp còn gặp phải thách thức về thiếu nguyên liệu, giá nguyên liệu và chi phí vận chuyển dự báo vẫn duy trì ở mức cao.

Hơn nữa, thị trường cũng đang có nhiều sự thay đổi về xu hướng và nhu cầu sử dụng bao bì. Chẳng hạn, trước sự biến đổi khí hậu, mối quan tâm đến tính bền vững trong kinh doanh được chú trọng hơn bao giờ hết, tập trung đặc biệt vào bao bì, chất thải tạo ra từ việc đóng gói thực phẩm, đồ uống và các sản phẩm tiêu dùng.

Do vậy, để hóa giải những thách thức này, các doanh nghiệp trong nước cũng phải nắm bắt được xu thế này để có những thay đổi cần thiết. Theo đó, một số doanh nghiệp đã chuyển đổi công nghệ sản xuất bao bì từ hạt nhựa PP tái sinh – nguyên liệu có nguồn cung dồi dào trong nước, vừa đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường, vừa tránh ảnh hưởng đến chi phí sản xuất.

Theo đại diện Công ty TNHH Giấy và Bao bì Đồng Tiến, nhận thức của người tiêu dùng đang ngày càng cao về việc phân loại và tái chế rác thải, nhưng công tác tái chế tại Việt Nam gặp nhiều trở ngại do thiếu hạ tầng thu gom cũng như chất lượng nguyên liệu đầu ra còn thấp do công nghệ cũ, dẫn đến sản phẩm tái chế thương mại chưa có giá trị cao. Vì thế, Công ty đã đầu tư 2,3 triệu euro để đầu tư hệ thống nhà xưởng và dây chuyền sản xuất giấy vệ sinh và bao gói từ nguyên liệu tái chế.

Tương tự, Tetra Pak cũng đang nỗ lực để sử dụng nguyên liệu tái sinh và giảm phát thải trong toàn bộ chuỗi giá trị của mình. Đích đến mà công ty hướng tới là tăng tỷ lệ sử dụng nguyên liệu tái sinh lên tới 100%. Cùng với đó, Tetra Pak đã cùng với các nhà sản xuất đồ uống và thực phẩm hàng đầu sáng lập Liên minh tái chế bao bì Việt Nam (PRO) với mục tiêu là toàn bộ bao bì do các thành viên trong Liên minh cung cấp cho thị trường Việt Nam sẽ được thu gom và tái chế vào năm 2030.