Chế biến sâu giúp các sản phẩm thủy sản xuất khẩu giữ vững thị trường

Đa dạng sản phẩm xuất khẩu

Sau nhiều năm Việt Nam xuất khẩu, sản phẩm đã đi vào chuỗi cung ứng toàn cầu nên có kinh nghiệm trong việc tổ chức, đáp ứng nhu cầu thị trường. Ngoài việc sản xuất các sản phẩm theo công thức của bên mua, nhiều doanh nghiệp Việt Nam còn có đội ngũ nghiên cứu phát triển sản phẩm chế biến sâu, chủ động đưa ra những mẫu sản phẩm mới để tạo lợi thế cạnh tranh.

Theo lãnh đạo Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn, sản phẩm xuất khẩu quan trọng nhất của công ty là phi lê cá tra đông lạnh. Khoảng 63% doanh thu của công ty năm 2022 đến từ việc bán các sản phẩm chế biến từ cá nuôi.

Năm 2023, tỷ trọng doanh thu của công ty ngày càng tăng đến từ các sản phẩm giá trị gia tăng, collagen và gelatin, chế biến cá hồi cho đối tác Nhật Bản của công ty.

Phát biểu tại Hội nghị quốc tế ngành cá tra trong khuôn khổ Vietfish 2023 được tổ chức vừa qua, lãnh đạo Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn cho biết, khi thị trường không mấy sáng sủa, hàng giá trị gia tăng sẽ ít bị ảnh hưởng và ít bị tổn thương bởi những thách thức cung - cầu.

Vĩnh Hoàn không chỉ sản xuất phi lê cá tra tẩm bột, mà còn kết hợp nhiều sản phẩm khác nhau để tạo ra các món mì hải sản và rau củ. Bên cạnh đó, Công ty Vĩnh Phước – công ty con của Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn cũng đã thành công trong việc mở rộng sang chế biến cá hồi cho một đối tác Nhật Bản. Với các nhà máy và không gian được cải tiến, Vĩnh Hoàn bắt đầu nhập khẩu cá hồi để chế biến và XK.

Cơ hội của Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn trên thị trường cá hồi đang được mở ra nhờ những thay đổi sau dịch Covid -19 và căng thẳng Mỹ-Trung.

Mảng "chăm sóc sức khỏe" (wellness) chuyên sản xuất và tiếp thị các sản phẩm collagen và gelatin hoạt động từ năm 2015 nhưng dịch Covid ảnh hưởng tới doanh thu. Hiện mảng này mặc dù doanh thu vẫn nhỏ nhưng tăng trưởng tốt hơn các mặt hàng khác. Ngành dịch vụ đang dần phục hồi, Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn đang tạo ra một số Vsản phẩm giá trị gia tăng với các sản phẩm này.

Theo kế hoạch, Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn sẽ không tập trung đầu tư trong ngắn hạn liên quan đến việc mở rộng trại nuôi cá tra do biến động thị trường và cần lập kế hoạch sản xuất và chế biến để phù hợp với nhu cầu thị trường.

Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn có thể sản xuất từ 150.000 tấn đến 180.000 tấn cá tra mỗi năm. Công ty có 6 nhà máy chế biến cá, hoạt động ở mức 70-80% và xử lý tới 100 tấn nguyên liệu thô mỗi ngày.

Lợi thế chế biến sâu

Ông Trần Văn Lĩnh, nguyên Phó Chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam nhận định, chế biến sâu là cách tiếp cận mới của doanh nghiệp khi trình độ chế biến của ngành thủy sản Việt Nam được đánh giá cao hàng đầu thế giới và lợi thế nguyên liệu giá rẻ không còn.

Không chỉ nguyên liệu tôm mà cá của Việt Nam cũng đang có giá thành cao hơn nhiều nước trên thế giới nên bắt buộc phải đi vào sản phẩm giá trị gia tăng. Lợi thế của Việt Nam là tay nghề của người lao động cao, chịu khó, tuân thủ các quy định khắt khe về an toàn thực phẩm của thế giới. Dù vậy, để phát triển bền vững, ngành nguyên liệu thủy sản Việt Nam cũng phải hạ giá thành để nâng cao thêm tính cạnh tranh

Trên thực tế, nhờ chế biến sâu, nhiều doanh nghiệp đã giữ vững thị trường trong giai đoạn khó khăn vừa qua. Theo ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Thực phẩm Sao Ta, trong tháng 9, các nhà máy chế biến FMC tất bật cho các đơn hàng đang có, tập trung đơn hàng chế biến sâu, như: tôm hấp chín, tôm bao bột, tôm chiên…

Theo ông Lực, việc tập trung chế biến sản phẩm giá trị gia tăng còn kéo dài thêm hai tháng nhằm đáp ứng sự tập kết, chuẩn bị hàng cho các hệ thống phân phối, tiêu thụ cuối năm. Điểm sáng này thể hiện ở doanh số tiêu thụ, có cải thiện so các tháng đầu năm, thậm chí còn cao hơn cùng kỳ năm trước.

Mối quan hệ hợp tác các hệ thống phân phối lớn ngày càng bền vững và cùng nỗ lực cho việc tạo ra sản phẩm mới, tăng sức thu hút người tiêu dùng mới là điểm sáng bền vững của FMC. FMC có lợi thế là có vùng nuôi lớn, nuôi có sản lượng cao và có chứng nhận ASC, lợi thế hết sức to lớn trong việc thâm nhập tất cả thị trường lớn trên thế giới, nhất là thâm nhập các hệ thống phân phối cao cấp.