Thông tin trước về hành khách, hàng hóa trên tàu bay trước khi hạ cánh giúp cơ quan Hải quan chủ động đấu tranh chống buôn lậu. Ảnh: S.T

Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, tại hội nghị tổng kết thực hiện Quyết định 19/2011/QĐ-TTg, Cục Giám sát quản lý về hải quan-TCHQ đã nêu ra những kế hoạch trong việc mở rộng thí điểm đối với tàu bay XNC. Theo Cục Giám sát quản lý về hải quan, thông lệ quốc tế, hải quan một số nước phát triển trên thế giới như Mỹ, Nhật Bản, các nước EU, một số nước khu vực Đông Nam Á, Trung Quốc đều đã thực hiện việc cung cấp trước các thông tin về phương tiện vận tải (theo loại hình vận tải đường biển, đường hàng không, đường sắt, đường bộ) cho cơ quan Hải quan bằng phương thức điện tử, đặc biệt là thông tin về hàng hoá chuyên chở, tên phương tiện vận tải. Các thông tin về đặt vé rất cần thiết đối với công tác điều tra chống buôn lậu, ma túy hay động vật hoặc sản phẩm động vật quý hiếm. Đây là thông tin rất hữu ích đối với công tác quản lý rủi ro của ngành Hải quan.

Hiện nay tại Việt Nam, khi tàu bay đã hạ cánh và đỗ vào vị trí quy định tại sân đỗ tàu bay đối với tàu bay nhập cảnh, hoặc hoàn thành thủ tục hàng không cho hành khách xuất cảnh và hàng hóa xuất khẩu đối với tàu bay xuất cảnh, đại diện cảng vụ hàng không hoặc đại diện tổ chức vận tải mang hồ sơ giấy (theo đúng quy định hiện hành) đến cơ quan Hải quan để làm thủ tục thông quan tàu bay. Việc tiếp nhận thông tin trước đối với tàu bay hiện chưa thực hiện được.

Để phù hợp với thông lệ quốc tế cũng như giúp ích cho cơ quan Hải quan trong việc quản lý giám sát hàng hóa, theo đề xuất của Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan), Bộ Tài chính cần đề xuất Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định áp dụng thí điểm E-manifest đối với cả tàu bay nhập cảnh, xuất cảnh. Theo đó, phương án đưa ra là Bộ Tài chính lựa chọn các DN, hãng hàng không và áp dụng tại cảng hàng không quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng.

Dự kiến quy định về thời gian cung cấp thông tin là thông tin được cung cấp cho cơ quan Hải quan bằng phương thức điện tử chậm nhất 3 giờ trước khi tàu bay nhập cảnh tại sân bay đầu tiên của Việt Nam đối với các chuyến bay có thời gian dài hơn 3 giờ bay; chậm nhất 30 phút trước khi tàu bay nhập cảnh tại sân bay đầu tiên của Việt Nam đối với các chuyến bay có thời gian bay ngắn hơn 3 giờ bay. Bên cạnh đó, bổ sung quyết định cho phép Hải quan Việt Nam được phép truy cập Hệ thống làm thủ tục, bán vé của hãng tàu bay/đại lý hãng tàu bay.

Cục Giám sát quản lý về hải quan cho rằng, quy định này không làm ảnh hưởng đến hoạt động của hãng tàu bay/đại lý hãng tàu bay. Tuy nhiên sẽ giúp cơ quan Hải quan chủ động lấy thông tin liên quan đến việc đặt chỗ, thanh toán tiền vé của hành khách có rủi ro cao (đối tượng thuộc đường dây buôn lậu các mặt hàng như ma túy, vũ khí).

Hiện, dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện thí điểm tiếp nhận bản khai hàng hóa, các chứng từ có liên quan và thông quan điện tử đối với tàu biển, tàu bay nhập cảnh, xuất cảnh đã được Tổng cục Hải quan hoàn thiện báo cáo Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ ban hành.

Ngọc Linh