Xe chở container hàng hóa ra, vào cảng Cát Lái. Ảnh: T.H

Theo quy trình thí điểm tạm thời giám sát hải quan bằng phần mềm TOP-X đối với container hàng XNK, Cục Hải quan TP.HCM quy định chi tiết các bước giám sát đối container hàng XK, NK.

Theo đó, công chức hải quan không thực hiện giám sát trực tiếp đối với container hàng XK tại cổng cảng. Tại bộ phận Văn phòng Giám sát hàng XK, tiếp nhận hồ sơ hải quan lô hàng XK do người khai hải quan xuất trình sau khi đã tập kết hàng ở trong cảng, gồm: tờ khai VNACCS, phiếu hạ bãi của DN kinh doanh cảng. Đối với việc giám sát hàng nhập khẩu ra cổng cảng, quy trình bao gồm 2 bước, quy định chi tiết các chứng từ, đối với DN và cơ quan Hải quan, đảm bảo giám sát chặt chẽ hàng hóa ra khỏi cảng.

Điểm nổi trội của chương trình giám sát TOP X, tất cả các thông tin liên quan đến các lô hàng XK, NK ra vào cảng đều được cập nhật trên phần mềm của hệ thống này và được nối mạng giữa cơ quan Hải quan và Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn.

Để triển khai hiệu quả, Cục Hải quan TP.HCM giao Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 1 tiến hành kí kết quy chế phối hợp, quy định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mỗi bên giữa chi cục và Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn, đảm bảo yêu cầu quản lý của hải quan, tạo điều kiện thuận lợi thông thoáng cho hoạt động XNK hàng hóa trong khu vực cảng.

Được biết, trước đó, Chi cục Hải quan cảng Sài khu vực 1 đã ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin trong khâu giám sát hải quan đối với hàng nhập khẩu, hàng xuất khẩu ra, vào cảng Cát Lái (phần mềm TOP-X). Nhờ ứng dụng phần mềm này, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã quản lí một các khoa học, chặt chẽ, đồng thời phát hiện một số vụ giả mạo hồ sơ đánh tháo hàng chưa làm thủ tục hải quan.

Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1, trước đây, 1 container hàng hóa được phép ra khỏi cổng cảng khi có đủ chữ kí và con dấu của công chức hải quan. Với quy định này, nhân viên điều độ cảng và công chức hải quan giám sát cổng chỉ cần nhìn trên phiếu xuất/nhập bãi có đủ chữ kí và con dấu của công chức hải quan là cho phép hàng hóa ra khỏi cảng. Họ không có điều kiện và không thể phân biệt được việc giả mạo chữ kí và con dấu của công chức hải quan. Chính vì thế, nếu đối tượng giả mạo chữ kí và con dấu trên phiếu xuất/nhập bãi sẽ rất khó phát hiện được bằng cảm quan.