Máy soi container di động của Cục Hải quan Hải Phòng tại cảng Tân Vũ. Ảnh: T.Bình

Trên tinh thần “lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm để phục vụ”, lãnh đạo Cục Hải quan Hải Phòng đã chỉ đạo các đơn vị bố trí lực lượng 24/7 để sẵn sàng phối hợp với doanh nghiệp kinh doanh cảng thực hiện kiểm tra hàng hóa bằng máy soi ngay trong quá trình xếp dỡ từ phương tiện vận tải xuất nhập cảnh xuống kho, bãi cảng nhằm hạn chế việc phát sinh các chi phí vận chuyển, nâng hạ của doanh nghiệp kinh doanh cảng. Đồng thời, Cục đề nghị các đơn vị này không thu các khoản phí của doanh nghiệp vận tải, xuất nhập khẩu đối với các trường hợp soi chiếu trong quá trình xếp dỡ để hỗ trợ cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu phục hồi sản xuất kinh doanh trong bối cảnh nhiều khó khăn hiện nay.

Đáng chú ý, ngày 16/6/2023, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường và Đoàn công tác của Tổng cục Hải quan đã làm việc với Cục Hải quan Hải Phòng và các doanh nghiệp kinh doanh cảng trên địa bàn để đánh giá tình hình, đưa ra giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng máy soi container với mục tiêu tiếp tục đồng hành, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và đảm bảo công tác quản lý nhà nước về hải quan.

Tại buổi làm việc, nhận thức được lợi ích của soi chiếu trong quá trình xếp dỡ, lãnh đạo các doanh nghiệp kinh doanh cảng như Tổng giám đốc Công ty CP cảng Hải Phòng Nguyễn Tường Anh (đơn vị quản lý cảng Tân Vũ) cam kết với Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường, doanh nghiệp kinh doanh cảng không thu phí vận chuyển số lượng container soi chiếu trong quá trình xếp dỡ với tỷ lệ 2%/tổng container nhập khẩu tại cảng đặt máy soi di động.

Sau cuộc làm việc trên, hầu hết doanh nghiệp kinh doanh cảng trên địa bàn Hải Phòng không thu phí liên quan đến soi chiếu trong quá trình xếp dỡ đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu, như cảng VIP Green Port, cảng Nam Đình Vũ, cảng Container quốc tế Tân Cảng - Hải Phòng (TC-HICT)…

Tuy nhiên, tại cảng Tân Vũ, cảng Đình Vũ vẫn còn hiện tượng thu phí của doanh nghiệp xuất nhập khẩu đối với các lô hàng trong danh sách soi chiếu trong quá trình xếp dỡ.

Đơn cử như: ngày 11/9/2023, Công ty TNHH… F. (địa chỉ tại Thái Bình) phải trả 1,76 triệu đồng chi phí soi chiếu trong quá trình xếp dỡ đối với 1 container 40 feet cho cảng Tân Vũ (theo hóa đơn số 162…) ; hay ngày 16/8/2023, Công ty CP X. cũng phải trả số tiền 1,76 triệu đồng chi phí soi chiếu trong quá trình xếp dỡ đối với 1 container 40 feet cho cảng này (theo hóa đơn 144…)…

Để có thông tin khách quan, đa chiều, ngày 22/9/2023, phóng viên đã làm việc với ông Ngô Trung Hiếu, Phó Tổng giám đốc Công ty CP cảng Hải Phòng (doanh nghiệp quản lý cảng Tân Vũ) tại trụ sở của Công ty ở TP Hải Phòng.

Tại buổi làm việc, ông Ngô Trung Hiếu bày tỏ Công ty CP cảng Hải Phòng luôn hợp tác tốt với cơ quan Hải quan để triển khai việc soi chiếu trong quá trình xếp dỡ. Đặc biệt là thực hiện cam kết của Tổng giám đốc Nguyễn Tường Anh tại buổi làm việc với Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường, ngày 16/6/2023.

Phóng viên đặt câu hỏi, vậy sau buổi làm việc với lãnh đạo Tổng cục Hải quan, Công ty có văn bản nào chỉ đạo cảng Tân Vũ và các đơn vị thành viên về thực hiện cam kết của Tổng giám đốc Nguyễn Tường Anh đối với việc không thu phí các container thuộc danh sách soi chiếu trong quá trình xếp dỡ trong phạm vi 2%/tổng lượng container nhập khẩu về cảng Tân Vũ hay không?

Ông Ngô Trung Hiếu trả lời, Công ty đã có văn bản nhưng tại buổi làm việc ngày 22/9/2023, chưa cung cấp được cho phóng viên và hứa hẹn sẽ cung cấp sau. Nhưng đến ngày 28/9/2023, phóng viên vẫn chưa nhận được văn bản này.

Trong buổi làm việc, ông Ngô Trung Hiếu cũng nhiều lần chia sẻ, đơn vị đã quán triệt các cảng thành viên (cụ thể là cảng Tân Vũ-PV) không thu phí đối với lượng container trong phạm vi 2% như cam kết. Đồng thời Công ty CP cảng Hải Phòng cũng chưa nhận được phản ánh của doanh nghiệp xuất nhập khẩu về việc thu phí này(?).

Tuy nhiên, khi phóng viên cho biết đã thu thập được một số hóa đơn do Công ty phát hành liên quan đến thu phí đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu, vị lãnh đạo Công ty CP cảng Hải Phòng cho hay có thể do doanh nghiệp xuất nhập khẩu nộp nhầm.

Ông Ngô Trung Hiếu lý giải: có thể lúc thu phí này phía cảng hoặc doanh nghiệp xuất nhập khẩu chưa biết đây là container trong danh sách soi chiếu trong quá trình xếp dỡ. Vì vậy, sau này ra soát lại, nếu container đúng trong danh sách soi chiếu trong quá trình xếp dỡ và doanh nghiệp xuất nhập khẩu có đề nghị, Công ty CP cảng Hải Phòng sẽ làm thủ tục hủy hóa đơn và hoàn lại tiền cho doanh nghiệp. Thời gian qua, Công ty đã hoàn tiền cho một số trường hợp như vậy. Cụ thể, tháng 6/2023 có 1 container, tháng 8/2023 có 1 container.

Ngoài cảng Tân Vũ, phóng viên cũng nhận được nhiều hóa đơn thể hiện việc thu phí đối với container trong danh sách soi chiếu trong quá trình xếp dỡ tại cảng Đình Vũ (thuộc Công ty CP Đầu tư và Phát triển cảng Đình Vũ).

Trao đổi qua điện thoại với phóng viên, ông Triệu Thế Thuận, Phó Giám đốc Công ty CP Đầu tư và Phát triển cảng Đình Vũ thừa nhận có việc thu phí này và cho biết công ty không thực hiện được việc miễn phí như các cảng khác!