Hoạt động nghiệp vụ tại Cục Hải quan BR-VT. Ảnh: Nguyễn Huế

Cục Hải quan BR-VT cho biết, thông tin về số lượng container của tất cả các tờ khai xuất khẩu (XK) trên hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan không thể hiện mặc dù thông tin này có trên tờ khai in của doanh nghiệp (DN), do đó không thống kê được số lượng container hàng XK.

Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan yêu cầu công chức hải quan phải nhập kết quả đánh giá rủi ro trước khi hoàn thành kiểm hóa. Tuy nhiên, trên thực tế đối với trường hợp mang hàng về bảo quản thì việc đánh giá rủi ro chỉ có thể thực hiện chính xác sau khi có kết quả kiểm tra nhà nước về chất lượng, kết quả kiểm dịch, kiểm tra an toàn thực phẩm, kết quả giám định.

Ngoài ra, theo quy định của Thông tư 196/2012/TT-BTC ngày 15-11-2012 của Bộ Tài chính (Thông tư 196), trường hợp người khai hải quan thực hiện thủ tục XK sản phẩm tại Chi cục hải quan khác với Chi cục Hải quan nơi đăng kí tờ khai nhập nguyên liệu để SXXK hoặc người khai hải quan NK nguyên liệu, vật tư để SXXK khác người khai hải quan XK sản phẩm thì trước khi thanh khoản người khai hải quan NK nguyên liệu, vật tư để SXXK phải gửi thông tin các tờ khai này đến hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan.

Đồng thời, Chi cục Hải quan làm thủ tục NK nguyên liệu, vật tư cập nhật các tờ khai này vào hệ thống. Tuy nhiên, hệ thống khai báo HQĐT phía DN cũng như hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan của cơ quan Hải quan chưa đáp ứng được quy định trên. Vì vậy, trường hợp này chưa thể thanh khoản được trên hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan.

Bên cạnh đó, theo phản ánh của Cục Hải quan BR-VT, hiện hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan cũng chưa có chức năng hỗ trợ thống kê tờ khai chuyển luồng, tờ khai luồng xanh có điều kiện, gây khó khăn trong công tác thống kê báo cáo; Hệ thống cũng không in được các tờ khai không có thuế. Một số thông tin trên tờ khai chưa chính xác, bị thiếu hoặc hiển thị không đầy đủ do các thông tin này có kí tự lớn hơn thiết kế các ô của form in… gây khó khăn trong công tác trích lục tờ khai theo quy định tại Thông tư 196.

Tại phần nhập kết quả kiểm tra thực tế hàng hóa không có tab chỉ dẫn nghiệp vụ đối với các tờ khai (thông tin về DN chấp hành tốt pháp luật, ân hạn thuế, chỉ dẫn rủi ro…) gây bất tiện cho công chức kiểm hóa. Tab thông tin nợ thuế trên hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan hiển thị thông tin không đúng so với chương trình KT559.

Mặt khác, khi mở bất kì tờ khai nào (dù đã rất lâu) nhưng thông tin này vẫn thể hiện thông tin nợ thuế tại thời điểm hiện tại chứ không phải tại thời điểm mở tờ khai gây nhầm lẫn và bất cập cho công tác phúc tập kiểm tra sau thông quan.

Trong thanh khoản hàng SXXK khi DN truyền hồ sơ thanh khoản, hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan cũng không có chức năng để công chức hải quan kiểm tra đối chiếu số liệu thanh khoản giữa cơ quan hải quan và người khai hải quan.

Đồng thời, trong trường hợp kiểm tra kết quả thanh khoản còn tồn một lượng nguyên liệu nhỏ trên các tờ khai NK, công chức thanh khoản có báo cáo tất toán số liệu trên trình Chi cục trưởng phê duyệt. Tuy nhiên, trên hệ thống cũng chưa có chức năng để thực hiện công việc hủy tồn này.

Đối với thanh khoản gia công sau khi chấp nhận hồ sơ thanh khoản của DN truyền đến, hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan không có chức năng tra cứu lại; không hiển thị được tổng lượng NK, tổng lượng XK nguyên phụ liệu của thông tin yêu cầu thanh khoản gia công mặc dù DN có truyền đến cơ quan hải quan.

Theo quy định của Thông tư 196 “Các biểu mẫu chứng từ điện tử in thực hiện theo quy định tại Thông tư 117/2011/TT-BTC ngày 15-8-2011 của Bộ Tài chính”. Tuy nhiên, hiện nay các biểu mẫu báo cáo thanh khoản trên hệ thống xử lí dữ liệu điện tử hải quan chỉ có biểu mẫu theo Thông tư 222/2009/TT-BTC ngày 25-11-2009 của Bộ Tài chính gây khó khăn trong việc đối chiếu dữ liệu khi thực hiện thanh khoản hợp đồng gia công.

Khi DN khai sửa, bổ sung liên quan đến tờ khai trị giá, cơ quan Hải quan kiểm tra sơ bộ yêu cầu sửa tờ khai và chấp nhận yêu cầu sửa tờ khai, nhưng khi kiểm tra lại tờ khai thì không có sự thay đổi trong tờ khai trị giá như khai báo của DN.

Ngoài ra, Cục Hải quan BR-VT cho biết, hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan vẫn thể hiện thông tin sai trong tờ khai HQĐT nhận gia công chuyển tiếp; còn thiếu tờ khai để cập nhật thông tin xác nhận thông quan trong trường hợp tờ khai thuộc diện được mang hàng về bảo quản; thiếu khâu duyệt kiểm tra hồ sơ trong trường hợp lãnh đạo Chi cục duyệt đề xuất thay đổi hình thức mức độ kiểm tra từ luồng Vàng sang luồng Đỏ…/.

Nguyễn Huế