Doanh nghiệp khai thử trên hệ thống VNACCS/VCIS tại Hải quan Hải Phòng. Ảnh: T.BÌNH.

Theo Cục Hải quan Hải Phòng, với số lượng DN XNK lớn (năm 2013, tổng số tờ khai thực hiện thủ tục hải quan điện tử 805.396 bộ, đạt tỉ lệ 97,8% tổng số tờ khai toàn Cục; tổng số DN thực hiện 14.011 DN), loại hình phong phú nên công việc phải chuẩn bị để vận hành VNACCS/VCIS tại đơn vị rất nặng nề.

Hải quan Hải Phòng thẳng thắn nhìn nhận, dù là một trong hai đơn vị đầu tiên trong Ngành thực hiện thủ tục hải quan điện tử với bề dày kinh nghiệm gần 10 năm (từ năm 2005 cùng với Cục Hải quan TP.HCM), đội ngũ CBCC đã được đào tạo, có nhiều kinh nghiệm thực tiễn, hình thành được đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên sâu… nhưng để đáp ứng yêu cầu thực hiện một hệ thống thông quan tự động hiện đại như VNACCS/VCIS vẫn rất cần tập trung cho công tác đào tạo.

Bởi thực tế đơn vị cũng nhìn ra được những khó khăn, hạn chế trong lực lượng CBCC hiện nay như: Một số ít CBCC khả năng khai thác các chức năng trong các phần mềm xử lí công việc còn hạn chế; khả năng ngoại ngữ chưa đáp ứng yêu cầu công việc; ngoài ra một số CBCC được tuyển dụng ở nhiều lĩnh vực đào tạo khác nhau…

Đại diện Phòng Tổ chức cán bộ, Cục Hải quan Hải Phòng cho biết, thời gian qua, công tác đào tạo nguồn nhân lực tại đơn vị luôn được gắn chặt với việc rà soát, đánh giá, kiểm tra trình độ CBCC. Cục đã xây dựng được ngân hàng câu hỏi với nhiều nội dung về nghiệp vụ, tin học, ngoại ngữ… và tổ chức thi trắc nghiệm để sát hạch. Công tác đào tạo đã được triển khai xuống tới cấp đội, cấp chi cục.

Đặc biệt, trong năm 2013, với việc tập trung đào tạo nguồn lực để thực hiện VNACCS/VCIS nên số lớp đào tạo, số lượt CBCC tham gia các lớp đào tạo tại Hải quan Hải Phòng có sự tăng trưởng vượt bậc so với năm 2012. Cả năm 2013 toàn Cục tổ chức 36 lớp đào tạo cho 4.709 lượt CBCC, tăng 20 lớp và tăng tới 3.356 lượt CBCC tham gia so với năm 2012.

Theo Ban Cải cách hiện đại hóa hải quan (Cục Hải quan Hải Phòng), kết thúc năm 2013, đơn vị đã hoàn thành nhiều công việc để phục vụ quá trình chạy thử VNACCS/VCIS như tuyên truyền, đào tạo, tổ chức đăng kí người sử dụng, đăng kí chữ kí số... Trong đó, đơn vị đã đăng kí người sử dụng cho hàng nghìn trường hợp (bao gồm cả CBCC hải quan và DN); số lượng DN đăng kí sử dụng CKS tại Hải quan Hải Phòng lên đến khoảng 3.000 DN, chiếm phần lớn số DN làm thủ tục thường xuyên tại đơn vị (những DN có từ 50 tờ khai trở lên trong năm 2013).

Để hỗ trợ, tạo thuận lợi cho DN, đầu tháng 12- 2013, Cục Hải quan Hải Phòng tiếp tục có thông báo về hỗ trợ DN đăng kí và tham gia VNACCS/VCIS. Trong đó, Hải quan Hải Phòng đặc biệt lưu ý DN về thời gian thực hiện chính thức Hệ thống (từ ngày 1-4-2014) và điều kiện bắt buộc để tham gia là DN phải sử dụng chữ kí số.

Để đảm bảo lộ trình thực hiện, Hải quan Hải Phòng tổ chức tiếp nhận và hỗ trợ đăng kí người sử dụng (trên VNACCS/VCIS), đăng kí chữ kí số đến hết ngày 1-3-2014. Từ ngày 2-3 đến 15-3, Cục phối hợp với Ban triển khai Dự án VNACCS/VCIS (Tổng cục Hải quan) hiệu chỉnh hệ thống sau quá trình chạy thử nghiệm…

Có mặt tại các chi cục trực thuộc Cục Hải quan Hải Phòng chúng tôi nhận thấy không khí tham gia VNACCS/VCIS những ngày đầu năm 2014 đang rất khẩn trương. Các chi cục đều thành lập Tổ triển khai để hỗ trợ CBCC trong đơn vị và DN. Nhiều đơn vị bố trí thêm hệ thống máy tính tại trụ sở để DN khai báo. Đồng thời có phát các phiếu thu nhận ý kiến của DN về những khó khăn, vướng mắc trong quá trình khai thử.

Trao đổi với chúng tôi, đại diện nhiều DN làm thủ tục hải quan tại Hải quan Hải Phòng cho biết, DN đã nhận được đầy đủ thông tin; được tham gia đầy đủ các lớp đào tạo (do Cục Hải quan Hải Phòng và các chi cục tổ chức); nhiều DN đăng kí người sử dụng, đăng kí chữ kí số và tham gia khai báo thử nghiệm trên hệ thống.

Theo Hải quan Hải Phòng, những ngày đầu, tháng đầu của năm 2014, đơn vị tiếp tục rà soát, rút kinh nghiệm trong thời gian chạy thử VNACCS/VCIS, tập trung nguồn lực để tiếp tục thực hiện thủ tục hải quan điện tử và vận hành tốt hệ thống e-Manifest, e-Payment… để vận hành chính thức VNACCS/VCIS thành công theo đúng kế hoạch của Tổng cục Hải quan.

T.Bình