Chủ động ứng phó

Thống kê từ Cục Hải quan Lạng Sơn cho thấy, do tình hình dịch Covid-19 ảnh hưởng kéo dài, sau Tết, mặc dù một số cửa khẩu trên địa bàn đã được mở thông quan hàng hóa trở lại nhưng đến thời điểm này, lượng hàng làm thủ tục và thông quan vẫn rất ít. Như tại cửa khẩu Hữu Nghị, dù được mở trở lại sớm nhất nhưng tính đến thời điểm này, trung bình mỗi ngày cũng chỉ có khoảng 600 xe hàng được làm thủ tục XK (lượng xe giảm trên 50% so với cùng kỳ), trước đó, vào những ngày đầu tháng 2/2020, con số này chỉ khoảng 30-60 xe/ngày. Còn tại cửa khẩu Tân Thanh, từ khi mở cửa khẩu thông quan trở lại vào ngày 20/2, trung bình mỗi ngày, lượng xe chở hàng thông quan qua cửa khẩu từ đạt 150-200 xe (trước tết con số này khoảng 400-500 xe/ngày). Tại cửa khẩu Chi Ma, hiện tại mỗi ngày thông quan khoảng 20-25 xe hàng…

Trước thực trạng đó, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính, tỉnh Lạng Sơn và Tổng cục Hải quan, Hải quan Lạng Sơn đã và đang quyết liệt thực hiện các biện pháp tăng cường kiểm soát hoạt động XNK, XNC, ngăn chặn dịch Covid-19. Đồng thời tạo mọi điều kiện hỗ trợ DN thông quan hàng hóa, đặc biệt là hàng nông sản, không để hoạt động XNK bị ngưng trệ.

Một trong những giải pháp cấp bách mà Hải quan Lạng Sơn đã và đang thực hiện mang lại hiệu quả đó là, ngay từ những ngày đầu tháng 2, đơn vị đã thành lập Tổ công tác hỗ trợ cho các hoạt động XNK hàng hóa, phòng chống dịch Covid-19. Theo đó, chi cục hải quan cửa khẩu hàng ngày báo cáo số liệu XNK, XNC và các vướng mắc phát sinh, hướng dẫn DN và thông báo hàng ngày cho DN biết về tình hình hàng hóa tại cửa khẩu để DN nắm bắt và chủ động đưa hàng hóa về cửa khẩu.

Hải quan Lạng Sơn bố trí cán bộ công chức hỗ trợ thông quan nhanh hàng hóa cho DN. Ảnh: H.Nụ

Trao đổi với phóng viên Báo Hải quan, ông Vy Công Tường, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn cho biết, thời điểm này, một phần do năng lực thông quan tại các cửa khẩu của Trung Quốc chậm, do đó, đến chiều 24/3 tại các cửa khẩu còn tồn 1.407 xe chở hàng. Để tạo điều kiện cho xe hàng thông quan, trách ùn tắc tại cửa khẩu, những ngày qua, hải quan tại các cửa khẩu thường xuyên thông tin với cơ quan kiểm soát hải quan của Trung Quốc để phối hợp làm thủ tục cho DN nhanh nhất. Đối với DN chưa có hợp đồng thương mại, hải quan tại cửa khẩu với cơ quan chức năng Trung Quốc hỗ trợ DN kết nối với bạn hàng với mục tiêu hạn chế tối đa việc DN phải chở hàng “quay đầu”.

Theo ông Vy Công Tường, Hải quan Lạng Sơn đã và đang phối hợp với các cơ quan, ban ngành của tỉnh tổ chức các cuộc hội đàm với cơ quan của Trung Quốc để tìm giải pháp nâng cao năng lực thông quan với mục tiêu đẩy mạnh hoạt động XNK hàng hóa qua các cửa khẩu đã thông quan lại. Cùng với đó, đơn vị phối hợp với Sở Công Thương lập danh sách một số loại hàng hóa, trọng tâm là hàng hoa quả tươi, trên cơ sở đó thông tin đến Sở Thương mại Quảng Tây, Trung Quốc để có thể thực hiện kết nối với các DN nước bạn, tạo thuận lợi trong việc ký kết hợp đồng thương mại XNK mặt hàng hoa quả.

Đặc biệt, để tạo thuận lợi tối đa cho hàng hóa XNK, Hải quan Lạng Sơn đã chỉ đạo các đơn vị hải quan cửa khẩu thực hiện đúng phương châm: “Đồng hành với DN vượt khó”. Theo đó, công chức hải quan hướng dẫn DN kê khai thủ tục hải quan và nhanh chóng xử lý vướng mắc, không để DN phải chịu thêm bất cứ chi phí nào phát sinh trong quá trình làm thủ tục.

Nỗ lực hỗ trợ DN thông quan hàng hóa

Bà Kim Oanh, một DN chuyên thực hiện XNK hàng hóa qua cửa khẩu Hữu Nghị chia sẻ, khi Trung Quốc thông báo tạm dừng hoạt động thông quan tại các cửa khẩu để tránh lây lan dịch Covid-19, Hải quan Lạng Sơn đã thông báo về tình hình này và hướng dẫn DN chủ động không đưa hàng tới cửa khẩu để tránh thiệt hại về kinh tế. Và khi Trung Quốc đồng ý mở trở lại cửa khẩu Hữu Nghị, phía cơ quan Hải quan cũng đã tích cực hướng dẫn và trao đổi thông tin để DN nắm bắt và triển khai các quy trình XNK hàng hóa cũng như đảm bảo các quy định về phòng chống dịch khi tới cửa khẩu thực hiện làm thủ tục hải quan.

Với sự đồng hành của Hải quan Lạng Sơn, thời gian qua, mặc dù DN gặp rất nhiều khó khăn trong việc XNK hàng hóa với phía Trung Quốc nhưng nhờ có sự chia sẻ, trao đổi thông tin kịp thời nên DN đã nắm bắt nhanh các chính sách, quy định để chủ động trong việc đưa hàng tới cửa khẩu, bà Kim Oanh nhấn mạnh.

Đề cập đến nhiệm vụ thu ngân sách, ông Vy Công Tường cho biết, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, từ đầu năm đến nay, đơn vị mới làm thủ tục cho 9.743 bộ tờ khai với kim ngạch đạt 303,6 triệu USD, giảm 52,4 % so với cùng kỳ năm 2019. Số thu ngân sách tính đến ngày 24/3, mới đạt 498,1 tỷ đồng, bằng 14,65% dự toán được giao (3.400 tỷ đồng), giảm tới 22,27% so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, đơn vị sẽ tiếp tục cùng với chính quyền địa phương nỗ lực tìm nhiều giải pháp hỗ trợ hoạt động XNK của DN, qua đó giúp cho số thu ngân sách phục hồi.

Mặc dù vậy, theo Cục Hải quan Lạng Sơn, thực tế hiện nay một số cửa khẩu đã đi vào hoạt động ổn định, nhưng do lượng hàng hóa dồn lên cửa khẩu lớn, trong khi năng lực thông quan tại các cửa khẩu rất chậm nguyên nhân do nguồn nhân lực bốc xếp phục vụ quá trình giao nhận hàng bên phía Trung Quốc hiện còn rất hạn chế vì phải thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19, nên thời gian gần đây, bắt đầu xuất hiện tình trạng ùn ứ hàng nông sản tại một số cửa khẩu.

Trước tình hình này, Hải quan Lạng Sơn đã cùng với các cơ quan chức năng của tỉnh thông báo tới các DN chủ động điều tiết nhịp độ đưa hàng lên biên giới, tránh hiện tượng ùn ứ, ách tắc tiếp tục phát sinh, giảm thiểu thiệt hại không đáng có...

Trong thời gian tới, Hải quan Lạng Sơn tiếp tục phối hợp trao đổi với các cơ quan chức năng phía Trung Quốc bàn các giải pháp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa XNK, đặc biệt là hàng nông sản XK. “Hải quan Lạng Sơn đang thực hiện mọi giải pháp nhằm giảm áp lực tồn đọng hàng hóa XNK tại khu vực cửa khẩu, đồng thời tiếp tục các giải pháp thu hút thêm DN thực hiện hoạt động XNK hàng hóa qua các cửa khẩu của Lạng Sơn, qua đó phấn đấu hoàn thành đạt và vượt các chỉ tiêu kế hoạch đã đề ra từ đầu năm 2020”, ông Vy Công Tường cho biết thêm.