CBCC Hải quan Hữu Nghị hướng dẫn doanh nghiệp mở tờ khai. Ảnh: H.N.

Thực hiện TTHQĐT không chỉ mang lại nhiều lợi ích cho DN mà cả cho cơ quan Hải quan. Theo ông Vy Công Tường, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn, nếu thực hiện thủ tục hải quan truyền thống, mỗi DN cần tới 30 phút để làm thủ tục thông quan hàng hóa, nay với hải quan điện tử thời gian rút ngắn chỉ còn 5 phút.

DN không tốn công chờ đợi, còn phía hải quan giảm văn bản giấy tờ, không mất thời gian cho việc phân luồng Xanh, luồng Đỏ... Tính đến nay đã có hơn 1.400 DN thực hiện TTHQĐT qua địa bàn Cục Hải quan Lạng Sơn, đạt trên 80% số DN làm thủ tục XNK qua địa bàn. Chỉ tính trong quý I-2013, tổng kim ngạch TTHQĐT đạt gần 400 triệu USD, đạt 90% tổng kim ngạch toàn Cục, số tờ khai đạt 10.000 tờ khai điện tử, bằng 93% tổng số tờ khai toàn Cục.

Tại Hội nghị gặp mặt DN XNK tiêu biểu trên địa bàn Lạng Sơn tổ chức đầu tháng 3 vừa qua, cộng đồng DN đã đánh giá cao việc triển khai TTHQĐT của Hải quan Lạng Sơn. Ông Nguyễn Xuân Định, Giám đốc Công ty TNHH Ngọc Diệp (25 Ngô Thi Sỹ, phường Tam Thanh, TP. Lạng Sơn) cho biết: “Trước đây, tôi mất cả nửa ngày để chờ đợi và làm thủ tục thông quan cho lô hàng thì nay, chỉ tối đa 20 phút là đã xong xuôi”.

Đối với trái cây, nông sản XK, lợi ích của TTHQĐT càng thấy rõ hơn. Ông Lê Song Tùng, Công ty CP Đầu tư và Phát triển Hạ tầng Thiên Trường (thôn Đại Sơn, xã Hợp Thành, TP. Lạng Sơn), một DN chuyên XK hoa quả tươi cho biết, ngoài việc luôn ưu tiên cho thông quan sớm thì các DN XK mặt hàng này cũng được thực hiện TTHQĐT ngay từ giai đoạn thí điểm nên hoạt động XNK luôn thuận lợi. Đại diện Công ty TNHH Bảo Long nhấn mạnh, việc áp dụng TTHQĐT của ngành Hải quan, đã giúp cho DN giảm áp lực trong việc thông quan hàng hóa, giảm giấy tờ, tiết kiệm thời gian đi lại và chi phí.

Thực hiện Nghị định số 87/NĐ-CP, Cục Hải quan Lạng Sơn đã triển khai áp dụng TTHQĐT theo quy trình mới với phiên bản 4.0 tại 100% các chi cục hải quan, do vậy tăng tính tự động hóa trong thực hiện thủ tục. Tuy nhiên, ông Vy Công Tường cũng cho biết, không phải DN nào cũng mặn mà với cuộc cải cách hiện đại hóa này.

Điều này bắt đầu từ những nguyên nhân chủ quan phía DN: Thụ động, quen với hình thức khai báo hải quan truyền thống, ngại thay đổi, ngại tiếp xúc với công nghệ mới. Đấy là chưa kể có những DN ngại sử dụng TTHQĐT vì không muốn phải đầu tư thêm cơ sở vật chất, nhân lực, cán bộ công nghệ thông tin. Về phía cơ quan Hải quan hầu hết các Chi cục Hải quan đều gặp không ít khó khăn về cơ sở vật chất như trụ sở làm việc chưa đảm bảo; thiếu hệ thống máy chủ hoặc trục trặc về đường truyền, về nguồn cung cấp điện…

Để đẩy mạnh tuyên truyền đến cộng đồng DN và các cơ quan hữu quan về lợi ích và xu hướng tất yếu của thực hiện TTHQĐT, ông Tường cho biết, trong thời gian tới Cục Hải quan Lạng Sơn tiếp tục đầu tư nguồn lực, cơ sở vật chất và hệ thống công nghệ thông tin cho việc thực hiện TTHQĐT theo chiều sâu. Hải quan Lạng Sơn sẽ tăng cường hỗ trợ DN, kịp thời khắc phục các lỗi phát sinh, giải đáp những khó khăn vướng mắc. Hiện Hải quan Lạng Sơn đã và đang chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS vào năm 2014.

Đại diện Cục Hải quan Lạng Sơn khẳng định, với việc thực hiện TTHQĐT, Hải quan Lạng Sơn đã thực sự tiến một bước dài trong công cuộc hội nhập kinh tế quốc tế, chủ động rút ngắn thời gian làm thủ tục, giảm chi phí cho DN, giảm, hạn chế phiền hà tiêu cực dễ nảy sinh trong quá trình làm thủ tục của CBCC hải quan.

Với lô hàng thuộc diện miễn kiểm tra hải quan, DN được khai, thực hiện thủ tục tại trụ sở, giảm số lượng chứng từ thuộc bộ hồ sơ phải nộp. Đối với lô hàng phải kiểm tra hồ sơ, DN cũng chỉ phải nộp chứng từ (có thể dưới dạng chứng từ điện tử được chuyển hóa từ chứng từ giấy) khi có yêu cầu của cơ quan Hải quan. Hải quan Lạng Sơn đang từng bước đơn giản hóa quy trình thủ tục, ứng dụng công nghệ, thông tin trong quy trình hiện đại hóa thủ tục hải quan, minh bạch hóa thủ tục để người dân dễ hiểu và DN dễ thực hiện trong hoạt động XNK.

Đảo Lê