Đề nghị ông đánh giá về kết quả tiếp nhận và vận hành Hệ thống VNACCS/VCIS của Hải quan Việt Nam từ khi triển khai chính thức đến nay?

Từ khi triển khai chính thức đến nay, Hải quan Việt Nam đã từng bước làm chủ trong quá trình quản lý và vận hành, đồng xây dựng được quy chế quản lý, vận hành, khai thác, sử dụng Hệ thống. Hệ thống đã được triển khai ổn định, đảm bảo tốc độ xử lý và các chức năng nghiệp vụ của Ngành.

Quan trọng nhất là đảm bảo được an ninh, an toàn. Với việc vận hành Hệ thống 24/7 (24 giờ/7 ngày), việc làm thủ tục hải quan được tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho DN theo đúng cam kết của Ngành.

Thực hiện thành công VNACCS/VCIS đã mang lại môi trường thủ tục hải quan hiện đại, tốc độ xử lý nghiệp vụ nhanh chóng, chính xác. Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan tiếp tục cải tiến, đơn giản hóa quy trình thủ tục và hồ sơ hải quan- đây là thay đổi lớn mang lại hiệu quả thiết thực cho cộng đồng DN.

Đối với ngành Hải quan, việc đưa VNACCS/VCIS vào thực hiện chính thức đánh dấu giai đoạn hoàn thành việc tập trung hóa dữ liệu cấp Tổng cục và góp phần quan trọng giúp cho việc cung cấp các dịch vụ công trực tuyến của Ngành tiến đến cấp độ 4 (cấp độ cao nhất theo quy định của Bộ Thông tin và Truyền thông - PV).

Đồng thời VNACCS/VCIS vừa là động lực, vừa là giải pháp để ngành Hải quan đạt được các mục tiêu đặt ra trong Kế hoạch cải cách, phát triển và hiện đại hóa giai đoạn 2011-2015. Ngoài ra, VNACCS/VCIS cũng tạo tiền đề để kết nối hệ thống CNTT các bộ, ngành vào Cơ chế một cửa quốc gia (NSW), tạo thuận lợi hơn nữa cho cộng đồng DN. Bởi nếu không có Hệ thống, việc thực hiện NSW sẽ rất khó khăn.

Đặc biệt, việc triển khai thành công VNACCS/VCIS và thực hiện đồng bộ các hệ thống CNTT vệ tinh khác đã giúp cho Tổng cục Hải quan đạt được hầu hết các chỉ tiêu về cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính đối lĩnh vực XNK được Chính phủ đặt ra trong Nghị quyết 19/NQ-CP năm 2014 và 2015.

Kết quả đạt được là tương đối khả quan, tuy nhiên quá trình vận hành Hệ thống toàn Ngành cũng phải đối mặt với nhiều áp lực, ông có thể chia sẻ rõ hơn về vấn đề này?

Quá trình vận hành Hệ thống khó khăn, thách thức rất nhiều. Bởi đây là Dự án có quy mô lớn về cả CNTT, gắn kết với cả cải cách về thể chế và quá trình xây dựng quy trình nghiệp vụ, tổ chức đào tạo cho CBCC (khoảng 11.000 CBCC toàn Ngành), cộng đồng DN (hơn 66.000 DN). Đến khi triển khai chính thức, ngoài sự hỗ trợ của chuyên gia Nhật Bản, nhiều công việc Hải quan Việt Nam phải tự thực hiện. Ví dụ như việc chủ động triển khai chính thức Hệ thống trong vòng 3 tháng trên phạm vi toàn quốc (từ 1-4 đến hết 30-6-2014)…

Đây là khối lượng công việc rất lớn và cũng là thách thức rất lớn cho toàn Ngành. Nếu không có giải pháp phù hợp sẽ rất khó để thực hiện. Nhờ dự đoán được tình hình, chuẩn bị sẵn kịch bản, cộng với sự hỗ trợ của chuyên gia Nhật Bản, sự quyết tâm của toàn Ngành nên vấn đề được giải quyết ổn thỏa.

Giai đoạn đầu triển khai chính thức, tiếp tục phát sinh vướng mắc liên quan đến một số quy trình nghiệp vụ chưa phù hợp, mặt khác do khâu tổ chức thực hiện ở một số đơn vị cơ sở chưa tốt, cũng không thể không nhắc đến những hạn chế liên quan đến CNTT nhất là vấn đề hạ tầng mạng… Tuy nhiên, Tổng cục Hải quan đã kịp thời nắm bắt và tháo gỡ. Đến nay, Hệ thống đã vận hành ổn định và phát huy hiệu quả, cả CBCC Hải quan và DN đã thao tác trên Hệ thống rất thành thục.

Một thách thức khác phải đối mặt là việc Hải quan Việt Nam phải chủ động, quản lý, vận hành, sử dụng Hệ thống CNTT rất lớn, rất mới như VNACCS/VCIS, trong đó có cả vấn đề tháo gỡ vướng mắc (nghiệp vụ, pháp lý, quy trình, kỹ thuật). Đây cũng là lần đầu tiên Ngành có sự tập trung hóa các hệ thống CNTT nên có nhiều vấn đề mới, thách thức mới đặt ra. Nhưng với sự nỗ lực của đội ngũ CBCC làm việc trong lĩnh vực CNTT, hơn một năm qua, toàn Ngành đã vận hành Hệ thống một cách trôi chảy.

Song song với vận hành VNACCS/VCIS, thời điểm này, Hải quan Việt Nam cũng phải chia sẻ nguồn lực để thực hiện một khối lượng công việc lớn liên quan đến thực hiện NSW và thanh toán thuế, lệ phí bằng phương thức điện tử. Nhưng điều đáng mừng là sự phân bổ lực lượng, công với kế hoạch triển khai hợp lý nên các nhiệm vụ lớn này đều được thực hiện đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng.

Xin trân trọng cảm ơn ông!