Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi đã nêu 3 giải pháp để cải thiện việc hoàn thuế. Ảnh: VGP

Trả lời câu hỏi của báo chí liên quan đến vấn đề hoàn thuế tại họp báo Chính phủ vào chiều 5/7, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, các quy định hoàn thuế GTGT đã được quy định cụ thể trong Luật Quản lý thuế, chia rõ ra 2 trường hợp: Hoàn trước - kiểm sau và kiểm trước - hoàn sau.

Theo Thứ trưởng, trong cả hai trường hợp này đều có quy định về thời hạn hoàn thành, tính từ khi doanh nghiệp trình đầy đủ các hồ sơ theo quy định của pháp luật. Cụ thể là đối với trường hợp hoàn trước - kiểm tra sau thì quy định là 6 ngày, đối với trường hợp kiểm tra trước - hoàn sau thì quy định là 40 ngày.

Thông tin cụ thể về tình hình hoàn thuế, theo Thứ trưởng Bộ Tài chính trong năm 2022, cơ quan thuế trên cả nước đã hoàn thuế trên 150.000 tỷ đồng với 20.774 quyết định hoàn thuế. Riêng 7 tháng đầu năm 2023, cơ quan thuế cả nước đã hoàn cho các doanh nghiệp là 70.356 tỷ đồng với 9.800 quyết định hoàn thuế.

“Trong các trường hợp hoàn thuế vừa nêu, theo phân loại, gần 80% thuộc nhóm 1 là hoàn trước - kiểm sau, còn lại hơn 20% thuộc nhóm kiểm trước - hoàn sau”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nêu rõ.

Trả lời về trách nhiệm để chậm hoàn thuế, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho rằng cần phải xem xét đến từng trường hợp cụ thể, hồ sơ cụ thể và từ đó xác định nguyên nhân do đâu.

“Tuy nhiên, đứng về phía cơ quan nhà nước, cơ quan thuế, tôi cho rằng, một khi việc hoàn thuế chậm thì cơ quan nhà nước phải xem xét, rà soát, cải tiến để không còn việc chậm hoàn thuế nữa”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh.

Do đó, theo Thứ trưởng, các cơ quan chức năng cần phải rà soát các quy định của pháp luật, quy trình và cách thức triển khai công tác hoàn thuế, xét điều gì có thể cải tiến được, thay đổi được, rút ngắn quy trình này lại, vừa bảo đảm yêu cầu nhanh, chính xác, phòng ngừa rủi ro, chống gian lận, lậu thuế trong việc hoàn thuế GTGT.

Về các giải pháp cụ thể, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho hay, ngành Thuế đang triển khai tích cực ứng dụng công nghệ thông tin, kể cả ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong việc xây dựng dữ liệu về doanh nghiệp, từ đó phân tích các dữ liệu để sàng lọc và chủ động xử lý những doanh nghiệp có rủi ro trước, giảm đi những doanh nghiệp phải kiểm trước rồi hoàn sau.

Vừa qua, có công ty chỉ kinh doanh yến sào nhưng trong một thời gian rất ngắn xuất hóa đơn với doanh thu trên 30.000 tỷ đồng. Khi đã có số liệu rồi thì cơ quan Thuế phân tích kiểm tra trước, nếu rõ ràng hợp pháp và hợp lý thì doanh nghiệp này được hoàn thuế rất nhanh.

Giải pháp thứ hai, theo Thứ trưởng, là nâng cao năng lực cho cán bộ của cơ quan quản lý thuế, cơ quan thuế, đồng thời cũng nâng cao năng lực của doanh nghiệp trong hiểu biết các quy định về pháp luật của ngành Thuế; chủ động, tự giác thực hiện các quy định của ngành Thuế, đặc biệt là trong hoàn thuế GTGT.

Giải pháp thứ ba là nâng cao kỷ cương, kỷ luật công vụ đối với cán bộ thuế. Thứ trưởng cho biết, Bộ Tài chính đã chỉ đạo nghiêm việc phải thực hiện đúng các quy trình, quy định của pháp luật, không được gây khó khăn cho doanh nghiệp khi hoàn thuế. Đồng thời, Bộ cũng sẽ xử lý nghiêm nếu như các doanh nghiệp có vi phạm, gian lận trong quá trình hoàn thuế GTGT.

Trước đó, thông tin đến báo chí mới đây, Bộ Tài chính cho biết, qua công tác rà soát các hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước hoàn thuế sau, cơ quan thuế phát hiện một số hồ sơ đề nghị hoàn thuế có đầu vào đề nghị hoàn là các hóa đơn GTGT hàng hóa, dịch vụ mua của các doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế và hóa đơn. Do vậy, cơ quan thuế cần thực hiện các biện pháp kiểm tra, xác minh, đối chiếu để xác định số thuế GTGT đủ điều kiện hoàn thuế, kiểm soát chặt chẽ tránh gian lận, thất thoát ngân sách nhà nước.

Đối với số thuế đã có kết quả kiểm tra, xác minh thì Cơ quan thuế kịp thời giải quyết hoàn thuế theo quy định, không chờ xác minh toàn bộ mới giải quyết hoàn cho người nộp thuế.