Trong thời gian qua, Chính phủ đã nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp CCHC và đạt được kết quả nhất định. Bà đánh giá như thế nào về công tác này?

Vừa rồi Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo về CCHC từ Trung ương đến địa phương và đã có kết quả nhất định, một số địa phương đã tiến hành được một phần về cải cách, thu gọn được bộ máy. TTHC liên quan đến dân đã bớt rườm rà và có tiến bộ hơn.

Tuy nhiên, công cuộc này vẫn chưa đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Nguyên nhân thứ nhất là bộ máy chưa gọn nhẹ, tinh giảm, hiệu quả. Do đó, việc đầu tiên là phải rà soát từ bộ máy để xem trong từng ngành cần bao nhiêu đơn vị, tổ chức và phải tách bạch chức năng quản lý Nhà nước với chức năng kinh doanh. Các Bộ phải làm chức năng tham mưu cho Chính phủ nhưng tôi biết có bộ có tới 80 trường học, nhiều viện sự nghiệp có thu, tức là vừa làm kinh doanh vừa quản lý Nhà nước. Đúng ra mỗi bộ chỉ cần một viện nghiên cứu về chính sách, còn lại các vụ là tham mưu chính sách. Với bộ máy như hiện nay nên không cải cách được do làm lan man, không đúng chức năng.

Nguyên nhân thứ hai là về biên chế. Hiện nay ai cũng kêu nhiều công chức “sáng vác ô đi tối vác ô về”, hay hiện tượng 4.000 người nộp đơn thi vào công chức, đấy là một biểu hiện thích vào cơ quan Nhà nước để yên vị một chỗ, cứ thế túc tắc đi lên, không cần cố gắng.

Trong các giải pháp thực hiện CCHH, bà có quan điểm như thế nào về việc phải khắc phục tình trạng có quá nhiều cấp phó ở các cơ quan Trung ương?

Theo tôi, tới đây phải chấm dứt tình trạng này, phải quy rõ trách nhiệm người đứng đầu khi có vấn đề xảy ra. Cấp phó dù là thứ trưởng nhưng cũng là giúp việc cho bộ trưởng thôi, có thể hiểu như cấp chuyên viên cao cấp giúp việc cho bộ trưởng chứ không phải là cấp lãnh đạo.

Tôi đang nghĩ tới đây, đồng chí nào nhậm chức bộ trưởng thì đề nghị với đồng chí ấy luôn rằng, với bằng ấy nhiệm vụ, với 4 thứ trưởng đồng chí có đảm nhiệm được không hay lên lại xin thêm cấp phó.

Ở đây có vấn đề là tính minh bạch. Tính minh bạch phải là tiêu chí rất cao trong hệ thống Chính phủ từ Trung ương đến địa phương vì minh bạch đánh giá được hiệu quả trong tuyển dụng, từ đó sẽ triệt tiêu được nạn xin cho. Làm được điều này là làm trong sạch xã hội, lấy được lòng tin của dân.

Vậy theo đề xuất của bà, hình thức thi tuyển cán bộ của Bộ GTVT vừa qua là mô hình cần được nhân rộng?

Mô hình thi tuyển cán bộ của Bộ GTVT nên nhân rộng bởi nó đã thể hiện tính minh bạch từ đầu đến cuối, công khai danh sách, công khai tiêu chí và được dư luận cử tri ủng hộ. Tới đây tính minh bạch phải được thể hiện ở tất cả các khâu, ví dụ như nếu trong một cơ quan có lộ trình cấp vốn thì không ai phải xin nữa. Hoặc đối với giá điện, minh bạch công khai rõ vốn bao nhiêu, lỗ lãi bao nhiêu để người dân đánh giá và được quyền quyết, nếu anh lỗ thì không được hưởng chứ tại sao anh lỗ mà người dân phải chịu.

Xin cảm ơn bà!