Xuất khẩu thủy sản tìm hướng đi trong khó khăn
	Tình hình kinh tế khó khăn sẽ tác động, gây áp lực lớn đến chính sách tài khoá
	Xuất khẩu của TPHCM và nhiều địa phương chủ lực giảm mạnh

Doanh nghiệp nỗ lực tìm kiếm đơn hàng trong bối cảnh khó khăn chung. Ảnh: N. Thanh

Tại tỉnh Bình Dương, đánh giá của Sở Công thương tỉnh, quý 1/2023, kim ngạch xuất, nhập khẩu của tỉnh đều giảm so với cùng kỳ. Điều này phản ánh sự khó khăn của doanh nghiệp do thiếu đơn hàng xuất khẩu, dẫn đến nhập khẩu nguyên phụ liệu cũng giảm so với năm trước.

Các hiệp hội ngành hàng phản ánh từ quý 3, 4 năm 2022 đến nay, việc ký kết đơn hàng xuất khẩu mới của các mặt hàng chủ lực của tỉnh Bình Dương như: gỗ, da giày, dệt may, gốm sứ đều gặp khó khăn, do tình trạng lạm phát toàn cầu tăng cao, lãi suất ngân hàng tăng, dẫn đến tình hình tiêu thụ hàng hóa tại các thị trường xuất khẩu chính rất thấp.

Trong đó, đơn hàng xuất khẩu của các mặt hàng xuất khẩu chính đều giảm từ 20 đến 50% so cùng kỳ, dẫn đến kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng chủ lực cũng giảm. Sự sụt giảm của nhu cầu thế giới chính là yếu tố khó khăn và thách thức lớn cho xuất khẩu của Việt nam nói chung và của tỉnh Bình Dương nói riêng.

Cùng tương tự như Bình Dương, trên địa bàn tỉnh Bình Định, nguyên nhân khiến kim ngạch xuất khẩu chưa đạt kế hoạch là do thị trường xuất khẩu một số ngành hàng bị thu hẹp, nhiều doanh nghiệp chưa tìm được các đơn hàng mới, nhu cầu tiêu dùng xuống thấp, dẫn tới giá trị đơn hàng giảm; tình hình xung đột tại Ukraine đã ảnh hưởng đến tình hình kinh tế các nước.

Hơn nữa, theo đánh giá của địa phương, giá các loại nguyên liệu tiếp tục tăng cao, tình hình lạm phát cao tại các nước như Mỹ, Anh, EU; việc đứt gãy chuỗi cung ứng, hàng tồn kho ở các nước cao, việc thắt chặt chi tiêu của người dân các nước trong thời gian qua đã ảnh hưởng tới việc tiêu thụ sản phẩm xuất khẩu của tỉnh. Việc Trung Quốc mở cửa nền kinh tế sau kiểm soát dịch Covid-19 cũng khiến hàng hóa Việt Nam phải gặp cạnh tranh nhiều hơn tại các thị trường xuất khẩu.

Trên địa bàn tỉnh Bến Tre tình hình cũng không khả quan hơn. Hiện đa số các doanh nghiệp xuất khẩu chủ lực của tỉnh (dừa, thủy hải sản, dệt may, da giày, túi xách, điện tử) chưa có các đơn hàng lớn cho cả năm hoặc bị giảm đơn hàng; khách hàng nước ngoài đề xuất giá mua rất thấp. Các doanh nghiệp gặp khó khăn trong thu mua nguyên liệu phục vụ cho sản xuất, trong khi đó lượng hàng tồn kho của các khách hàng nhập khẩu lớn của các doanh nghiệp tỉnh ở hai thị trường lớn là châu Âu và châu Mỹ còn nhiều.

Thiếu đơn hàng là tình trạng chung của phần lớn doanh nghiệp hiện nay. Theo thông tin từ Sở Công Thương Phú Yên, các doanh nghiệp sản xuất, nhất là các doanh nghiệp có tham gia xuất khẩu gặp nhiều khó khăn do thiếu đơn hàng. Với ngành gỗ, sản lượng quý 1 năm 2023 giảm so với cùng kỳ. Nguyên nhân là do suy thoái kinh tế toàn cầu, tăng trưởng chậm đặc biệt là ở các nước châu Âu, châu Mỹ, Nhật Bản là các thị trường xuất khẩu chính của các doanh nghiệp ngành gỗ. Thông thường, tháng 3 hàng năm các doanh nghiệp đã nhận đơn hàng để sản xuất cho 6 tháng tiếp theo và nhận các thông tin dự kiến đơn hàng cho đến cuối năm để chủ động trong việc chuẩn bị nguồn nguyên liệu gỗ. Tuy nhiên, hiện nay các doanh nghiệp chỉ nhận đơn hàng để sản xuất cho 1 - 2 tháng tiếp theo; bên cạnh đó, các chi phí nguyên vật liệu đầu vào tăng cao, nhất là chi phí vận chuyển.

Đối với ngành may mặc, sản lượng quý 1 cũng giảm 3,9% so với cùng kỳ, hiện nay số lượng đơn đặt hàng năm 2023 của các doanh nghiệp rất ít, thậm chí không khai thác được đơn hàng mới do lạm phát tăng cao tại các nước Mỹ, Anh, EU là thị trường chính của ngành may, tình hình kinh tế thế giới gặp khó khăn đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất xuất khẩu của các doanh nghiệp trong nước.

Đối với ngành chế biến nhân hạt điều, hiện nay, một số doanh nghiệp đã tạm ngừng hoạt động, một số doanh nghiệp khác sản xuất cầm chừng hoặc chuyển sang gia công để giữ chân người lao động.