Hoạt động sản xuất tại Công ty Dony. Ảnh: DN cung cấp

Đơn hàng xuất khẩu hồi phục

Ghi nhận từ các doanh nghiệp cho thấy, đơn hàng xuất khẩu cuối năm đang ngày càng nhiều hơn, nhất là trong lĩnh vực dệt may, da giày, đồ gỗ… Đơn cử, đến thời điểm hiện tại, Công ty CP Dệt may Đầu tư thương mại Thành Công đã và đang nhận khoảng 92% kế hoạch doanh thu cho đơn hàng quý 4/2024 và khoảng 90% kế hoạch doanh thu đơn hàng năm 2024. Bên cạnh xuất khẩu những sản phẩm truyền thống, doanh nghiệp đã và đang đẩy mạnh đa dạng hóa sản phẩm, đặc biệt những sản phẩm thân thiện với môi trường, những sản phẩm tái chế và có giá trị cao, nhằm nâng cao chuỗi giá trị sản phẩm.

Đại diện Công ty CP Dệt may Đầu tư thương mại Thành Công cho biết, doanh nghiệp đang tiếp tục mở rộng khách hàng tại các thị trường còn nhiều dư địa, cũng như tìm kiếm và mở rộng khách hàng và các thị trường mới để gia tăng doanh thu xuất khẩu. Đồng thời đẩy mạnh phát triển thị trường nội địa hiện tại và trong thời gian tới. Với dự báo tình hình xuất khẩu dệt may sẽ khả quan hơn vào các tháng cuối năm và căn cứ vào mức độ tiếp nhận đơn hàng, doanh nghiệp kỳ vọng sẽ đạt kế hoạch kinh doanh đề ra trong năm 2024.

Phấn khởi chia sẻ với phóng viên, ông Nguyễn Quang Anh, Giám đốc Công ty Dony cho biết, kết quả kinh doanh 8 tháng năm 2024 của doanh nghiệp tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm trước và đơn hàng để sản xuất xuất khẩu có đến hết năm. Thành quả này, ngoài giữ được khách hàng truyền thống ở trong nước và xuất đi Mỹ, Trung Đông, Dony còn khai thác ở các nước trong khu vực như Campuchia, Thái Lan, Malaysia và Singapore.

Tương tự, tình hình xuất khẩu ngành gỗ và các sản phẩm gỗ của nhiều doanh nghiệp cũng đang có mức tăng trưởng khá. Ông Nguyễn Quốc Khanh, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Xây dựng Kiến trúc AA cho biết, đơn hàng xuất khẩu của AA hiện ngày càng gia tăng với các công trình nội thất ở nước ngoài như Mỹ, Trung Đông và các khu du lịch nổi tiếng thế giới.

Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Huba cho biết, tín hiệu rất đáng mừng là đơn hàng xuất khẩu của nhiều doanh nghiệp đã có đến cuối năm và các doanh nghiệp cũng đang triển khai các đơn hàng này. Đáng chú ý, hiện đơn hàng nông sản đang tốt, lại được giá. “Chưa bao giờ giá xuất khẩu cà phê cao như vậy và chưa bao giờ sản lượng cà phê Robusta cao hơn cả cà phê Arabica”, ông Hòa nhấn mạnh.

Những rào cản cần vượt qua

Mặc dù đơn hàng sản xuất đang tăng, nhưng các doanh nghiệp cho biết tình hình còn rất nhiều thách thức phía trước, như thiếu lao động; chi phí đầu vào, vận tải tăng cao; yêu cầu khắt khe từ khách hàng…

Ông Nguyễn Ngọc Hòa cho hay, các doanh nghiệp trên địa bàn TPHCM nói riêng và các doanh nghiệp Việt nói chung đang đối mặt với tình trạng có đơn hàng nhưng giá cả lại không tốt, do họ đang ở thế cần đơn hàng nên bị “ép giá”. Bên cạnh đó, với các sản phẩm nông sản có một rủi ro là đối tác đòi hỏi phải truy xuất nguồn gốc nhưng doanh nghiệp làm còn rời rạc, chưa thành hệ thống chuẩn mực. Đồng thời, nếu đi sâu vào phân tích cơ cấu thì đơn hàng chủ yếu đến từ khối FDI, trong khi đơn hàng doanh nghiệp Việt vẫn “chạy cơm từng bữa” với từng đơn hàng một.

Mặt khác, hiện nay hàng rào kỹ thuật mới gia tăng chủ yếu xoay quanh các tiêu chí xanh, yêu cầu khả năng đáp ứng các yêu cầu về phát triển bền vững của doanh nghiệp. Theo các doanh nghiệp, phần lớn các thị trường xuất khẩu hiện nay đều kiểm soát chặt chuỗi cung ứng từ nguồn lao động cho đến tác động môi trường. Thách thức nổi cộm khác là quá trình chuyển đổi số, hướng đến sản xuất thông minh. Đây là xu hướng tất yếu đòi hỏi các doanh nghiệp phải thay đổi để thích ứng bằng việc dần chuyển đổi sang sản xuất tự động hóa, sản xuất thông minh. Điều này giúp tăng năng suất lao động, tăng chất lượng sản phẩm, tối ưu hóa chi phí vận hành, từ đó gia tăng lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Đơn cử, ngành dệt may Bangladesh đã thành công trong xây dựng thương hiệu “dệt may xanh”, kéo về được nhiều đơn hàng. Do đó, vấn đề cần tìm cho sản phẩm Việt nhân tố mới, tạo nét mới cho sản phẩm Việt, thương hiệu Việt để đi xa hơn. Nhân tố mới này chính là yếu tố “xanh”. Chúng ta cần một “rừng xanh” – cả một cộng đồng Việt Nam đồng tâm hiệp lực, chứ không phải chỉ vài doanh nghiệp đơn lẻ, ông Nguyễn Ngọc Hòa bày tỏ.

Để “thích nghi” với khó khăn, duy trì hoạt động và phát triển lâu dài, Chủ tịch HĐQT Công ty Sadaco Trần Quốc Mạnh cho rằng, doanh nghiệp chủ động ứng phó như chấp nhận lợi nhuận thấp, không “đánh mạnh” vào các đơn hàng dài hạn như trước đây, mà thay vào đó làm các đơn hàng ngắn hạn. Đồng thời sẵn sàng làm hàng mẫu theo yêu cầu của khách hàng để nâng giá trị. Việc tham gia xúc tiến thương mại cũng sẽ giúp doanh nghiệp cập nhật xu hướng mới, nắm bắt thị hiếu của khách hàng để có những chiến lược kinh doanh phù hợp...

Ngoài ra, theo một số doanh nghiệp, trong bối cảnh cạnh tranh cao hiện nay cùng với chi phí đầu vào sản xuất tăng cao khiến cho doanh nghiệp chấp nhận biên lợi nhuận rất thấp để duy trì hoạt động. Để có giá cạnh tranh, bên cạnh cải tổ toàn diện từ quy trình sản xuất, văn phòng làm việc…, các doanh nghiệp đã và đang chủ động phối hợp với các nhà cung cấp cùng thực hiện việc cải tổ, giảm lợi nhuận.