Nâng cao hiệu quả xuất khẩu trong bối cảnh hội nhập và xu hướng kinh tế số
	Doanh thu từ kinh tế số: Doanh nghiệp Việt Nam vẫn ở vị trí thứ yếu
	Chưa có dấu hiệu rủi ro về ổn định kinh tế so với các giai đoạn trước đây
	Tương lai nền kinh tế số Việt Nam

Ngân hàng áp dụng công nghệ để thực hiện giao dịch trực tuyến 24/7. Ảnh: H.Dịu.

Mở ra cơ hội lớn

Nhiều kết quả nghiên cứu trong nước và quốc tế đã dự báo việc tham gia Cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ mang lại nhiều kết quả tích cực đối với tăng trưởng kinh tế đất nước trong tương lai. Theo Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, kinh tế số mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam. Vì thế, trong năm nay, Việt Nam sẽ tuyên bố chiến lược về chuyển đổi số quốc gia, để tiến tới một nền kinh tế số, xã hội số. Các yếu tố nền tảng sẽ được nhấn mạnh, sẽ được đầu tư trước, sẽ đi trước, sẽ phải có thứ hạng cao trên thế giới, phải nằm trong top 50 vào năm 2025 và top 30 vào năm 2030.

Thực tế cho thấy, các bộ, ngành trong nước đã và đang nỗ lực để cải thiện cơ sở hạ tầng, giúp Việt Nam chuyển đổi số một cách tích cực và thành công. Hiện cơ sở hạ tầng viễn thông – công nghệ thông tin của Việt Nam được xây dựng khá đồng bộ, vùng phủ sóng di động đạt 99,7% dân số trên cả nước. Trong đó, vùng phủ sóng 3G, 4G đạt trên 98% với mức cước phí thấp, mạng 5G đã được cấp phép thử nghiệm và dự kiến triển khai thương mại từ năm 2020. Đặc biệt, công nghệ số đã được áp dụng trong các ngành nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ. Xuất hiện ngày càng nhiều mô hình kinh doanh dịch vụ mới xuyên quốc gia dựa trên nền tảng công nghệ số và Internet. Việc xây dựng Chính phủ điện tử tiến tới Chính phủ số cũng được triển khai bước đầu đạt kết quả tích cực.

Mới đây, Hà Nội đã động thổ dự án thành phố thông minh với tổng mức đầu tư gần 4,2 tỷ USD. Dự án sẽ áp dụng nhiều công nghệ thông minh với 6 yếu tố như năng lượng thông minh, giao thông thông minh, quản trị thông minh, học tập thông minh, đời sống thông minh và kinh tế thông minh. Dự án cũng sẽ ứng dụng nhiều công nghệ hiện đại như công nghệ 5G, nhận diện khuôn mặt và công nghệ blockchain, góp phần cải thiện các dịch vụ của TP Hà Nội. Bên cạnh đó, nhiều tập đoàn công nghệ lớn trong nước như FPT, Vingroup, VNPT… đã có những bước khởi đầu trong việc tiến hành nghiên cứu và ứng dụng AI, blockchain để nhanh chóng hòa nhập vào xu thế phát triển công nghệ của thế giới và đã có một số kết quả đáng ghi nhận. Trong truy xuất nguồn gốc nông sản, cách đây hơn 1 năm, một số sản phẩm nông sản như xoài, thanh long... xuất khẩu của Việt Nam đã được ứng dụng công nghệ blockchain, đem lại giá trị cao và thương hiệu đặc trưng của nông sản Việt.

Chủ động chưa cao

Theo Trưởng ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình, mặc dù có những bước phát triển nhất định song mức độ chủ động tham gia Cách mạng 4.0 của nước ta còn thấp. Thể chế chính sách còn nhiều bất cập, xếp hạng chung về đổi mới thể chế của Việt Nam còn ở mức trung bình. Năm 2018, Diễn đàn Kinh tế Thế giới đánh giá Việt Nam đạt 50/100 điểm, xếp hạng 94/140 quốc gia. Hơn nữa, thể chế cho các hoạt động kinh tế số, kinh tế chia sẻ, đổi mới sáng tạo chưa được hình thành đồng bộ; chưa có hành lang pháp lý cho thí điểm triển khai áp dụng các sản phẩm, mô hình kinh doanh dịch vụ mới của Cách mạng 4.0; chưa xây dựng được hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia cho ứng dụng và phát triển các công nghệ nền tảng của Cách mạng 4.0 trong sản xuất và đời sống; còn thiếu các quy định về bảo vệ cơ sở dữ liệu, thông tin dữ liệu cá nhân…

Không những thế, cơ cấu và chất lượng nguồn nhân lực Việt Nam chưa đáp ứng được yêu cầu; khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo chưa thực sự là động lực phát triển kinh tế xã hội, hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia mới được hình thành, chưa đồng bộ và hiệu quả; quá trình chuyển đổi số quốc gia còn chậm, chưa chủ động, nhiều doanh nghiệp còn bị động, năng lực tiếp cận, ứng dụng, phát triển công nghệ số còn thấp; kinh tế số có quy mô còn nhỏ; việc đấu tranh với tội phạm, bảo đảm an ninh mạng còn nhiều thách thức phức tạp.

Để cải thiện những hạn chế nêu trên, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, Chính phủ Việt Nam sẽ triển khai ba nhóm chính sách quan trọng, thứ nhất là áp dụng công nghệ, chuyển đổi quản trị khu vực công. Thứ hai là hỗ trợ, khuyến khích ứng dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo trong khu vực doanh nghiệp để tối ưu hóa việc phân bổ nguồn lực; phát triển sản xuất, kinh doanh nhanh hơn, thông minh hơn và hiệu quả hơn; cắt giảm chi phí; mở rộng thị trường trong nước và quốc tế; nâng cao chất lượng quản trị chuỗi cung ứng… Thứ ba là cơ cấu lại và tập trung nguồn lực đầu tư nâng cao hiệu quả hoạt động khoa học công nghệ và nghiên cứu phát triển, hướng tới làm chủ một số công nghệ đặc trưng của Cách mạng 4.0 và công nghệ thế hệ tiếp theo.