Đảm bảo vừa thuận lợi vừa an toàn

Theo đánh giá, những ngày sát và ngoài tết Nguyên đán, các mặt hàng nông sản thông quan qua cửa khẩu Lạng Sơn tăng mạnh cả về số lượng lẫn các mặt hàng. Vì thế, lực lượng chức năng tại các cửa khẩu tăng cường kiểm soát chặt chẽ an toàn của những mặt hàng nhằm hạn chế tối đa sự lây lan của dịch bệnh ngoại lai.

Thống kê từ Ban Quản lý KKT cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn cho thấy thời điểm đầu năm 2024, trung bình mỗi ngày có từ 1.100-1.300 phương tiện được thông quan qua các cửa khẩu. Trong đó số phương tiện có hàng XK là khoảng 400-500 xe và phần lớn là mặt hàng nông sản, hoa quả tươi.

Hiện trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn có 7 cửa khẩu diễn ra các hoạt động thông quan XNK hàng hóa là Tân Thanh, Cốc Nam, Chi Ma, Nà Nưa, Na Hình, Hữu Nghị và cửa khẩu ga Đường sắt quốc tế Đồng Đăng. Đối với mặt hàng trái cây, hoa quả tươi và nông sản chủ yếu được làm thủ tục qua hai cửa khẩu là Tân Thanh và cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị.

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Kiểm dịch thực vật Vùng 7 (Lạng Sơn). Ảnh: T.Bình.

Theo ghi nhận, Tân Thanh là cửa khẩu có lượng hàng hóa nông sản XNK lớn của tỉnh Lạng Sơn. Đây được coi là "cửa ngõ" XK nông sản của các tỉnh phía Nam để đến với thị trường Trung Quốc. Đặc biệt hơn, thời điểm giáp tết Nguyên đán, mỗi ngày có hàng nghìn tấn thực phẩm được làm thủ tục NK qua cửa khẩu. Trong đó, chủ yếu là các mặt hàng rau củ, hoa quả tươi và một số loại mặt hàng khô, những loại hàng này luôn tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh ngoại lai xâm nhập.

Đại diện Chi cục Kiểm dịch vùng VII - Lạng Sơn cho biết, thời điểm này, lượng hàng hóa nông sản xuất nhập khẩu có chiều hướng tăng cao để phục vụ nhu cầu tiêu dùng của người dân trong dịp Tết. Do đó, để đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động XNK hàng hoá, đơn vị đã chỉ đạo Trạm Kiểm dịch thực vật cửa khẩu Tân Thanh tăng cường nhân lực, kiểm soát chặt chẽ các loại nông sản NK qua các cửa khẩu; đánh giá mức độ nhãn mác, vùng trồng, sâu bệnh… theo chuyên ngành để tránh rủi ro, hạn chế tổn thất kinh tế.

Cùng đó, đơn vị còn tích cực tuyên truyền đến các DN XNK để họ đáp ứng đầy đủ những yếu tố, quy định cũng như nhu cầu về chất lượng và an toàn các mặt hàng…

Cùng triển khai các nhiệm vụ, các chi cục hải quan cửa khẩu thuộc Cục Hải quan Lạng Sơn cũng đang tăng cường phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn để đảm bảo về trình tự và tuân thủ quy trình về kiểm tra, kiểm dịch, trên cơ sở luôn tạo thuận lợi tối đa cho DN XNK nông sản. Đồng thời, các đơn vị Hải quan bố trí CBCC trực tiếp nhận và xử lý thủ tục cho DN 24/24h, kể cả trong giờ nghỉ trưa, trong thời gian nghỉ lễ…

Cụ thể từng nhiệm vụ

Để đảm bảo mặt hàng nông sản, trái cây tươi của Việt Nam XK thuận lợi, lực lượng chức năng của tỉnh đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho DN XK nhưng vẫn đảm bảo các quy định liên quan đến mặt hàng này.

Cơ quan Hải quan hướng dẫn DN đóng gói nông sản theo tiêu chuẩn . (Trong ảnh: Công chức Hải quan Tân Thanh hướng dẫn DN đóng gói mặt hàng vải thiều XK ). Ảnh: H.Nụ

Theo báo cáo của Trạm Kiểm dịch thực vật cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng VII), chỉ trong tháng 1/2024, sản lượng sầu riêng quả tươi XK chính ngạch qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị đạt hơn 22.000 tấn, tăng khoảng 16% so với tháng 1/2023. Với sản lượng này, cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị có sản lượng sầu riêng XK nhiều nhất so với các cửa khẩu đường bộ trong khu vực miền Bắc.

Trước tình hình đó, từ đầu tháng 1/2024, UBND tỉnh Lạng Sơn đã có văn bản chỉ đạo các cơ quan chức năng của tỉnh, các lực lượng tại cửa khẩu tiếp tục thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các loại hoa quả tươi đặc sản, trong đó có sản phẩm sầu riêng XK.

Theo đó, tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, các lực lượng Hải quan, Biên phòng, Kiểm dịch thực vật… đã xây dựng phương án cụ thể để các xe chở sầu riêng quả tươi thông quan nhanh nhất.

Trao đổi với phóng viên, đại diện Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị (Cục Hải quan Lạng Sơn) cho biết, nhằm tạo thuận lợi tối đa cho DN XNK hàng hóa nói chung và mặt hàng trái cây, hoa quả tươi nói riêng, đơn vị đã bố trí CBCC làm việc thêm giờ, ngoài giờ để giải quyết thủ tục; duy trì lực lượng để giải quyết vướng mắc phát sinh về thủ tục hàng ngày. Đặc biệt, Hải quan Hữu Nghị luôn chủ động phối hợp với các lực lượng khác để tạo điều kiện cho các lô hàng sầu riêng XK trước và thông quan qua cửa khẩu một cách nhanh nhất.

Còn theo đại diện Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, đơn vị đã tăng quân số trực trong khu vực cửa khẩu, qua đó đảm bảo phân luồng cho các phương tiện chở hàng hóa XNK ra, vào cửa khẩu một cách thuận lợi. Đặc biệt, thời điểm này, do lượng xe chở mặt hàng sầu riêng XK vào cửa khẩu tăng mạnh, để đảm bảo mặt hàng quả tươi này XK nhanh nhất, Đồn đã chỉ đạo Trạm Kiểm soát biên phòng cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị ưu tiên phân luồng cho xe chở sầu riêng vào bãi, vào khu vực làm thủ tục XK, việc này giúp các xe chở sầu riêng quả tươi không bị ách tắc, từ đó góp phần đảm bảo chất lượng sầu riêng XK, đồng thời giảm chi phí cho DN hoạt động XK sầu riêng.

Theo chia sẻ của các lực lượng chức năng tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, việc tạo điều kiện thuận lợi tối đa về mặt thủ tục hành chính để các lô hàng nông sản trái cây tươi, đặc biệt là mặt hàng sầu riêng XK kịp thông quan trong ngày đã ngày càng thu hút lượng lớn các DN XK đến làm thủ tục thông quan. Tuy nhiên, song song với việc tạo điều kiện thuận lợi, các lực lượng vẫn thực hiện kiểm tra kỹ về nguồn gốc xuất xứ, mã số vùng trồng của các lô hàng sầu riêng, các yêu cầu về kỹ thuật về bao bì nhãn mác… nhằm đảm bảo các lô hàng trái cây tươi XK tuân thủ đúng quy định của nước nhập khẩu hàng, qua đó đảm bảo hoạt động XK nông sản, trái cây tươi được bền vững.