Trong giai đoạn đại dịch Covid-19 vừa qua, người lao động tại các thành phố lớn phải dịch chuyển về quê để phòng, chống dịch và để ứng phó với phần khó khăn hậu đại dịch.

Tuy nhiên, hiện nay, nền kinh tế nước ta đã lấy lại đà tăng trưởng tốt nhưng xu hướng lao động rời các đô thị lớn về các tỉnh lẻ vẫn gia tăng- đây là một diễn biến đáng quan tâm.

Tại trung tâm đô thị lớn nhất nước- TP Hồ Chí Minh, gần đây báo chí phản ánh tình trạng vắng vẻ, đìu hiu ở nhiều khu trọ của công nhân, người lao động.

Có phường đã giảm hàng chục nghìn người ở tạm trú (đối tượng công nhân, người lao động hộ khẩu nơi khác đến thuê trọ), nhiều chủ nhà trọ chỉ mong có người thuê dù giá thuê trọ đã giảm đáng kể.

Một trung tâm công nghiệp khác là tỉnh Đồng Nai, theo Liên đoàn Lao động tỉnh, địa phương có khoảng 60% là lao động ngoại tỉnh, tuy nhiên, từ sau đại dịch khoảng 50-60 nghìn lao động từ Đồng Nai dịch chuyển về các tỉnh Nam Trung bộ, Tây Nam bộ, Tây Nguyên...

Nhìn thẳng thực tế, xu hướng dịch chuyển lao động từ các trung tâm công nghiệp, đô thị lớn về các tỉnh lẻ hiện nay cần được nghiên cứu đầy đủ, kỹ lưỡng để có thể khẳng định rõ hơn sự dịch chuyển là phổ biến hay cục bộ, mang tính ngắn hạn hay xu hướng lâu dài, từ đó làm tiền đề cho những giải pháp quản lý hiệu quả.

Lý giải tình trạng trên, một số nhà nghiên cứu, lãnh đạo cơ quan quản lý đưa ra một số nhận định ban đầu: Sau đại dịch đời sống của một phận người lao động bị đảo lộn, họ cần bố trí lại cuộc sống phù hợp hơn; một số trung tâm công nghiệp mới mọc lên, đô thị hóa ở địa phương mạnh lên đã hút trở lại lao động đã “ly hương” trước đây; hay hiện nay, các đầu tàu kinh tế đã ứng dụng nhiều hơn công nghệ hiện đại, trí tuệ nhân tạo vào sản xuất kinh doanh khiến một bộ phận công nhân, lao động chân tay bị mất việc...

Cũng có đánh giá cho rằng, mặc dù kinh tế đang có đà tăng trưởng tốt nhưng thực tế doanh nghiệp vẫn rất khó khăn, việc tuyển dụng thêm lao động chưa nhiều, lương của người lao động còn thấp, chưa đáp ứng cho cuộc sống ở đô thị, trong khi các chi phí về nơi ở, đời sống, học tập... ngày càng đắt đỏ nên người lao động phải trở về quê cũ nhằm tránh cuộc sống bấp bênh ở thành phố...

Những phân tích trên cần được đánh giá một cách chính thức, thấu đáo qua các nghiên cứu chuyên sâu, đây là bài toán đặt ra với các nhà quản lý, nhà nghiên cứu, nhà kinh doanh.

Qua đó, chúng ta có cơ sở thúc đẩy hơn nữa những giải pháp, chính sách phù hợp đã có, điều chỉnh những chính sách lỗi thời.

Đồng thời, đề ra những chính sách mới về hỗ trợ lao động, việc làm, tiền lương, nhà ở xã hội, đô thị hóa, nông thôn mới, cũng như đảm bảo an ninh- trật tự xã hội...