Đánh giá một cách khách quan, Bộ Tài chính là cơ quan quản lý nhà nước đa ngành, đa lĩnh vực với số lượng cán bộ, công chức lớn, với nhiều đơn vị có hệ thống dọc từ Trung ương đến địa phương như Thuế, Hải quan, Kho bạc, Dự trữ. Bên cạnh đó, hoạt động quản lý tài chính, ngân sách, quản lý tài sản công,... lại là những lĩnh vực nhạy cảm, nhiều cám dỗ đối với các công chức khi mà cơ hội tiếp xúc trực tiếp với người dân và doanh nghiệp là thường xuyên. Tóm tắt lại là đã khó quản lý lại còn nhiều cám dỗ.

Tất nhiên, không phải vì thế mà ngành Tài chính buông lỏng vấn đề này. Nói không đâu xa, con số kỷ luật nói trên cũng là kết quả của việc thanh tra, kiểm tra nội bộ trên 660 đơn vị nằm trong hệ thống. Ngoài ra, các hoạt động thanh tra, kiểm tra các lĩnh vực tài chính nói chung cũng là một công cụ đắc lực để phát hiện ra những trường hợp tham nhũng, tiêu cực cụ thể.

Trên tinh thần phòng hơn chống, nhiều giải pháp đang được toàn ngành Tài chính triển khai quyết liệt. Đó là tích cực thực hiện việc công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị; xây dựng, ban hành và thực hiện chế độ, định mức, tiêu chuẩn làm căn cứ triển khai; xây dựng, thực hiện quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức để có thước đo cụ thể; thường xuyên luân chuyển cán bộ, đặc biệt ở những vị trí nhạy cảm. Riêng 6 tháng đầu năm 2019, các đơn vị của Bộ Tài chính đã thực hiện luân chuyển, điều động, chuyển đổi vị trí công tác đối với 5.689 công chức, viên chức.

Một giải pháp nữa cũng đang được triển khai là xem xét, xử lý trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị khi để xảy ra hành vi tham nhũng tại nơi mình quản lý, phụ trách. Không ít thủ trưởng các đơn vị đã phải chịu liên đới trong các vụ việc đã được phát hiện.

Tất cả các biện pháp ‘phòng’ nói trên đều được các cấp, các ngành và người dân, doanh nghiệp đánh giá cao. Tuy nhiên, xét đến cùng, muốn không ‘sa ngã’ thì phải không có ‘cám dỗ’. Việc quan trọng nhất lúc này cần được ngành Tài chính nỗ lực hết sức chính là thực hiện cải cách, hiện đại hoá. Thủ tục hành chính đã cắt giảm rồi phải cắt giảm tiếp nữa; nhanh chóng áp dụng rộng rãi việc giải quyết thủ tục hành chính qua cơ chế một cửa; tăng cường hợp tác để cải tiến các hệ thống cung cấp dịch vụ điện tử,... vừa giúp tiết kiệm thời gian cho người dân, doanh nghiệp vừa công khai, minh bạch quy trình giải quyết, đảm bảo cho mọi cá nhân, tổ chức có thể tiếp cận, đồng thời có thể kiểm tra, giám sát được hoạt động của cơ quan nhà nước; giảm bớt các bước trung gian, không cần thiết, tăng tính phối hợp, kế thừa kết quả giải quyết của các cơ quan nhà nước; ứng dụng xây dựng và cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ cao nhằm hạn chế tối đa việc tiếp xúc, gặp gỡ giữa cá nhân, tổ chức, loại bỏ thái độ nhũng nhiễu, tư duy cửa quyền của một bộ phận cán bộ trực tiếp.

Khi gốc rễ được loại bỏ, tham nhũng, tiêu cực sẽ dần được hạn chế, loại bỏ.