Minh bạch trong thực thi là vấn đề mà nhiều doanh nghiệp mong muốn khi Luật Hỗ trợ DNNVV được ban hành. Ảnh: Nguyễn Thanh

Phát biểu tại hội thảo “Dự thảo Luật hỗ trợ DNNVV dưới góc nhìn của cộng đồng DN” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp tổ chức ngày 11-7, tại Hà Nội, ông Phạm Đình Đoàn, Chủ tịch Tập đoàn Phú Thái cho rằng: Việc hỗ trợ DNNVV là khá cần thiết, song quá trình xây dựng luật cũng phải chú trọng nhiều yếu tố, bởi nếu không chặt chẽ, nhiều doanh nghiệp có thể tìm cách “lách” để được hưởng các ưu đãi, hỗ trợ.

Đi cùng với nội dung hỗ trợ doanh nghiệp, luật cần làm rõ việc hỗ trợ nhằm mục tiêu gì; nhận hỗ trợ xong, doanh nghiệp có tương lai phát triển và có thực sự phát triển được không? Nếu chỉ tập trung cố gắng hỗ trợ mà không xem xét toàn diện các vấn đề thì việc hỗ trợ DNNVV có thể biến thành từ thiện cho doanh nghiệp và vô hình trung, Chính phủ sẽ trở thành một quỹ từ thiện lớn.

Đồng quan điểm với ông Đoàn, chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực nhấn mạnh: Trách nhiệm của DNNVV được hỗ trợ đến đâu là vấn đề phải quan tâm sâu sát. “Tôi cho rằng, trách nhiệm vô cùng quan trọng đối với doanh nghiệp là có vay có trả, được hỗ trợ mà không làm đúng, không sử dụng hiệu quả nguồn hỗ trợ để phát triển được thì sẽ phải hoàn trả lại phần được hỗ trợ, ưu đãi. Do vậy, tôi đề nghị bổ sung thêm điều khoản DNNVV sẽ phải hoàn trả các ưu đãi, hỗ trợ nếu vi phạm Điều 7 về Quyền và nghĩa vụ của DNNVV, tại nội dung, DNNVV có nghĩa vụ bố trí nguồn lực để tiếp nhận và tổ chức thực hiện có hiệu quả nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước”, ông Lực nói.

Cũng theo ông Lực, từ trước tới nay đã có nhiều chương trình, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhưng khi đánh giá hiệu quả của chính sách thì chủ yếu theo mô hình các bộ, ngành tự đánh giá lẫn nhau. Vì vậy, đối với Luật Hỗ trợ DNNVV, ông Lực đề nghị cần có một cơ quan tư vấn, đánh giá, thẩm định riêng, độc lập nhằm đảm bảo tính hiệu quả, minh bạch, tránh tình trạng “vừa đá bóng vừa thổi còi”.

Nhìn nhận từ góc độ những nội dung hỗ trợ cho doanh nghiệp, ông Lực cho rằng, trong dự thảo Luật Hỗ trợ DNNVV đã nêu ra có nhiều nội dung hỗ trợ về mặt tín dụng, tái chính, đất đai… Tuy nhiên, theo khảo sát của VCCI, muốn tiếp cận các ưu đãi, hỗ trợ, suốt thời gian qua có khá nhiều doanh nghiệp phải chấp nhận chi trả các chi phí không chính thức, chiếm tới 10% doanh thu doanh nghiệp. Để khắc phục điều này, Luật Hỗ trợ DNNVV phải đưa ra các điều khoản quy định cụ thể, giảm tối đa chi phí không chính thức cho doanh nghiệp.

Riêng nội dung hỗ trợ tín dụng liên quan tới Quỹ bảo lãnh cho doanh nghiệp, thời gian qua các địa phương cũng đã có quỹ song hoạt động thiếu hiệu quả. Khi quỹ đã bảo lãnh mà doanh nghiệp vẫn không thể vay được tiền từ phía ngân hàng. “Lỗi này không phải chỉ riêng từ phía ngân hàng mà cả do bản thân năng lực của quỹ cũng như công tác phối hợp có vấn đề. Quỹ đã thẩm định năng lực của doanh nghiệp một lần, song ngân hàng vẫn yêu cầu thẩm định lại. Để khắc phục điều này, Luật Hỗ trợ DNNVV phải quy định phải làm sao để khắc phục điểm yếu để quỹ và ngân hàng có thể công nhận kết quả thẩm định lẫn nhau”, ông Lực nhấn mạnh.

Về vấn đề này, một số đại biểu tham dự hội thảo góp ý thêm: Theo quy định hiện hành, Quỹ bảo lãnh cho doanh nghiệp không được lỗ. Đây cũng là điều phải thay đổi, linh hoạt theo cơ chế thị trường, bởi yêu cầu quỹ không được lỗ thì sẽ xảy ra trường hợp có khi cả năm quỹ không dám bảo lãnh cho doanh nghiệp nào.