Thay đổi tư duy trong liên kết phát triển kinh tế vùng
	Liên kết vùng tốt sẽ tận dụng được tiềm năng, lợi thế sẵn có của các địa phương

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan cảng Mỹ Thới- An Giang. Ảnh: T.H.

Theo đánh giá của các chuyên gia, ĐBSCL là vùng trọng điểm kinh tế, đóng góp khoảng 90% sản lượng gạo, 65% sản lượng thủy sản và 70% sản lượng trái cây xuất khẩu cả nước. Nhu cầu vận chuyển hàng hóa xuất khẩu của ĐBSCL từ 17 đến 18 triệu tấn mỗi năm. Nhưng phần lớn hàng hóa xuất nhập khẩu phải trung chuyển qua các cảng ở khu vực khác, tốn nhiều thời gian và chi phí, ảnh hưởng đến sức cạnh tranh hàng hóa.

Hơn 80% hàng hóa tại khu vực ĐBSCL được vận chuyển bằng đường bộ chủ yếu để đến các cảng khu vực TPHCM và Bà Rịa – Vũng Tàu để xuất khẩu khiến chi phí logistics tăng cao.

Chính vì thế, dù tiềm năng cảng biển và dịch vụ logistics ĐBSCL rất lớn nhưng vẫn chưa được phát triển xứng tầm để đáp ứng nhu cầu của hoạt động sản xuất và tiêu thụ hàng hóa chủ lực của vùng.

Theo Bộ Giao thông Vận tải, có đến 80% hàng hóa tại khu vực ĐBSCL được vận chuyển bằng đường bộ chủ yếu để đến các cảng khu vực TPHCM và Bà Rịa – Vũng Tàu để xuất khẩu. Trong những năm qua, hạ tầng đường bộ được xem là điểm nghẽn kìm hãm sự phát triển của vùng và nhận được sự quan tâm đầu tư quyết liệt của cơ quan Nhà nước.

Ông Nguyễn Chí Hùng, Trưởng phòng kế hoạch đầu tư - Cục Hàng hải Việt Nam - cho rằng, điểm mạnh để phát triển cảng biển ĐBSCL là nhu cầu hàng hóa thông qua lớn, đặc biệt các sản phẩm nông nghiệp, thủy sản, than, quặng cho các dự án nhiệt điện. Bên cạnh đó, nhiều danh lam thắng cảnh tạo ra tiềm năng du lịch biển đảo, có lợi thế về kết nối giao thông thủy và nguồn lao động dồi dào.

Tuy nhiên, còn điểm yếu là cảng biển nằm sâu trong sông, luồng hàng hải hạn chế, tiếp nhận tàu nhỏ, trong khi xu thế đội tàu ngày càng tăng về kích cỡ, hệ thống cảng biển phân tán. Hệ thống cản cạn, trung tâm logistics, khu công nghiệp chưa hoàn thiện. Năng lực vận tải của mạng giao thông kết nối chưa cao, nguồn nhân lực chất lượng còn thiếu…

Tại diễn đàn Liên kết phát triển TPHCM và các tỉnh ĐBSCL tổ chức mới đây, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan cho biết, với thuận lợi về vị trí địa lý, kết nối giao thông, TPHCM là nơi tập trung các nguồn lực phát triển, cả nhân lực, vật lực, là thành phố đa trung tâm quy mô lớn để phát triển của chính mình và lan tỏa trong khu vực. TPHCM luôn xem các tỉnh, thành ĐBSCL là đối tác phát triển và luôn sẵn sàng hỗ trợ các địa phương để thúc đẩy phát triển kinh tế.

Tuy nhiên, ông Võ Văn Hoan cũng thừa nhận việc liên kết phát triển chưa tương xứng, mới chỉ dừng lại trong việc hợp tác riêng lẻ giữa TPHCM với từng địa phương, hạ tầng giao thông chưa đầu tư đầy đủ... cần có quy hoạch phát triển vùng, trong đó giao thông, nhất là phát triển giao thông thủy, cảng biển, không chỉ trong khuôn khổ các tỉnh: An Giang, Bến tre, Cần Thơ và Đồng Tháp, mà phải mở rộng hơn nữa để hỗ trợ xuất khẩu hàng hóa của doanh nghiệp...