Ông có thể nói rõ hơn về việc này?

Ví dụ như chúng ta đã có lệ phí trước bạ thì không nên để trong Danh mục lệ phí cấp quyền sử dụng đất vì trùng lặp, bởi bản thân lệ phí trước bạ đã bao gồm việc Nhà nước thừa nhận sở hữu tài sản hợp pháp cho người dân. Hoặc có những khoản cần bổ sung như thuế môn bài bản chất là khoản lệ phí quản lý kinh doanh nên cần bổ sung lệ phí quản lý kinh doanh vào Danh mục phí, lệ phí đồng thời bãi bỏ thuế môn bài trong pháp luật về thuế.

Theo dự thảo Luật, riêng học phí được chuyển sang cơ chế giá dịch vụ, không nằm trong khu vực Nhà nước quản lý nữa. Vấn đề đặt ra là khi học phí hoạt động theo cơ chế thị trường sẽ ảnh hưởng đến an sinh xã hội, bởi yêu cầu phổ cập giáo dục đặc biệt cho người nghèo. Quan điểm của tôi cho rằng dự thảo nên giữ lại học phí ở bậc phổ thông vẫn trong danh mục phí. Chúng ta có thể thấy đến các trường Đại học thì 60% học phí là thu của người dân, còn 40% là do Ngân sách cấp. Do đó, nếu chuyển toàn bộ học phí sang giá dịch vụ thì 40% đấy sẽ phải đưa vào học phí.

Đang có nhiều ý kiến xung quanh việc có nên quy định chi tiết Danh mục phí, lệ phí ngay trong Luật hay không. Quan điểm của ông về vấn đề này?

Tôi cho rằng, nên cụ thể hóa Danh mục và Quốc hội quyết định chi tiết từng khoản phí, lệ phí chứ không nên quy định là theo các loại phí còn lại thì Chính phủ và Hội đồng nhân dân quy định chi tiết. Quy định như vậy để minh bạch và đảm bảo tránh tùy tiện, lạm thu.

Trong lĩnh vực nông nghiệp hiện đang có quá nhiều khoản phí, lệ phí được thu bởi một số khoản vì gắn với chức năng quản lý ở địa phương nên do Hội đồng nhân dân quyết định. Bởi vậy đã xảy ra tình trạng khi địa phương thực hiện một dịch vụ nào đấy mặc dù đã có Ngân sách hỗ trợ nhưng địa phương nếu thấy thiếu nguồn thu thì lại thu thêm. Như vậy thực tế có rất nhiều khoản phí chồng chéo và tạo gánh nặng cho người dân. Do đó cần rà soát kỹ lại để loại bỏ những khoản nào trùng lắp, không cần thiết. Còn khoản nào cần thiết đương nhiên vẫn cần phải thu thì mới có nguồn chi cho dịch vụ để phát triển.

Theo một thống kê mới đây, trong lĩnh vực thú y có tới 568 khoản với 18 lệ phí, 550 khoản phí. Ông bình luận gì về con số này?

Tôi chưa được xem văn bản chính thống, nhưng nếu con số đấy là sự thật thì đây là con số ngoài sức tưởng tượng. Điều đó rất vô lý.

Vậy theo ông cần quy định như thế nào trong Luật Phí và lệ phí để hạn chế tình trạng này?

Theo tôi đó là vấn đề phân quyền và nên là Quốc hội quy định chi tiết Danh mục các khoản sẽ không dẫn đến tình trạng thu tùy tiện nữa. Tuy nhiên, thực tế đòi hỏi nên vẫn cần giao quyền cho địa phương nhưng trong khung mức thu cụ thể do Quốc hội và Chính phủ quyết định. Quy định như vậy chắc chắn sẽ khắc phục được tình trạng tùy tiện thu hiện nay. Bên cạnh đó cũng cần khẳng định rằng, việc loạn phí và lệ phí còn có nguyên nhân xuất phát từ việc tự ý thu trái quy định của chính quyền các cấp nhưng dân không biết để phản ứng. Ở đây còn có câu chuyện về nhận thức tài chính của người dân để có phản ứng thích hợp.

Xin cảm ơn ông!