Hoạt động XNK tại cảng Hải Phòng. Ảnh: T.Bình.

Phát huy các kết quả này, năm 2017, ngành Hải quan sẽ tiếp tục nỗ lực cùng với các bộ, ngành đơn giản hơn nữa các thủ tục hành chính để hỗ trợ DN và người dân.

Theo Tổng cục Hải quan, năm 2016 đơn vị Hải quan đã duy trì việc niêm yết công khai tổng số 168 thủ tục hành chính (TTHC) hải quan hiện hành đã được Bộ trưởng Bộ Tài chính công bố tại trụ sở và nơi thực hiện thủ tục hải quan, đồng thời đăng tải trên trang thông tin điện tử. Bên cạnh đó, tiếp tục triển khai rà soát TTHC theo Quyết định số 08/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch đơn giản hóa TTHC trọng tâm năm 2015 và Kế hoạch triển khai nhiệm vụ kiểm soát TTHC của Bộ năm 2016.

Tổng cục Hải quan cũng đã phối hợp với Vụ Pháp chế Bộ Tài chính thống nhất nội dung đơn giản hóa 60 TTHC về hải quan theo đề nghị của Vụ Pháp chế Bộ; rà soát đơn giản hóa 8 TTHC lĩnh vực hải quan liên quan đến giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý cư dân theo kế hoạch của Bộ Tài chính năm 2016. Phối hợp với Kho bạc Nhà nước rà soát 58 TTHC đưa vào quy định tại văn bản quy phạm pháp luật theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015; rà soát 16 TTHC tại dự thảo Quyết định công bố TTHC do Vụ Chính sách thuế Bộ chủ trì (trong đó có 10 thủ tục liên quan đến lĩnh vực hải quan). Trình Bộ ký ban hành Quyết định số 2628/QĐ -BTC công bố 13 TTHC mới; thay thế 14 thủ tục; bãi bỏ 3 TTHC trong lĩnh vực hải quan thuộc phạm vi chức năng quản lý Nhà nước của Bộ Tài chính. Đồng thời, phối hợp chuẩn hóa 2 TTHC thuộc lĩnh vực thuế là thủ tục lựa chọn DN bán hàng hoàn thuế GTGT và thủ tục đăng ký, điều chỉnh, chấm dứt việc bán hàng hoàn thuế GTGT.

Đáng chú ý, việc thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia được Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) chủ trì và chính thức triển khai từ cuối năm 2014. Đến 31-12-2016, Cơ chế một cửa quốc gia đã kết nối chính thức 10 Bộ bao gồm: Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Giao thông vận tải, Bộ NN&PTNT, Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng. Ngoài thủ tục thông quan hàng hóa, 36 thủ tục hành chính của 9 bộ, ngành còn lại đã thực hiện thông qua Cơ chế một cửa quốc gia. Tổng số hồ sơ hành chính đã được xử lý trên Cổng thông tin một cửa quốc gia tính đến 31-12-2016 là hơn 236.000 bộ hồ sơ với sự tham gia hơn 8.700 DN hoạt động thường xuyên trong các lĩnh vực này.

Đồng thời, từ tháng 9-2015, Cơ chế một cửa quốc gia đã kết nối kỹ thuật thành công với 4 nước ASEAN (Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Singapore) để trao đổi Giấy chứng nhận xuất xứ mẫu D cho hàng hóa XK có xuất xứ ASEAN; sẵn sàng kết nối Cơ chế một cửa ASEAN khi 10 nước thành viên phê duyệt Nghị định thư.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện cải cách TTHC ngành Hải quan đã gặp không ít khó khăn. Theo Tổng cục Hải quan, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về các TTHC liên quan đến XNK và vận tải quốc tế hiện chưa được rà soát triệt để để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất khi đưa lên thực hiện thông qua Cơ chế một cửa quốc gia.

Để khắc phục những khó khăn đó, ngay từ những ngày đầu năm 2017, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan đã ban hành Kế hoạch cải cách hành chính năm 2017. Theo đó, Tổng cục Hải quan sẽ lồng ghép, kết hợp các hoạt động cải cách TTHC với các hoạt động xây dựng pháp luật; kiểm tra thực hiện và theo dõi thi hành pháp luật; tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong thực hiện nhiệm vụ công vụ và các hoạt động khác theo chức năng, nhiệm vụ.

Tổng cục Hải quan cho biết, sẽ chú trọng công tác xây dựng chính sách, pháp luật trong lĩnh vực Hải quan nhằm cải cách thể chế, hoàn thiện hệ thống pháp luật hải quan. Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho công chức, viên chức hải quan; tuyên truyền, hỗ trợ, cung cấp thông tin cho người khai hải quan, người nộp thuế năm 2017.

Tăng cường đối thoại với các DN có hoạt động XNK nhằm tháo gỡ ngay những vướng mắc trong thực hiện thủ tục hải quan, bảo đảm việc tuân thủ chính sách, pháp luật, việc thực thi các TTHC hải quan và tạo thuận lợi cho hoạt động XNK hàng hóa của DN, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng của công tác quản lý.

Đồng thời, tiếp tục triển khai thực hiện tốt Đề án “Nâng cao chất lượng hoạt động KTCN đối với hàng hóa XNK” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Trong đó, chú trọng kiến nghị sửa đổi kịp thời pháp luật KTCN; mở rộng và nâng cao chất lượng hoạt động của địa điểm kiểm tra tập trung tại các cửa khẩu, trước hết là các cửa khẩu quan trọng.

Thực hiện quyết liệt Nghị quyết số 36a/NQ-CP về Chính phủ điện tử và các Nghị quyết khác của Chính phủ liên quan đến ứng dụng CNTT, trong đó trọng tâm là phấn đấu đến hết năm 2017, 100% TTHC được cung cấp dịch vụ công trực tuyến tối thiểu mức độ 3, 70% TTHC thuộc các lĩnh vực cốt lõi của ngành Hải quan được cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4.

Triển khai mở rộng về phạm vi, số lượng DN thực hiện TTHC thông qua Cơ chế một cửa quốc gia và Cơ chế một cửa ASEAN; mở rộng Cơ chế một cửa quốc gia tại cảng biển, cảng thủy nội địa, cảng dầu khí ngoài khơi và triển khai Cơ chế một cửa quốc gia đối với thủ tục tàu bay xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh; rà soát, xây dựng cơ sở pháp lý, xây dựng hệ thống CNTT để kết nối thực hiện các TTHC mới thông qua Cơ chế một cửa quốc gia theo định hướng tại Kế hoạch tổng thể triển khai Cơ chế một cửa quốc gia và Cơ chế một cửa ASEAN giai đoạn 2016 - 2020.

Tiếp tục triển khai thực hiện Điều 41 Luật Hải quan 2014 về kết nối với DN kinh doanh cảng nhằm giảm thiểu hồ sơ giấy tờ, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với hàng hóa, container tại các cảng biển…