Trong cuộc họp của Ban chỉ đạo quốc gia và Tổ chuyên môn liên ngành thực hiện đo thời gian giải phóng hàng hóa XNK năm 2015 mới đây, Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn chỉ đạo: Việc đo thời gian giải phóng hàng hóa XNK năm 2015 sẽ tập trung vào các mục tiêu quan trọng là nhận định rõ về thực trạng liên quan đến thời gian thông quan hàng hóa để phát huy những yếu tố tích cực và kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc, những điểm “nghẽn” để kiến nghị, đề xuất Chính phủ giải pháp tháo gỡ. Các giải pháp cần tập trung vào điều chỉnh, bổ sung, sửa đổi về mặt cơ chế chính sách cho phù hợp với thông lệ quốc tế; tăng cường đầu tư về cơ sở vật chất, nguồn nhân lực của các lực lượng chức năng để phục vụ công tác quản lý, kiểm tra đối với hàng hóa thuộc diện phải kiểm tra chuyên ngành; tăng cường công tác xã hội hóa trong thực hiện kiểm tra chất lượng đối với hàng hóa XNK thuộc diện kiểm tra chuyên ngành…

Ngày 21-11-2014, theo thông báo của Văn phòng Chính phủ, thay mặt Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh đồng ý về nguyên tắc với đề nghị của Bộ Tài chính về thực hiện đo thời gian giải phóng hàng hóa XNK năm 2015. Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, đơn vị liên quan hoàn chỉnh kế hoạch (đo thời gian giải phóng hàng) theo đúng mục tiêu, yêu cầu tại Nghị quyết 19/NQ-CP ngày 18-3-2014 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; Chỉ thị 24/CT-TTg ngày 5-8-2014 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lí và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực thuế, hải quan. Việc tổ chức đo thời gian giải phóng hàng năm 2015 đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả.

Tháng 9-2014, lần đầu tiên Tổng cục Hải quan công bố thời gian thông quan hàng hóa (kết quả của cuộc đo năm 2013), qua đó giúp các cơ quan quản lý, người dân, DN thấy được một bức tranh tổng thể về thực trạng liên quan đến thời gian giải quyết thủ tục hành chính của các bộ, ngành đối với hàng hóa XNK.

Theo kết quả đo, đối với hàng NK, thời gian từ khi hàng đến cảng/cửa khẩu cho đến khi hàng đã có quyết định thông quan/giải phóng hàng ra khỏi khu vực giám sát hải quan (tổng thời gian giải phóng hàng) là: 115 giờ 00 phút 17 giây. Trong đó, thời gian từ khi đăng kí tờ khai cho đến khi cơ quan Hải quan ra quyết định thông quan/giải phóng hàng là: 32 giờ 37 phút 55 giây, chiếm khoảng 28% tổng thời gian và 72% thời gian còn lại là tác nghiệp của các cơ quan, tổ chức khác có liên quan đến hoạt động XNK hàng hóa. Đối với hàng XK, thời gian từ khi đăng kí tờ khai cho đến khi cơ quan Hải quan ra quyết định thông quan/giải phóng hàng là: 11 giờ 6 phút 33 giây.

Theo bà Lê Như Quỳnh, việc tổ chức đo thời gian giải phóng hàng được Tổng cục Hải quan thực hiện theo Hướng dẫn về nghiên cứu thời gian giải phóng hàng (Time release study – TRS) của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO) đã ban hành năm 2001 và được rà soát, chỉnh sửa vào năm 2011. Đây là phương pháp nghiên cứu thời gian giải phóng hàng đã được nhiều tổ chức Hải quan thành viên áp dụng và thông báo kết quả cho WCO.

Áp dụng phương pháp của WCO, năm 2013 Hải quan Việt Nam đã tiến hành nghiên cứu thời gian trung bình giải phóng hàng hóa XNK. Kết quả của cuộc nghiên cứu thời gian giải phóng hàng 2013 được thu thập, tổng hợp, phân tích, báo cáo từ dữ liệu thời gian về quá trình làm thủ tục hải quan của các lô hàng thuộc 7.441 tờ khai hải quan (NK là 4.317, XK là 3.124) được đăng ký trong khoảng thời gian 1 tuần làm việc liên tục từ ngày 9-9-2013 đến 14-9-2013) tại 11 chi cục thuộc 7 Cục Hải quan địa phương theo ba tuyến đường cơ bản biển, hàng không, bộ. Dữ liệu của cuộc nghiên cứu có được trên cơ sở kết hợp ghi nhận trực tiếp thời gian theo thực tế công việc và khai thác trên hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan.