Tàu container của Tập đoàn CMA CGM cập cảng tổng hợp quốc tế Nghi Sơn. Ảnh: H.Nụ

Cách trung tâm TP Thanh Hóa khoảng 60 km, men theo tuyến QL 1A về phía Nam, Khu kinh tế (KKT) Nghi Sơn, nằm trên địa bàn huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa, có tổng diện tích quy hoạch ban đầu 18.611,8 ha bao gồm khu cảng, các khu công nghiệp, các khu đô thị, dịch vụ và du lịch (nằm trải dài trên phạm vi 12 xã thuộc huyện Tĩnh Gia). KKT Nghi Sơn được xem như là cầu nối giữa vùng Bắc bộ với Trung bộ, Tây Bắc và Nam bộ, với thị trường Nam Lào và Đông Bắc Thái Lan.

Dưới cái nắng tháng 5, nhìn từ xa, KKT Nghi Sơn đã thực sự sầm uất với nhà máy xi măng Nghi Sơn, cảng nước sâu, nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn - những công trình trọng điểm đầy tự hào của vùng đất Bắc miền Trung.

Sau 3 năm chúng tôi mới có dịp trở lại vùng đất Thanh Hóa, một cảm giác lâng lâng khó tả. Lâng lâng - vui khi cảng tổng hợp quốc tế Nghi Sơn đang long trọng tổ chức sự kiện đón chuyến tàu container đầu tiên cập cảng.

Chiếc xe đưa chúng tôi băng băng trên con đường thẳng tới Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Nghi Sơn (Cục Hải quan Thanh Hóa). Đón chúng tôi tại trụ sở, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Nghi Sơn Lê Hồng Phong hồ hởi khoe, Nghi Sơn đang từng bước thay da đổi thịt, khẳng định vị thế của cảng hàng hóa quốc tế trong tương lai. Minh chứng cho sự thay da đổi thịt đó là từ đầu năm đến nay, đơn vị đã làm thủ tục được 1.154 bộ tờ khai hải quan với trị giá trên 1,5 tỷ USD cho 68 DN có hoạt động XNK qua địa bàn. Trong đó, hàng hóa XNK chủ yếu là dăm gỗ, gỗ dán, đá trắng, đá xây dựng, xi măng, clinker, chế phẩm lọc hóa dầu; dầu thô, nguyên phụ liệu lọc hóa dầu, máy móc thiết bị, thạch cao sản xuất xi măng, than antraxit.

Cục trưởng Cục Hải quan Thanh Hóa Vũ Văn Khánh kiểm tra việc giám sát bốc dỡ hàng hóa tại cảng tổng hợp Nghi Sơn. Ảnh: Phong Nhân

Ngoài ra, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Nghi Sơn cũng đã làm thủ tục cho 368 lượt tàu biển và 5.958 lượt thuyền viên XNC. Qua đó, đơn vị đã thu nộp NSNN đạt trên 3.900 tỷ đồng, đạt 36,4% chỉ tiêu được giao (10.688 tỷ đồng). Trong đó, riêng Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn đã NK 10 chuyến tàu dầu thô với số lượng 2.757.728 tấn (trung bình 1 chuyến có trọng lượng 276.000 tấn tương đương gần 2.000.000 thùng) với trị giá khai báo 1.250.175.521 USD và đã nộp vào NSNN trên 3.257 tỷ đồng, chiếm 90,9% tổng số thu của đơn vị.

Nhấp chén trà, hướng ra biển, từng cơn gió đang thổi ràn rạt, chúng tôi cảm nhận với những kết quả đó không chỉ là động lực để Nghi Sơn ngày một phát triển mà nó còn là nguồn động lực, đóng góp không nhỏ vào thành tích của Hải quan Thanh Hóa trong năm 2019 này.

Rời Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Nghi Sơn, chúng tôi tiến ra cảng khi buổi lễ đón chuyến tàu container đầu tiên sắp diễn ra. Niềm nở đón chúng tôi, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Gang thép Nghi Sơn (NIS) Phan Đào Vũ chia sẻ, sự kiện đón chuyến tàu container đầu tiên thuộc tuyến dịch vụ vận tải container Haiphong China Express (HCX) của CNC thuộc Tập đoàn CMA CGM cập cảng Nghi Sơn diễn ra ngày 8/5 khẳng định tiềm năng, lợi thế nổi trội của cảng biển nước sâu Nghi Sơn đối với quá trình xây dựng và phát triển của KKT Nghi Sơn. Tập đoàn CMA là Tập đoàn vận chuyển container đứng đầu nước Pháp và lớn thứ 3 trên thế giới. Sau một thời gian nghiên cứu, khảo sát, đánh giá tổng quan về KKT Nghi Sơn và cảng Nghi Sơn, Tập đoàn CMA đã quyết định chọn cảng tổng hợp quốc tế Nghi Sơn làm điểm cập bến cho những chuyến tàu container vận chuyển hàng hóa đi các nước trên thế giới, với tần suất ban đầu 1 chuyến/tuần.

Với việc Tập đoàn CMA quyết định chọn cảng tổng hợp quốc tế Nghi Sơn là điểm để mở tuyến dịch vụ vận tải container cho thấy tiềm năng và lợi thế của tỉnh Thanh Hóa, KKT Nghi Sơn nói chung và của NIS nói riêng trong việc tận dụng tối đa vị trí địa lý để phát triển giao thương bằng đường biển.

Bằng giọng tự hào, ông Phan Đào Vũ cho biết, từ đây, cảng Nghi Sơn đã được ghi tên vào danh sách các cảng biển container nước sâu trên thế giới. Đây là bước khởi đầu hết sức quan trọng, ấn tượng, góp phần vào việc tiết giảm chi phí vận chuyển hàng hóa, giảm chi phí logistics, giảm tải cho hệ thống đường bộ, tạo thuận lợi cho các chủ hàng kinh doanh tại khu vực Thanh Hóa và lân cận, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thanh Hóa và khu vực Bắc Trung bộ.

Hướng ánh mắt về phía biển, ông Vũ Văn Khánh, Cục trưởng Cục Hải quan Thanh Hóa nhấn mạnh, cảng Nghi Sơn được đánh giá là một trong những cảng nước sâu tương đối đồng bộ, hiện đại, đã tiếp nhận thành công mã hàng gần 300 tấn cho Nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn 1, đón tàu trọng tải 47.000 tấn an toàn không phải chuyển tải. Theo quy hoạch chi tiết cảng Nghi Sơn giai đoạn đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030, tại cảng sẽ tiếp nhận cỡ tàu từ 30.000 DWT đến 50.000 DWT, có thể tiếp nhận cỡ trên 50.000 DWT. Những năm qua, lượng hàng thông qua cảng Nghi Sơn có sự tăng trưởng nhanh. Số lượng tàu có tải trọng đến 30.000 DWT qua cảng đã tăng đáng kể. Tổng số tàu thông qua cảng từ năm 2010 đến nay là 8.234 lượt. Trong đó tàu có trọng tải trên 30.000 DWT là 26 lượt; tàu trên 20.000 DWT là 80 lượt; tàu trên 10.000 DWT là 120 lượt và dưới 10.000 DWT là 8.008 lượt.

“Với việc cảng tổng hợp quốc tế Nghi Sơn mở đón tàu container, có trọng tải lớn sẽ thuận lợi cho các DN trên địa bàn khu vực miền Trung thực hiện hoạt động XNK hàng hóa. Đồng thời sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế địa bàn, thu hút nguồn thu NSNN cho Hải quan Thanh Hóa. Theo kế hoạch đều đặn mỗi tuần sẽ có một chuyến tàu cập cảng để chuyên chở hàng hóa XNK đến và đi các nước trên thế giới”, ông Vũ Văn Khánh kỳ vọng nói với chúng tôi trước khi chia tay.

Chia tay Nghi Sơn khi màn đêm bắt đầu buông xuống và những gì chúng tôi chứng kiến hôm nay, phải thừa nhận rằng Nghi Sơn đang ngày một thay da đổi thịt nhờ các dự án công nghiệp có hiệu ứng kinh tế - xã hội như Lọc hóa dầu Nghi Sơn, Nhiệt điện Nghi Sơn 1, cảng tổng hợp quốc tế Nghi Sơn đã và đang mang lại.