Tâm lý không an tâm khiến vàng trở thành kênh trú ẩn an toàn và giá tăng cao. Ảnh minh hoạ: H.Dịu

Lý giải về nguyên nhân khiến giá vàng liên tục lập kỉ lục trong 3 tháng đầu năm, bà Nguyễn Thu Oanh, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá (Tổng cục Thống kê) cho biết, nguyên nhân chủ yếu do các nhà giao dịch kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ sau chiến dịch tăng lãi suất nhằm kiềm chế lạm phát cùng với đó là căng thẳng địa chính trị kéo dài và kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại thúc đẩy các nhà đầu tư tìm đến vàng như một kênh trú ẩn an toàn.

Ngoài ra, ở trong nước, lãi suất tiết kiệm đang duy trì mức thấp nhất so nhiều năm trở lại đây; thị trường bất động sản không ổn định, thị trường trái phiếu còn trầm lắng nên chưa tạo sự an tâm đầu tư khiến vàng trở thành kênh trú ẩn an toàn và giá tăng cao.

Vì vậy, chỉ số giá vàng tháng 3/2024 tăng 4,59% so với tháng trước; tăng 9,41% so với tháng 12/2023; tăng 22,71% so với cùng kỳ năm trước; bình quân quý 1 chỉ số giá vàng tăng 18,23% so với cùng kỳ năm trước.

“Giá vàng tăng liên tục và thường xuyên thiết lập đỉnh mới có thể gây hệ lụy đối với nền kinh tế Việt Nam vì khi đó, nhà đầu tư có xu hướng chuyển phần vốn của mình vào vàng để vừa đa dạng danh mục đầu tư, vừa hướng đến mục tiêu sinh lợi. Điều này sẽ làm cho nền kinh tế mặc dù thừa tiền nhưng thực ra lại thiếu tiền để phục vụ cho sản xuất, thúc đẩy tăng trưởng. Bên cạnh đó, một lượng tiền lớn không được đưa vào sản xuất kinh doanh sẽ khiến cho việc thực hiện chính sách kiềm lạm phát và ổn định kinh tế trở nên khó khăn hơn”, bà Nguyễn Thu Oanh phân tích.

Về tỉ giá đồng USD, trên thế giới, giá USD tăng sau khi FED thông báo giữ duy trì lãi suất trong biên độ 5,25%-5,5%. Tính đến ngày 25/3, chỉ số USD trên thị trường quốc tế đạt mức 103,5 điểm, giảm 0,35% so với tháng trước. Trong nước, nhu cầu USD của các doanh nghiệp nhập khẩu nguyên nhiên vật liệu tăng, giá USD bình quân trên thị trường tự do quanh mức 24.837 VND/USD. Chỉ số giá USD tháng 3/2024 tăng 0,88% so với tháng trước; tăng 1,81% so với tháng 12/2023; tăng 4,32% so với cùng kỳ năm trước; bình quân quý 1 tăng 3,97% so với cùng kỳ năm trước.

Cũng theo bà Nguyễn Thu Oanh, áp lực tỷ giá trong thời gian tới sẽ giảm dần vì nhiều tổ chức dự báo FED hạ lãi suất từ giữa năm nay. Ngoài ra, việc Ngân hàng Nhà nước điều hành tỷ giá linh hoạt sẽ giảm bớt áp lực trong ngắn hạn với tỷ giá.