Rà soát pháp luật về quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu
	Kiến nghị gỡ vướng kiểm tra chuyên ngành mặt hàng máy kéo
	Kiểm tra, rà soát các tờ khai nhập khẩu mặt hàng xe kéo dùng trong phạm vi hẹp

Công chức Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 kiểm tra hàng hóa nhập khẩu. Ảnh: T.H

Nhập thực phẩm không kiểm tra chất lượng

Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 mới đây đã ban hành quyết định xử phạt Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ XNK Sevendays Vietnam (Thành phố Thuận An, Bình Dương) 84 triệu đồng, đồng thời buộc tiêu hủy 2 lô hàng thực phẩm nhập khẩu vi phạm về lĩnh vực kiểm tra chuyên ngành.

Trước đó, vào cuối tháng 6/2022, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã lập biên bản vi phạm hành chính về hải quan đối với Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ XNK Sevendays Vietnam. Theo hồ sơ vi phạm, công ty này mở tờ khai hải quan nhập khẩu lô hàng khai báo gồm 23 mặt hàng là thực phẩm các loại, có xuất xứ từ Trung Quốc. Kiểm tra thực tế lô hàng, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 phát hiện, ngoài số hàng đúng khai báo hải quan còn một lượng lớn hàng hóa gồm 21 mục hàng chưa khai báo hải quan, gồm các loại thực phẩm khô (măng, mộc nhĩ, xúc xích, gia vị...) không nhãn hiệu, không có giấy kiểm tra chất lượng theo quy định.

Tương tự, kiểm tra một lô hàng thực phẩm thuộc tờ khai khác của Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ XNK Sevendays Vietnam, cơ quan Hải quan tiếp tục phát hiện 25 mục hàng chưa khai báo hải quan. Tất cả số hàng này đều là thực phẩm, như: sản phẩm thịt gà đông lạnh, ngũ cốc, cá khô, càng ghẹ... với số lượng hàng trăm thùng carton, không có nhãn hiệu, không có giấy kiểm tra chất lượng.

Căn cứ Nghị định 15/2018/NĐ-CP ngày 2/2/2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm, cả hai lô hàng trên của Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ XNK Sevendays Vietnam thuộc đối tượng phải kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm nhập khẩu nhưng Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Xuất nhập khẩu Sevendays Vietnam không bổ sung được giấy "Thông báo kết quả xác nhận thực phẩm đạt yêu cầu nhập khẩu" theo quy định.

Ngoài trường hợp trên, Cục Hải quan TPHCM còn phát hiện doanh nghiệp tự ý tiêu thụ hàng hóa được mang về bảo quản, chờ kết quả kiểm tra chuyên ngành. Chẳng hạn, vào cuối tháng 4/2022, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất đã phát hiện Công ty TNHH Thương mại dịch vụ xuất nhập khẩu P.T. (quận 6, TPHCM) tự ý tiêu thụ hàng hoá được đưa về bảo quản chờ hoàn thành việc thông quan theo quy định và nhập khẩu hàng hoá phải kiểm tra chuyên ngành mà không có Thông báo kết quả kiểm tra chuyên ngành theo quy định của pháp luật. Mặt hàng vi phạm là 20 con cá rồng. Với hành vi vi phạm này, công ty đã bị xử phạt vi phạm hành chính gần 100 triệu đồng, gấp gần 3 lần trị giá lô hàng vi phạm.

Chây ỳ nợ thông báo kết quả kiểm tra

Để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, tránh phát sinh thêm chí phí lưu kho, lưu bãi tại cửa khẩu cảng, cơ quan Hải quan đã giải quyết cho doanh nghiệp mang hàng về bảo quản chờ thông báo kết quả kiểm tra chuyên ngành theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, trên thực tế, ngoài các trường hợp vì nguyên nhân khách quan, có nhiều trường hợp cố tình chây ỳ không nộp thông báo kết quả kiểm tra cho cơ quan Hải quan. Trong đó, có những trường hợp nhiều năm sau khi nhập hàng, thậm chí khi doanh nghiệp không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh vẫn chưa nộp kết quả kiểm tra chuyên ngành cho cơ quan Hải quan để hoàn tất hồ sơ nhập khẩu.

Điển hình trường hợp của Công ty CP XNK thiết bị PKT mở tờ khai nhập khẩu lô hàng máy móc thiết bị từ năm 2014. Sau khi giải quyết cho doanh nghiệp mang hàng về bảo quản, doanh nghiệp không nộp kết quả kiểm tra chuyên ngành cho cơ quan Hải quan theo quy định. Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3 nhiều lần có văn bản đốc thúc, mời doanh nghiệp làm việc về việc chậm nộp kết quả kiểm tra chuyên ngành. Sau đó duy nhất một lần doanh nghiệp gửi công văn giải trình việc trễ ra chứng thư là do lô hàng máy móc trên bị mất 1 chi tiết an toàn xe, doanh nghiệp đang đặt mua bổ sung để trình đăng kiểm theo quy định. Tuy nhiên, đến nay công ty này vẫn chưa nộp kết quả kiểm tra chuyên ngành cho cơ quan Hải quan. Trong khi đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội xác nhận Công ty CP XNK thiết bị PKT không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh, nhưng chưa làm thủ tục giải thể, chia tách, sáp nhập theo quy định. Hiện Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3 đang hoàn tất thủ tục chuyển hồ sơ của Công ty CP XNK thiết bị PKT cho cơ quan Công an để xử lý các bước tiếp theo.

Tương tự, một lô hàng nhập khẩu từ cuối năm 2019 của Công ty TNHH CMH Việt Nam chậm nộp kết quả kiểm tra chuyên ngành sau khi mang hàng về kho bảo quản. Sau khi quá hạn nộp kết quả kiểm tra chuyên ngành, Cục Hải quan TPHCM phải có công văn đề nghị Cục Hải quan Bà Rịa - Vũng Tàu kiểm tra tình trạng hàng hóa tại kho mang hàng bảo quản tại KCN Cái Mép (Bà Rịa- Vũng Tàu) phát hiện hàng hóa vẫn còn trong kho. Nhưng đến nay doanh nghiệp vẫn chưa nộp kết quả cho cơ quan Hải quan. Chi cục hải quan nơi doanh nghiệp mở tờ khai sẽ tiếp tục phối hợp Đội kiểm soát hải quan, cơ quan Đăng kiểm kiểm tra kho nơi doanh nghiệp mang hàng về bảo quản để có hướng xử lý.

Theo Cục Hải quan TPHCM, ngoài các trường hợp nêu trên, Cục Hải quan TPHCM thường xuyên cập nhật các trường hợp doanh nghiệp vi phạm về thủ tục quản lý đối với hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành để ra Thông báo tạm dừng không cho mang hàng về bảo quản đối với doanh nghiệp vi phạm.