Đánh thức tiềm năng kinh tế biển

Phát biểu tại Hội nghị Phát triển bền vững nuôi biển – Nhìn từ Quảng Ninh được tổ chức ngày 1/4, khẳng định tầm quan trọng của ngành nuôi biển, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, nuôi biển nằm trong tổng thể 3 trụ cột phát triển kinh tế thủy sản, đó là: giảm khai thác, tăng nuôi trồng và bảo tồn biển… vừa tạo ra sự hài hòa trong kinh tế biển và bảo vệ nguồn lợi thủy sản. “Nuôi biển bền vững, bài bản sẽ giúp giải quyết xung đột giữa ngành nuôi biển và phát triển du lịch biển vốn là thế mạnh của các địa phương ven biển, tránh câu chuyện ‘thủy sản đi tới đâu, du lịch lùi tới đó’ và ngược lại”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.

Là một trong 3 đầu tàu phát triển kinh tế của vùng đồng bằng sông Hồng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký cho biết, Quảng Ninh là địa phương thành công trong chuyển đổi từ nâu sang xanh, đi đầu thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh quốc gia. Quảng Ninh cũng là địa phương đầu tiên trong cả nước ban hành quy chuẩn địa phương về sử dụng vật liệu phao nổi trong nuôi trồng thủy sản mặn ngọt. Hết năm 2023, toàn tỉnh đã chuyển đổi thành công 10 triệu quả phao xốp sang phao nhựa HDPE thân thiện với môi trường; giữ vững tỷ lệ che phủ rừng trên 55% và là tỉnh có diện tích rừng ngập mặn lớn nhất phía Bắc.

Cũng theo ông Nguyễn Xuân Ký, lợi thế lớn của tỉnh là tận dụng thị trường khách du lịch mỗi năm trên 20 triệu khách để tiêu thụ và xuất khẩu tại chỗ. Kết hợp nuôi trồng thủy hải sản hướng ra biển với khai thác thủy hải sản công nghệ cao, hiệu quả, bền vững, gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh. Bảo vệ nguồn lợi thủy sản và dịch chuyển mật độ nuôi biển từ vùng biển 3 hải lý trở vào để mở rộng diện tích nuôi biển phù hợp với quy hoạch và sức tải của môi trường.

"Quảng Ninh cam kết đồng hành thực chất, tạo mọi điều kiện về thủ tục hành chính, đất đai, đáp ứng các nhu cầu về nguồn nhân lực, đảm bảo an ninh, an toàn, môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, thuận lợi, minh bạch… để các nhà đầu tư trong nước và quốc tế an tâm đầu tư nuôi biển lâu dài và bền vững tại Quảng Ninh", Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh cam kết.

Quang cảnh hội nghị.

Mở khoá “vòng kim cô”

Chia sẻ kinh nghiệm nuôi biển tại Na Uy, bà Hilde Solbakken, Đại sứ Hoàng gia Na Uy tại Việt Nam cho biết, Việt Nam và Na Uy đều là nước có thế mạnh về xuất khẩu thủy sản, trong đó Na Uy là nước lớn thứ hai và Việt Nam là nước lớn thứ ba. Điều quan trọng nhất là hai quốc gia đang tích cực trao đổi chứ không cạnh tranh thị trường, mang lại những cơ hội quý giá để trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau. Hợp tác nuôi trồng thủy sản biển và hải sản không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho cả hai nước mà còn tăng cường mối quan hệ giữa Việt Nam và Na Uy.

“Định hướng phát triển ngành thủy sản ở Việt Nam có nhiều điểm tương đồng với Na Uy. Vì vậy, việc Việt Nam thông qua Chiến lược phát triển bền vững nuôi trồng thủy sản biển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và chiến lược dài hạn của Việt Nam nhằm giảm cường lực khai thác, tăng cường quản lý nuôi biển là con đường tất yếu, là bước quan trọng hướng tới quá trình chuyển đổi xanh, góp phần thúc đẩy gia tăng giá trị xuất khẩu và đáp ứng được tiêu chuẩn xanh của các thị trường lớn”, bà Hilde Solbakken nhấn mạnh.

Trước đây, để phát triển ngành nuôi biển, rào cản về cơ chế chính sách như chiếc “vòng kim cô” siết chặt giấc mơ mở biển của doanh nghiệp. Tuy nhiên, đến nay, chiếc “vòng kim cô” này đang dần được gỡ bỏ. Theo ông Trần Văn Bảo, Giám đốc HTX Thủy sản Thắng Lợi (xã đảo Thắng Lợi, Vân Đồn, Quảng Ninh), sau thời gian dài mong mỏi, đến nay các HTX nuôi biển đã phần nào yên tâm khi tỉnh Quảng Ninh xúc tiến giải quyết thủ tục cấp phép môi trường, cấp phép nuôi trồng và giao khu vực biển.

Tại hội nghị, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tỉnh Quảng Ninh đã ký ghi nhớ với 7 đơn vị để phát triển lĩnh vực này. Trong đó có 4 viện nghiên cứu gồm 3 viện nghiên cứu về nuôi trồng thủy sản (Viện nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản 1, Viện nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản 3, Viện Hải sản) và 1 viện nghiên cứu ứng dụng (Viện Ứng dụng khoa học công nghệ và đào tạo MEKONG). Ba doanh nghiệp gồm doanh nghiệp nghiên cứu, phát triển công nghệ nuôi biển (Công ty Cổ phần Tập đoàn Nam Miền Trung GROUP), doanh nghiệp lĩnh vực sơ chế, chế biến (Công ty TNHH Thủy sản LENGER Việt Nam), doanh nghiệp nuôi biển (Công ty Cổ phần tập đoàn STP).

Ngay sau khi bản ghi nhớ được hoàn thành, Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ninh cũng đã tổ chức trao giấy phép nuôi trồng thủy sản và giao khu vực biển cho một số doanh nghiệp, HTX trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Tiếp tục thực hiện cải các thủ tục hành chính theo chỉ đạo của Chính phủ, UBND tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo Sở NN-PTNT, Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện thủ tục hành chính mang tính đột phá. Theo đó, đã ban hành hướng dẫn liên ngành cho công tác đánh giá tác động môi trường, cấp phép mang tính đột nuôi trồng thủy sản biển, giao khu vực biển để nuôi trồng thủy sản. Nhờ đó, trong quý 1 vừa qua, toàn tỉnh đã tổ chức cấp phép được cho 6 đơn vị.