Xin ông cho biết đánh giá về quá trình xây dựng và thời gian đầu vận hành chính thức Dự án VNACCS/VCIS?

Hệ thống VNACCS/VCIS được xây dựng trong khoảng thời gian là 2 năm. Tôi phải nói rằng 2 năm là thời gian rất ngắn để phát triển một hệ thống và chúng tôi đã phải giải quyết rất nhiều việc để có thể hoàn thành thiết kế sơ bộ rồi thiết kế chi tiết phù hợp với luật pháp và thực tế của Việt Nam.

Tuy vậy, Hệ thống VNACCS/VCIS đã được xây dựng thành công với sự nỗ lực to lớn cả các bên liên quan. 32 phiên họp của tổ công tác đã được thực hiện với sự tham gia lên tới con số là 3.000 ngày công của các chuyên gia phía Nhật Bản, còn con số của các chuyên gia phía Việt Nam phải lớn hơn nữa.

Cho đến thời điểm này thì có thể nói Hệ thống VNACCS/VCIS đã được triển khai thành công. Vẫn còn có một số vấn đề đang vướng liên quan đến thao tác nghiệp vụ, tuy nhiên không có vấn đề gì lớn liên quan đến lỗi hệ thống. Xét về tổng thể, tôi cho rằng hệ thống thực sự thành công, cho dù chúng ta vẫn đang tiếp tục triển khai mở rộng trên toàn quốc đến cuối tháng 6.

Quá trình vận hành vừa qua có những điểm giống và khác nhau như thế nào so với thời điểm Hải quan Nhật Bản lần đầu áp dụng Hệ thống này?

Không có sự khác biệt lớn giữa Nhật Bản và Việt Nam trong việc triển khai hệ thống hải quan. Hệ thống NACCS/CIS được đưa vào vận hành cách đây 35 năm, ở giai đoạn đầu thì hệ thống được đưa vào vận hành ở một số cảng/sân bay chính và rồi mới được triển khai rộng rãi. Ở góc độ này thì hai nước hoàn toàn giống nhau. Có khác chăng là khác ở thời gian triển khai trên toàn quốc. Chúng ta chỉ có 3 tháng để triển khai rộng rãi trên toàn quốc, đây thực sự là một áp lực.

Khi bắt đầu triển khai một hệ thống mới, hoặc đổi mới hệ thống thì đều gặp phải những khó khăn, theo kinh nghiệm của Nhật Bản thì những khó khăn đó rồi sẽ được khắc phục trong thời gian ngắn với sự nỗ lực của các bên. Tôi tin rằng, người sử dụng hệ thống VNACCS/VCIS bao gồm cả phía cơ quan Hải quan sẽ sớm nhận thấy được điểm ưu việt của hệ thống.

Theo ông, để tiếp tục triển khai thành công VNACCS/VCIS, Hải quan Việt Nam, các cơ quan thuộc Chính phủ và giới DN cần phải tiếp tục hoàn thiện những công việc gì?

Có một câu mà người Nhật hay nói là “Thực hành làm cho hoàn hảo”. Tôi khuyến nghị các bạn nên nhanh chóng làm quen với hệ thống VNACCS/VCIS. Thực tế là hệ thống VNACCS/VCIS có rất nhiều chức năng, chỉ có thao tác thành thạo thì các bạn mới hiểu rõ hết các chức năng của hệ thống.

Bên cạnh đó, để phục vụ triển khai một cửa quốc gia, chia sẻ thông tin là yêu cầu hết sức quan trọng, hệ thống NACCS gốc được thiết kế dựa trên nền tảng là chia sẻ thông tin và các chức năng Một cửa quốc gia của hệ thống VNACCS cũng dựa trên nguyên tắc chia sẻ thông tin này.

Có thể nói chia sẻ thông tin giữa các cơ quan ban ngành có liên quan là không thể thiếu được. Thêm vào đó, hệ thống NACCS của chúng tôi còn có hệ cơ sở dữ liệu được gọi là cơ sở dữ liệu hàng hóa. Đây là cơ sở dữ liệu chia sẻ thông tin về hàng hóa của doanh nghiệp, nó cũng tạo thuận lợi cho công tác quản lý hàng hóa của cơ quan Hải quan. Tôi hy vọng rằng Hải quan Việt Nam sẽ cân nhắc để đưa vào áp dụng cơ sở dữ liệu thông tin này khi mở rộng hệ thống VNACCS.

Với kinh nghiệm của mình, ông có nhận xét như thế nào về năng lực tiếp nhận, vận hành Hệ thống VNACCS/VCIS của Hải quan Việt Nam?

Trước tiên, cho tôi được bảy tỏ sự tôn trọng và biết ơn đến các cấp lãnh đạo của phía Việt Nam và xin được gửi lời cảm ơn trân trọng đến tất cả các đồng nghiệp Hải quan Việt Nam. Nếu không có sự chỉ đạo, hợp tác, nhiệt tình của các bạn thì dự án của chúng ta sẽ không thể có được sự thành công như ngày hôm nay.

Chúng tôi, Hải quan Nhật Bản và Hải quan Việt Nam đã hoàn thành nhiệm vụ xây dựng hệ thống trong một khoảng thời gian rất ngắn. Qua 2 năm trải nghiệm vừa qua, tôi tin chắc rằng Hải quan Việt Nam hoàn toàn có đủ khả năng tiếp nhận và vận hành Hệ thống VNACCS/VCIS.

Xin trân trọng cảm ơn ông !