Phe Cộng hòa đặt cược vào Trump

Trong hơn 4 năm cầm quyền, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây dựng được ảnh hưởng to lớn đối với đảng Cộng hòa và toàn bộ nền chính trị Mỹ. Giờ đây khi ông sắp rời nhiệm sở, dư luận đang hướng sự chú ý vào cuộc bầu cử Thượng viện vòng 2 tại bang Georgia ngày 5/1 - sự kiện vô cùng quan trọng nhằm quyết định điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Cuộc bầu cử này diễn ra sau khi không ứng cử viên nào giành được hơn 50% số phiếu ủng hộ trong các cuộc bầu cử vào ngày 3/11/2020.

Các ứng viên bang Georgia tranh ghế thượng nghị sĩ: Raphael Warnock, Kelly Loeffler, Jon Ossoff, David Perdue. Ảnh: Getty/AFP.

Cuộc bầu cử Thượng viện bổ sung tại bang Georgia, diễn ra 15 ngày trước khi ông Trump mãn nhiệm, không chỉ quyết định đảng nào kiểm soát Thượng viện mà còn cung cấp những manh mối đầu tiên về việc Tổng thống Trump có thể duy trì ảnh hưởng với nền chính trị trong bao lâu, một khi ông rời Nhà Trắng.

Cuộc đua tại Georgia năm nay sẽ chứng kiến màn so găng giữa hai Thượng nghị sĩ đương nhiệm của đảng Cộng hòa: David Perdue và Kelly Loeffler với hai đối thủ của đảng Dân chủ: Jon Ossoff và Raphael Warnock.

Phe Dân chủ đang tìm cách chứng minh rằng, chiến thắng của ông Joe Biden ở bang Georgia nói riêng và trên toàn nước Mỹ nói chung không chỉ do làn sóng phản đối Tổng thống đương nhiệm Donald Trump mà còn là do sự thay đổi lâu dài tại bang từng là thành trì vững chãi của đảng Cộng hòa.

Các ứng viên của đảng Dân chủ đang cố gắng lôi kéo sự ủng hộ của các cử tri trẻ ở khu vực thành thị và khu vực ngoại ô xung quanh thủ phủ Atlantan, sau khi giành được sự ủng hộ mạnh mẽ của các cử tri da màu tại bang này. Trong khi đảng Cộng hòa muốn giữ thế mạnh trong cộng đồng da trắng nông thôn và các thị trấn nhỏ.

Đối với các thành viên của đảng Cộng hòa, những người đang theo dõi chiến dịch tranh cử của David Perdue và Kelly Loeffler - hai thượng nghị sỹ trung thành với Tổng thống Trump, câu hỏi đặt ra là liệu tầm ảnh hưởng về chính trị của tổng thống cùng với cuộc chiến pháp lý mà ông theo đuổi nhằm lật ngược kết quả cuộc bầu cử, có thể mang lại cho họ chiến thắng tại bang này hay không.

Michael McNeely, cựu phó chủ tịch Đảng Cộng hòa Georgia, nhận xét: “Đảng Cộng hòa phải lựa chọn con đường nào chúng ta sẽ đi. Cả các ứng cử viên lẫn những người đương nhiệm sẽ phải quyết định liệu chúng ta sẽ vượt ra khỏi tầm ảnh hưởng của nhiệm kỳ ông Trump hay chúng ta sẽ tiếp tục dẫn dắt đảng này đi theo lộ trình mà ông Trump đã vạch ra”.

Đảng Cộng hòa cần phải có ít nhất một ghế để đảm bảo thế đa số tại Thượng viện, trong khi đảng Dân chủ cần cả 2 ứng viên thắng để có thể cân bằng tỉ lệ 50-50 ở Thượng viện. Sau đó, Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris, với tư cách là Chủ tịch Thượng viện sẽ là người có lá phiếu quyết định trong trường hợp bỏ phiếu cho kết quả hòa. Nếu đảng Dân chủ giành quyền kiểm soát Thượng viện thì điều này sẽ mang lại cho chính quyền mới của ông Biden nhiều lợi thế hơn trong việc xây dựng và thực thi các chương trình nghị sự.

Rủi ro lẫn cơ hội đều cao đến mức ông Biden và ông Trump đã quyết định “xung trận” để vận động sự ủng hộ cho các đồng minh của họ tại bang này vào ngày 3/1.

Tổng thống Trump từng khuyến khích một số lượng lớn cử tri Cộng hòa đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và các thị trấn nhỏ. Nếu xu hướng này tiếp tục diễn ra tại Georgia, đảng Cộng hòa sẽ phụ thuộc nhiều vào ông Trump để đạt được thành công trong việc thu hút cử tri của các khu vực nói trên.

Phe Cộng hòa cần chuẩn bị cho tình huống xấu nhất

Tuy vậy, các ứng viên Cộng hòa vẫn phải tính toán kỹ lưỡng về những cơ hội và rủi ro mà ông Trump có thể mang lại. Đã có nhiều ý kiến lo ngại, nếu Tổng thống Trump lặp lại những cáo buộc liên quan đến cuộc bầu cử tổng thống thì điều này có nguy cơ làm giảm tỷ lệ cử tri của đảng Cộng hòa đi bỏ phiếu.

Tình huống xấu nhất đối với phe Cộng hòa là các ứng viên của đảng Dân chủ Jon Ossoff và Raphael Warnock giành được thắng lợi tại các vùng ngoại ô Atlanta, còn họ phải chứng kiến sự sụt giảm tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu ở các vùng nông thôn và thị trấn nhỏ. Những vùng ngoại ô đang phát triển và đa dạng hóa, đang có xu hướng nghiêng về đảng Dân chủ dưới thời ông Trump. Xu hướng này không chỉ diễn ra tại Georgia mà còn tại nhiều khu vực khác như Philadelphia, Dallas, Houston và Phoenix.

Đến nay, ông Trump vẫn chưa chịu thừa nhận kết quả cuộc bầu cử và đang thực hiện mọi nỗ lực nhằm đảo ngược chiến thắng của ông Biden. Trong cuộc điện đàm với quan chức phụ trách bầu cử bang Georgia, ông Brad Raffensperger ngày 2/1, ông Trump yêu cầu nhân vật này tìm kiếm gần 12.000 phiếu bầu để vượt qua khoảng cách với ứng cử viên Dân chủ Joe Biden. Vụ việc đã khiến các ứng cử viên Cộng hòa Perdue và Loeffler đối mặt với thách thức lớn. Tuy vậy, cả hai nhân vật này vẫn thể hiện lòng trung thành đối với tổng thống.

Số lượng cử tri đi bỏ phiếu bầu cử Thượng viện sớm cao kỷ lục tại bang này cũng là điều khiến đảng Cộng hòa lo lắng. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có hơn 3 triệu cử tri đi bỏ phiếu sớm. Theo ông Ryan Anderson, nhà phân tích dữ liệu phi đảng phái ở Atlanta, tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu sớm ở các khu vực bầu cử của đảng Dân chủ đã vượt xa so với khu vực bầu cử của đảng Cộng hòa, khi so sánh với cuộc bầu cử tháng 11/2020.

Georgia vốn được xem là bang truyền thống của đảng Cộng hòa, nhưng những thay đổi về nhân chủng học đã giúp đảng Dân chủ gây dựng được “làn sóng xanh’ ở đây. Các thành viên của đảng Dân chủ hy vọng, những phát ngôn “đầy mâu thuẫn” của Tổng thống Trump, cùng việc ông đề nghị nâng mức hỗ trợ cho mỗi người dân lên 2.000 USD, thay vì mức 600 USD trong khuôn khổ gói cứu trợ Covid-19 và đe dọa phủ quyết dự luật quốc phòng, có thể giúp các ứng viên Dân chủ giành chiến thắng trong cuộc đua này./.