Lễ ký kết thỏa thuận hợp tác giữa Tổng cục Hải quan và VPBank. Ảnh: T.TR.

Theo số liệu của Cục thuế XNK (Tổng cục Hải quan), số thu NSNN thực hiện phối hợp thu qua ngân hàng thương mại trong năm 2012 chiếm tới 53,2% tổng thu NSNN của toàn Ngành. Trong 2 tháng đầu năm 2013, kết quả thực hiện thanh toán này cũng chiếm tới 57,3% tổng thu NSNN của ngành Hải quan.

Phân tích lợi ích chương trình này cho thấy, đối với cơ quan Hải quan, thu được tiền thuế nhanh chóng, đầy đủ, chính xác, kịp thời vào NSNN. Từ đó, dữ liệu nhận từ Kho bạc khai thác trên chương trình KT559 tương đối kịp thời, đầy đủ, chính xác, giúp công tác quản lý thuế thuận lợi và hiệu quả, giảm bớt áp lực về nhân lực tham gia quản lý thu NSNN. Chính vì thế, những trường hợp cưỡng chế nhầm cũng không còn xảy ra.

Đối với DN, giảm bớt thời gian, chi phí giấy tờ trong việc thực hiện thông quan hàng hoá XNK. Nhờ đó, việc thông quan hàng hoá cũng được nhanh chóng và thuận lợi hơn.

Đặc biệt, đối với DN XNK, hiện nay một số ngân hàng có chương trình “Thu thuế XNK online”. Ngay sau khi khách hàng nộp thuế XNK, thông tin nộp thuế sẽ truyền sang Kho bạc Nhà nước để hạch toán thuế, đồng thời truyền sang cơ quan Hải quan để thông quan hàng hóa. Như vậy, không những giảm bớt thời gian, công sức cho việc nộp thuế, mà còn giảm thời gian lưu kho bãi, giải phóng hàng hóa nhanh chóng, giảm thiểu tối đa chi phí phát sinh ngoài ý muốn.

Chương trình phối hợp thu NSNN qua ngân hàng đã cho thấy những thế mạnh vượt trội như đa dạng hóa các hình thức nộp thuế, giúp người nộp thực hiện nghĩa vụ nhanh chóng, thuận tiện hơn. Với ưu điểm là dữ liệu nộp thuế của khách hàng được kết nối trực tiếp với hệ thống thông tin liên ngành của Bộ Tài chính, Kho bạc Nhà nước, Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan, ngân hàng có thể truy vấn thông tin về số thuế/tờ khai hải quan của khách hàng được chuẩn xác. Từ đó, ngân hàng thu thuế và hạch toán thông tin nộp thuế của DN đến các cơ quan liên ngành một cách chính xác, kịp thời và nhanh chóng. Riêng đối với các khoản thuế phải nộp định kỳ, DN chỉ cần ký hợp đồng sử dụng dịch vụ thu thuế tự động là có thể yên tâm về nộp thuế đầy đủ, đúng hạn.

Cần nhân rộng

Theo phân tích của cán bộ Phòng Dự toán Tổng hợp-Cục thuế XNK, số lượng tham gia của các ngân hàng còn hạn chế (hiện mới thực hiện trao đổi thông tin với 9 ngân hàng tại 9 cục, với số thu đạt trên 50% tổng số thu của toàn Ngành, trong khi số thu tại 9 cục hải quan này chiếm gần 90% số thu toàn Ngành), nên khả năng cung ứng dịch vụ đối với cộng đồng DN XNK chưa cao, thông tin về số thuế đã nộp mới chỉ dừng ở mức xét thời hạn nộp thuế hoặc thông quan, giải phóng hàng. Việc sử dụng dữ liệu của các ngân hàng mới đang dừng ở bước xét ân hạn thuế, tạm giải phóng hàng mà chưa được hạch toán vào chương trình kế toán thuế nên việc thanh khoản nợ thuế các tờ khai chưa thực hiện online.

Bên cạnh đó, còn là khó khăn về thông tin tờ khai nợ thuế phi mậu dịch chưa có trong hệ thống. Vì vậy, khi ngân hàng thu thuế cho các tờ khai phi mậu dịch thì không khai thác được thông tin về nợ thuế tờ khai trong hệ thống. Và DN sau khi đã nộp thuế tại các ngân hàng không kiểm tra được thông tin trên hệ thống tại các chi cục hải quan để xét thời hạn nộp thuế hoặc thông quan, giải phóng hàng.

Vì vậy, để triển khai mở rộng phối hợp thu NSNN với các ngân hàng thương mại, đáp ứng mục tiêu thực hiện thanh toán điện tử đến cuối năm 2013 đạt 70-80% tổng thu NSNN của ngành Hải quan thì việc mở cả chiều rộng và chiều sâu phương thức này là cần thiết.

Cục thuế XNK đã đề xuất mở rộng và nâng cấp Cổng thanh toán điện tử để đáp ứng yêu cầu khi vận hành hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS. Việc nâng cấp nhằm khai thác thông tin về việc thanh toán thuế của DN trên cổng thanh toán điện tử để tự động thông quan đối với hàng hóa XNK và cho phép trao đổi thông tin nhanh chóng, kịp thời với hệ thống VNACCS/VCIS. Trong đó, bổ sung các chức năng cho Cổng, cho phép thanh toán tất cả các khoản thu của ngành Hải quan (hiện tại chỉ thanh toán thuế, lệ phí).

Cục thuế XNK cũng kiến nghị cho phép cơ quan Hải quan được mở tài khoản tại ngân hàng thương mại để quản lý các khoản do cơ quan Hải quan quản lý (theo quy định tại Khoản 13 Điều 1 Nghị định 106/2010/NĐ-CP) và được hạch toán, thanh khoản ngay các khoản nợ thuế cho người nộp thuế. Như vậy sẽ giúp cho việc thanh khoản và các khoản nợ của người nộp thuế được nhanh chóng, tạo thuận lợi cho người nộp thuế; hạn chế việc phải điều chỉnh lại số tiền thuế trong trường hợp người nộp thuế không thực hiện đúng thứ tự thanh toán, hay nộp nhầm tài khoản…

Trong năm 2013, Tổng cục Hải quan sẽ mở rộng triển khai phối hợp thu NSNN với các ngân hàng thương mại tại tất cả 34 cục hải quan tỉnh, thành phố, tiếp tục ký thỏa thuận hợp tác với các ngân hàng thương mại đủ điều kiện. Tổ chức tuyên truyền cho cộng đồng DN về nội dung và lợi ích chương trình này mang lại.

Thu Trang