Hàng giả “cộng sinh” trên môi trường thương mại điện tử
	Đơn giản hóa giao dịch điện tử để thúc đẩy giao thương xuyên biên giới
	Khuyến khích cơ quan Hải quan tạo điều kiện lưu thông hàng hóa và thương mại thông suốt, an toàn

Công chức Hải quan TPHCM kiểm tra hàng nhập khẩu qua đường chuyển phát nhanh. Ảnh: T.H

Theo Cục Hải quan TPHCM, thực hiện nội dung chỉ đạo của Tổng cục Hải quan về việc triển khai chứng từ vận tải đối với hàng hoá gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh, Cục Hải quan TPHCM đã tổ chức cuộc họp, phổ biến cho các doanh nghiệp chuyển phát nhanh và các sàn giao dịch thương mại điện tử; yêu cầu doanh nghiệp chuyển phát nhanh thực hiện phát hành vận đơn và vận đơn thứ cấp đúng theo quy định tại Điều 130, Điều 131, Điều 141 Luật Hàng Không dân dụng Việt Nam.

Tuy nhiên, qua quá trình triển khai thực hiện đã phát sinh một số vướng mắc, cần tháo gỡ. Theo quy định tại Khoản 7 Điều 5 Thông tư số 191/2015/TT-BTC ngày 24/11/2015, được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 56/2019/TT-BTC ngày 23/8/2019 của Bộ trưởng Bộ Tài chính: “Căn cứ vào thông tin người gửi cung cấp, doanh nghiệp thực hiện khai các chỉ tiêu thông tin về vận đơn thứ cấp quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 3 Thông tư 50/2018/TT-BTC ngày 23/5/2018 của Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành các chỉ tiêu thông tin, mẫu chứng từ khai báo khi làm thủ tục xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh đối với phương tiện qua cửa khẩu đường không, đường biển, đường sắt, đường bộ và cửa khẩu đường sông theo quy định tại Nghị định số 59/2018/NĐ-CP ngày 20/4/2018 của Chính phủ thông qua Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan trước khi dỡ hàng từ phương tiện nhập cảnh vào kho.”

Đối với doanh nghiệp chuyển phát nhanh sẽ không thể khai đầy đủ các thông tin vận đơn thứ cấp như quy định nêu trên. Chính vì thế, Cục Hải quan TPHCM kiến nghị: Đối với doanh nghiệp chuyển phát nhanh, việc khai các thông tin vận đơn, vận đơn thứ cấp được thực hiện theo Điều 130, Điều 131, Điều 141 Luật Hàng Không dân dụng Việt Nam.

Liên quan đến quy định về thủ tục hải quan, chính sách thuế đối với hàng hoá mua bán thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử được gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh, Cục Hải quan TPHCM cho biết, hiện nay, chưa có quy định về thủ tục hải quan, chính sách thuế đối với hàng hoá mua bán thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử.

Do vậy, đối với hàng hoá mua bán thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử, được gửi qua các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ chuyển phát nhanh đang thực hiện thủ tục hải quan theo Thông tư số 191/2015/TT-BTC ngày 24/11/2015; được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 56/2019/TT-BTC ngày 23/8/2019 của Bộ trưởng Bộ Tài chính. Theo đó, hàng hoá nhập khẩu có trị giá hải quan thấp (từ 1 triệu đồng trở xuống) được miễn thuế nhập khẩu theo quy định tại Nghị định số 134/2016/NĐ CP ngày 1/9/2016, được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 18/2021/NĐ-CP ngày 11/3/2021 của Chính phủ và được miễn thuế GTGT theo Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg ngày 23/11/2010 của Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên, đại diện Công ty cổ phần Công nghệ Thần Tốc và Công ty TNHH Recess (Lazada) cho rằng, các công ty chuyển phát nhanh tại Việt Nam thực hiện ký hợp đồng đại lý dịch vụ hải quan cho Lazada, Shopee, Tiki... khi hàng hoá nhập khẩu về Việt Nam.

Qua xem xét các hoá đơn mua bán hàng hoá qua sàn giao dịch thương mại điện tử do các công ty chuyển phát nhanh cung cấp, điều kiện giao hàng của giao dịch là DDP (delivery duty paid), cho thấy, người bán sẽ chịu các nghĩa vụ về thuế, chi phí và rủi ro cho đến khi giao hàng hoá cho người mua, hay nói cách khác quyền sở hữu hàng hoá chỉ chuyển từ người bán sang người mua tại địa chỉ do người mua chỉ định.

Người mua hàng tại Việt Nam mua hàng hoá và thanh toán trực tiếp cho Lazada, Shopee, Tiki... tại Việt Nam (thanh toán qua tài khoản thụ hưởng trong nước) nên giao dịch giữa Lazada, Shopee, Tiki... và người mua hàng là giao dịch thương mại nội địa. Như vậy, tại thời điểm nhập khẩu, quyền sở hữu hàng hoá thuộc về các sản thương mại điện tử Lazada, Shopee, Tiki và các công ty kinh doanh dịch vụ chuyển phát nhanh chỉ làm đại lý hải quan để làm thủ tục nhập khẩu hàng hoá. Tại thời điểm nhập khẩu, quyền sở hữu hàng hoá chưa thuộc về người mua hàng nên các công ty kinh doanh dịch vụ chuyển phát nhanh không thể đại diện cho người mua hàng để làm thủ tục nhập khẩu, nên không thể mở tờ khai hải quan đối với hàng hóa có trị giá thấp.

Từ thực tế trên, Cục Hải quan TPHCM đề nghị Tổng cục Hải quan có hướng dẫn đối với hàng hoá mua bán thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử được gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh như nêu trên có được làm thủ tục hải quan theo quy định tại Thông tư số 191/2015/TT BTC ngày 24/11/2015; được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 56/2019/TT-BTC ngày 23/08/2019 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hay không và có được miễn thuế nhập khẩu theo quy định tại Nghị định số 134/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016; được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 18/2021/NĐ-CP ngày 11/3/2021 của Chính phủ và miễn thuế GTGT theo Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg ngày 23/11/2010 của Thủ tướng Chính phủ hay không.