Sự bùng nổ kinh doanh TMĐT kéo theo hệ quả khó quản lý hàng hoá, doanh thu của hàng hoá, quản ý thuế. Ảnh: H.Anh

Tăng cường quản lý thuế TMĐT

Trong thời gian qua, cùng với sự phát triển của nền kinh tế số, hoạt động TMĐT tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt có những phiên livestream bán hàng đạt doanh thu kỷ lục hàng trăm tỷ đồng mỗi phiên. Tuy nhiên, sự bùng nổ này cũng kéo theo hệ quả khó quản lý hàng hoá, doanh thu của hàng hoá vì bán hàng trên nhiều sàn, nhiều nền tảng khác nhau, đồng thời việc thực hiện nghĩa vụ thuế dễ dẫn tới rủi ro do số lượng hoá đơn phải xuất hàng ngày rất lớn, dễ sai sót số liệu, xuất hoá đơn sai thời điểm vì thực trạng bán hàng không cố định thời gian…

Theo bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA), đây là cơ hội lớn cho các nhãn hàng gia tăng doanh thu và thúc đẩy kinh tế chung của toàn xã hội. Trong bối cảnh hoạt động TMĐT phát triển bùng nổ, thực tiễn quản lý thuế với kinh doanh TMĐT cũng đã đạt được những kết quả quan trọng. Theo bà Cúc, trong những năm gần đây, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế đã quyết liệt chỉ đạo Cục Thuế các tỉnh, thành phố tăng cường quản lý thuế, thanh tra, kiểm tra theo phương thức quản lý rủi ro, trong đó có hoạt động kinh doanh TMĐT. Số tiền thuế đã truy thu, tiền phạt của các tổ chức cá nhân kinh doanh TMĐT đạt hàng trăm tỷ đồng, đặc biệt là tại Cục Thuế Hà Nội và Cục Thuế TPHCM. Ngoài hai cục thuế lớn này, các địa phương khác cũng tăng cường thu, truy thu, truy phạt đối với hoạt động kinh doanh TMĐT.

Theo Tổng cục Thuế, ngay từ đầu năm 2024, cơ quan Thuế chú trọng xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra đối với người nộp thuế có hoạt động trong lĩnh vực TMĐT, kinh doanh trên nền tảng số, livestream bán hàng online. 6 tháng đầu năm, cơ quan Thuế đã xử lý vi phạm 4.560 người nộp thuế (gồm 1.274 doanh nghiệp, 3.286 cá nhân) với số thuế xử lý truy thu và phạt là 297 tỷ đồng. Theo số liệu của Tổng cục Thuế, trong 6 tháng đầu năm 2024, riêng Cục Thuế TPHCM đã thực hiện rà soát 7.134 doanh nghiệp, hộ và cá nhân kinh doanh TMĐT, qua đó đôn đốc, hỗ trợ kê khai, nộp thuế được 1.298 tỷ đồng; truy thu, xử phạt 1.318 trường hợp với tổng số tiền hơn 72 tỷ đồng.

Bà Nguyễn Thị Cúc cho biết, theo quy định của pháp luật về thuế, các hộ và cá nhân kinh doanh TMĐT phải tuân thủ nghĩa vụ nộp thuế, tự khai, tự tính, tự nộp và tự chịu trách nhiệm về số liệu kê khai. Cụ thể, đối với nhãn hàng, phải kê khai thuế GTGT, thuế TNDN trên doanh thu thực tế chốt đơn hàng bán được. Đối với người livestream nộp thuế theo hai hình thức: nếu cá nhân đăng kí nộp thuế với hộ cá nhân kinh doanh thì nộp thuế 7% trên hoa hồng nhận được từ nhãn hàng (5% giá trị gia tăng, 2% thu nhập cá nhân); nếu cá nhân không đăng kí kinh doanh, coi như làm thuê cho nhãn hàng thì nộp thuế thu nhập cá nhân theo biểu thuế lũy tiến từng phần từ 5%-35%; nhãn hàng tạm khấu trừ thuế 10% trên hoa hồng trước khi chi trả cho cá nhân, nộp vào ngân sách nhà nước và cá nhân có trách nhiệm tự khai quyết toán thuế năm với cơ quan Thuế. “Nếu gặp khó khăn trong việc nộp thuế, các hộ và cá nhân kinh doanh có thể tìm đến các đơn vị kế toán dịch vụ hoặc đại lý thuế chuyên nghiệp để được hỗ trợ nghiệp vụ”, bà Cúc khuyến nghị.

Ngăn ngừa hành vi gian lận, trốn, tránh thuế

Khẳng định thu thuế kinh doanh TMĐT ngày càng chặt chẽ, ông Nguyễn Ngọc Dũng, Chủ tịch Hiệp hội TMĐT Việt Nam cho biết, hiện nay, với những nền tảng công nghệ mới và sự quản lý chặt chẽ của cơ quan chức năng, việc thu thuế kinh doanh TMĐT sẽ ngày càng chặt chẽ. Cơ quan Thuế thực hiện đầy đủ chế độ trao đổi thông tin với cơ quan Thuế các quốc gia, vùng lãnh thổ; qua đó ký kết hiệp định tránh đánh thuế trùng. Việc này để nắm bắt thông tin về doanh thu, thu nhập phát sinh của doanh nghiệp kinh doanh TMĐT tại Việt Nam, xác định nghĩa vụ thuế, ngăn ngừa hành vi gian lận, trốn, tránh thuế tại Việt Nam. Ông Nguyễn Ngọc Dũng nhấn mạnh, để tránh trường hợp bị phạt, truy cứu trách nhiệm hình sự do chậm kê khai, nộp thuế, các hộ và cá nhân kinh doanh TMĐT cần chủ động tuân thủ nghĩa vụ nộp thuế, nhằm tạo sự bình đẳng về nghĩa vụ thuế, tạo nên môi trường kinh doanh bình đẳng, cạnh tranh lành mạnh.

Thông tin từ Bộ Tai chính cũng cho thấy, bên cạnh thanh tra, kiểm tra thuế TMĐT, ngành Thuế đã tiếp tục vận hành hiệu quả Cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài (NCCNN) nhằm hỗ trợ các NCCNN đăng ký, kê khai, nộp thuế tại Việt Nam từ ngày 21/3/2022. Đến nay, đã có 101 NCCNN đăng ký, khai thuế và nộp thuế.

Chia sẻ dưới góc độ DN tư vấn thuế, ông Trần Minh Đại, Giám đốc Công ty Kế toán và tư vấn thuế Tín Phát cho biết, để áp dụng, hỗ trợ người nộp thuế kinh doanh trên sàn TMĐT tốt hơn, các doanh nghiệp kế toán cần phải cập nhật kiến thức liên tục và áp dụng các công nghệ mới. Khuyến nghị tới các doanh nghiệp kinh doanh trên sàn TMĐT, ông Trần Minh Đại cho rằng, các DN cần phải tuân thủ pháp luật, áp dụng các công nghệ tiên tiến hiện đại, tự động hoá để đáp ứng được với sự phát triển của các giao dịch kinh tế và kinh doanh trên sàn TMĐT.