Ông Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên VAMC.

Thưa ông, ông có thể nói rõ hơn về những kết quả mà VAMC đã và dự kiến sẽ đạt được trong năm 2015?

Trong năm 2015, VAMC đã xây dựng được kế hoạch, phương án thu mua nợ xấu, phát hành trái phiếu đặc biệt… nhằm đưa nợ xấu về mức 3%. Với tinh thần đó, tính đến cuối tháng 9-2015, VAMC đã hoàn thành vượt chỉ tiêu khi mua nợ xấu đạt hơn 82 nghìn tỷ đồng trong khi kế hoạch đề ra là 80 nghìn tỷ đồng.

Đến cuối năm, để tiếp tục xử lý nợ xấu, rà soát lại nhu cầu của các tổ chức tín dụng cần bán nợ xấu, VAMC đã báo cáo Ngân hàng Nhà nước để phát hành thêm 20 nghìn tỷ trái phiếu. Dự báo đến cuối năm 2015, những đề xuất và phương án trên sẽ giúp VAMC vượt kế hoạch khoảng 13-15% và kế hoạch đưa nợ xấu của cả nước về mức 3% là hoàn toàn khả thi.

Vậy theo ông, hoạt động mua bán nợ xấu có còn tiếp tục sôi động trong năm 2016?

Tôi cho rằng việc mua bán nợ xấu từ thời điểm này đến cuối năm 2015 không còn tiếp tục sôi động, hiện hồ sơ xin thu mua nợ xấu của VAMC và của các tổ chức tín dụng gửi về không nhiều. Nguyên nhân vì các tổ chức tín dụng đang rà soát, đánh giá lại những khoản nợ, nếu đủ điều kiện thì sẽ xử lý bằng quỹ đề phòng rủi ro của các tổ chức tín dụng đó.

Vậy hoạt động trong năm 2016 của VAMC sẽ như thế nào, thưa ông?

Trong năm 2016, bên cạnh việc tiếp tục thu mua nợ xấu, VAMC phải xem xét xử lý những nợ xấu ấy như thế nào. Đây mới là vấn đề hết sức quan trọng vì từ khi thành lập đến nay, VAMC đã mua được hơn 224 nghìn tỷ nợ gốc, 218 nghìn tỷ nợ gốc nội bảng và 190 nghìn tỷ trái phiếu đặc biệt đã phát hành.

Với một khối lượng nợ xấu khổng lồ như vậy, VAMC phải tổ chức phân loại, đánh giá các khoản nợ đã mua. VAMC cũng phải rà soát để xem xét sức khỏe của doanh nghiệp, doanh nghiệp nào có khả năng tái cơ cấu thì tái cơ cấu, doanh nghiệp nào có khả năng phục hồi thì xem xét miễn giảm lãi, cơ cấu nợ, điều chỉnh trả nợ cho phù hợp.

Nếu các doanh nghiệp không có khả năng phục hồi thì phải tìm mọi biện pháp xử lý. Công việc này cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức tín dụng và ngân hàng, cần vận động khách hàng tự nguyện bàn giao, nếu chây ỳ, cố tình không trả nợ thì dứt khoản tiến hành xử lý, thu giữ, thậm chí là khởi kiện. Bên cạnh đó, VAMC cũng sẽ xem xét, đánh giá lại việc có thể chuyển nợ thành vốn góp.

Ông có thể cho biết đâu là những nguyên nhân còn tồn tại làm hạn chế hoạt động mua bán nợ xấu của Việt Nam?

Những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động xử lý nợ xấu của VAMC vẫn tồn tại như: sự phối kết hợp giữa VAMC – tổ chức tín dụng – khách hàng còn nhiều bất đồng, chưa rõ ràng; VAMC không có quyền chủ động để xử lý nợ xấu mua bằng tài sản đảm bảo; việc định giá khoản nợ đến nay vẫn chưa có quy định cụ thể, cơ sở đánh giá còn phức tạp…

Một vấn đề hết sức quan trọng khác là VAMC phải tổ chức mua nợ xấu theo giá thị trường. Tuy nhiên, để triển khai được thì còn liên quan đến nhiều vấn đề như tính pháp lý, xử lý như thế nào với khoản nợ xấu dưới giá… Bên cạnh đó, Việt Nam vẫn chưa có thị trường mua bán nợ nên người tham gia mua bán nợ không có nhiều ngoài các tổ chức tín dụng. Điều này đang trở nên cấp bách hơn do bản thân VAMC cũng chỉ có vốn điều lệ hữu hạn nên cần thị trường rộng mở hơn.

Hơn nữa, nhiều tổ chức quốc tế cũng có quan tâm đến việc mua nợ xấu của Việt Nam nhưng lại chưa có hành lang pháp lý cho việc mua bán này. Vì thế, nhiều tổ chức quốc tế đã đến làm việc nhưng chỉ mới dừng lại ở giai đoạn khảo sát, nghiên cứu mà chưa đi tới đặt vấn đề chính thức.

Xin cảm ơn ông!