VNACCS/VCIS có vai trò quan trọng trong hiện thực hóa các mục tiêu hiện đại hóa của Hải quan Việt Nam. Trong ảnh: Hoạt động nghiệp vụ tại Hải quan Cao Bằng. Ảnh: N.Quốc

Việc vận hành thử Hệ thống VNACCS/VCIS là khâu chuẩn bị đặc biệt quan trọng trước khi đưa vào vận hành chính thức. Tại giai đoạn này, Hệ thống sẽ được vận hành như trên môi trường thật để kiểm thử toàn bộ chức năng, qua đó kịp thời phát hiện lỗi để khắc phục.

Ông Nguyễn Mạnh Tùng- Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (CNTT) & Thống kê Hải quan kiêm Phó Trưởng ban Thường trực Ban triển khai Dự án VNACCS/VCIS cho biết, để chuẩn bị cho việc chạy thử vào ngày 1-11-2013, Hải quan Việt Nam và các chuyên gia Nhật Bản đã và đang tập trung hoàn thành nhiều công việc liên quan. Một trong những công việc quan trọng là Tổng cục Hải quan đã hoàn thiện các nội dung báo cáo để trình Bộ Tài chính ban hành Quyết định 2341/QĐ-BTC về lộ trình triển khai sử dụng chữ kí số (CKS) trong thủ tục hải quan điện tử (TTHQĐT) bao gồm cả VNACCS/VCIS.

Theo đó từ ngày 1-11-2013 thời điểm chạy thử VNACCS/VCIS, người khai hải quan sử dụng CKS đã đăng kí với cơ quan Hải quan để thực hiện TTHQĐT. Đây là điều có ý nghĩa hết sức quan trọng bởi trong quá trình vận hành thử nghiệm VNACCS/VCIS đòi hỏi phải sử dụng CKS. Sau khi Bộ Tài chính có quyết định về lộ trình áp dụng, Tổng cục Hải quan đã có văn bản hướng dẫn các đơn vị Hải quan địa phương nâng cấp hạ tầng CNTT và tuyên truyền cho DN.

Đối với DN, cần chủ động đăng kí sử dụng dịch vụ CKS đối với các công ty cung cấp dịch vụ này. Sau khi có CKS, DN cần đăng kí CKS với cơ quan Hải quan thông qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Hải quan ().

Bên cạnh đó, Ban triển khai Dự án cũng đã hoàn thiện dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện VNACCS/VCIS để đưa ra lấy ý kiến. Dự kiến giữa tháng 10-2013 sẽ tổ chức hội nghị toàn Ngành để lấy ý kiến đóng góp đối với dự thảo Thông tư. Song song với đó, Ban triển khai còn tiến hành xây dựng kế hoạch cụ thể trong giai đoạn chạy thử để các đơn vị Hải quan địa phương cùng tham gia thực hiện.

Một nội dung quan trọng khác là công tác đào tạo cho người sử dụng. Vai trò quan trọng và số lượng đông đảo (khoảng 6.000 CBCC và 10.000 DN XNK) nên vấn đề đào tạo cho người sử dụng nhận được sự quan tâm rất lớn của lãnh đạo Tổng cục Hải quan. Trong 3 lớp đào tạo cho đội ngũ chuyên gia ở khu vực miền Bắc, miền Trung và miền Nam, lãnh đạo Tổng cục Hải quan đều tham dự Lễ khai mạc để quán triệt vai trò, tầm quan trọng của VNACCS/VCIS đến CBCC.

Ông Nguyễn Mạnh Tùng cho biết, qua 3 lớp đã thực hiện, có 600 CBCC là chuyên gia các cục Hải quan địa phương được đào tạo chi tiết về Hệ thống thông quan hiện đại này. Sau khi được đào tạo, đội ngũ chuyên gia sẽ thực hiện đào tạo cho CBCC và DN trên địa bàn từng đơn vị quản lí. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Ban triển khai Dự án, do khối lượng DN cần đào tạo tập trung lớn ở một số ít đơn vị trọng điểm như: TP.HCM, Hà Nội, Hải Phòng, Bình Dương, Đồng Nai… nên Ban sẽ phải tăng cường nhân lực hỗ trợ trong công tác đào tạo.

Theo Ban triển khai Dự án, hiện nay các đơn vị đều hoàn thiện kế hoạch tổ chức đào tạo và từ nay đến hết tháng 10-2013, toàn Ngành sẽ phải hoàn thành công việc này để phục vụ việc chạy thử. Để việc đào tạo đạt hiệu quả, trong buổi làm việc của Tổng cục trưởng Nguyễn Ngọc Túc với Ban triển khai Dự án mới đây, Ban đề xuất lãnh đạo Tổng cục Hải quan tiếp tục tăng cường đôn đốc, chỉ đạo các đơn vị Hải quan địa phương gấp rút thực hiện. Ban triển khai Dự án bên cạnh việc hỗ trợ các cục Hải quan địa phương cũng có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc các đơn vị.

Đối với người sử dụng (là DN) ngoài việc tham gia đầy đủ, hiệu quả các lớp đào tạo do cơ quan Hải quan tổ chức, DN cần gấp rút đăng kí trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Hải quan. Việc hướng dẫn đăng kí sẽ được giới thiệu kết hợp trong quá trình đào tạo chi tiết.

Cùng với quá trình chạy thử nghiệm, Tổng cục Hải quan cũng tổ chức kết nối thử nghiệm VNACCS/VCIS với các hệ thống CNTT hiện có của Ngành, sau đó là kết nối với các bộ, ngành liên quan. Theo đại diện Công ty NTT Data- Công ty cung cấp kĩ thuật cho VNACCS/VCIS, Công ty vừa tổ chức kết nối thử nghiệm giai đoạn 2 và kết quả hết sức thành công.

Với sự nỗ lực của toàn Ngành và các chuyên gia đến từ Nhật Bản, không lâu nữa (vào ngày 1-4-2014), Hải quan Việt Nam sẽ chính thức vận hành Hệ thống thông quan hiện đại, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu về cải cách, hiện đại hóa của Hải quan Việt Nam.

T.Bình