Nhiều dự án sử dụng đất của DNNN, DN CPH đang có dấu hiệu vi phạm. Ảnh: internet.

Nhiều sai phạm

Trước đó, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục Thuế rà soát việc sử dụng đất của các DN cổ phần hóa (CPH) giai đoạn từ 1/7/2014 đến 30/11/2016 và thống kê 60 trường hợp DNNN, DNNN cổ phần được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Qua đó, Bộ Tài chính nhận thấy, trong quá trình CPH DNNN, nhất là các DNNN đang được Nhà nước cho thuê đất ở những vị trí có giá trị thương mại ở trung tâm thành phố, việc xác định trị giá doanh nghiệp được thực hiện trong thời kỳ chế độ quy định không tính giá trị quyền sử dụng đất vào giá trị DN để CPH nhưng không thực hiện đấu giá khi CPH.

Cùng với đó, có tình trạng sắp xếp lại các cơ sở nhà, đất được UBND tỉnh, thành phố cho chuyển đổi mục đích để xây dựng trung tâm thương mại, văn phòng cho thuê và nhà ở để bán không thực hiện đấu giá theo quy định của Luật Đất đai năm 2013.

Việc xác định giá đất để thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất chủ yếu dựa vào kết quả của DN tư vấn nhưng không đầy đủ và chưa sát với giá thị trường. Đồng thời, việc xác định giá đất làm căn cứ thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tại một số địa phương chưa thực hiện đầy đủ trình tự, thủ tục theo quy định. UBND tỉnh, thành phố phê duyệt giá đất làm căn cứ thu tiền sử dụng đất nhưng chưa xin ý kiến Thường trực HĐND tỉnh, thành phố và không báo cáo HĐND tỉnh, thành phố kỳ họp gần nhất.

Sửa Luật Đất đai 2013

Từ việc rà soát, để chấn chỉnh, xử lý kịp thời các tồn tại trong quản lý và sử dụng đất đai, Bộ Tài chính đã đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Thanh tra Chính phủ đưa vào kế hoạch thanh tra năm 2017 đối với các dự án có dấu hiệu không thực hiện đúng mục đích đầu tư, có dấu hiệu vi phạm pháp luật về đất đai và xác định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất chưa sát với giá thị trường, làm thất thu NSNN.

Cơ quan này cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố tạm thời đình chỉ thi công các dự án xây dựng nhà cao tầng đang triển khai tại các trung tâm thành phố lớn mà chưa thực hiện đúng thẩm quyền giao sử dụng đất không qua đấu giá và phải tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo đúng thẩm quyền (Điều 118 - Luật Đất đai 2013).

Trường hợp được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho phép bán chỉ định, UBND các tỉnh, thành phố phải thực hiện định giá đất sát giá thị trường. Việc xác định giá đất làm căn cứ thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất mà UBND tỉnh, thành phố chưa xin ý kiến Thường trực HĐND tỉnh, thành phố và chưa báo cáo HĐND tỉnh, thành phố trong kỳ họp gần nhất, phải thực hiện báo cáo HĐND tỉnh, thành phố trước khi thực hiện.

Trước đề xuất của Bộ Tài chính, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã yêu cầu Bộ Tài chính chuyển toàn bộ danh sách các dự án có dấu hiệu vi phạm cho Thanh tra Chính phủ để phục vụ công tác thanh tra về quản lý đất đai theo Kế hoạch thanh tra năm 2017 của Thanh tra Chính phủ đã được Thủ tướng phê duyệt.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất sửa đổi quy định của Luật Đất đai 2013 về bán đấu giá quyền sử dụng đất phù hợp với quy định về thu hồi đất.