Lý giải sự sụt giảm mạnh của thị trường chứng khoán
	Vì sao kinh tế tốt, cổ phiếu rẻ nhưng thị trường chứng khoán vẫn “lình xình”?

Thị trường chứng khoán giảm điểm sau những điều chỉnh trên thị trường lãi suất. Ảnh: Nguyễn Hiền

Thị trường chứng khoán biến động tiêu cực

Sau khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) quyết định tăng lãi suất cơ bản thêm 0,75 điểm phần trăm vào ngày 21/9, Ngân hàng trung ương nhiều quốc gia đã phải có động thái tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát và bảo vệ đồng nội tệ. Chịu sức ép lớn từ bối cảnh vĩ mô thế giới, tại Việt Nam, từ ngày 23/9, Ngân hàng Nhà nước cũng đã quyết định tăng điểm đối với một loạt các lãi suất điều hành chủ chốt. Trên thực tế, lãi suất tăng khiến thị trường chứng khoán thế giới suy giảm. Sau khi FED tăng lãi suất, một loạt thị trường chứng khoán lớn trên thế giới cũng đã đồng loạt giảm điểm.

Thị trường chứng khoán Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ. Đối mặt với việc lãi suất tăng, dòng tiền khó tiếp cận hơn, tâm lý của nhà đầu tư bị tác động. Chỉ số VN-Index đã giảm liên tiếp, thậm chí vùng hỗ trợ 1.100 điểm cũng đã bị xuyên thủng. Thị trường đã có nhiều phiên giảm điểm trong tuần cuối của tháng 9. Bước sang tháng 10, thị trường chứng khoán chứng kiến những phiên giao dịch giằng co nhưng về cơ bản diễn biến của thị trường vẫn đang trong xu hướng tiêu cực, điểm số đang trên đà giảm. Kết thúc tuần đầu tiên của tháng 10, trong phiên giao dịch ngày 7/10, thị trường chứng kiến chỉ số VN-Index lao dốc với việc giảm tới 39 điểm, dừng chân tại mốc xấp xỉ 1.036 điểm. HNX-Index giảm 8,04 điểm (3,84%) xuống 226,09 điểm và UPCoM-Index giảm 2,43 điểm (2,95%) xuống 79,98 điểm.

Nói về những lo ngại trên thị trường, bà Hồ Nguyễn Thủy Tiên, Giám đốc Khách hàng cá nhân Chứng khoán Rồng Việt lưu ý về vấn đề tăng lãi suất. Theo bà Hồ Nguyễn Thủy Tiên, tại Việt Nam, nhà điều hành chính sách đang đối mặt với việc phải ổn định tỷ giá và kiềm chế lạm phát. Ngân hàng Nhà nước đã quyết định tăng 1% lãi suất điều hành với lãi suất tái cấp vốn từ 4% lên 5%, lãi suất tái chiết khấu từ 2,5% lên 3,5%. Việc nâng lãi suất có phần xung đột với chủ trương thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam được đặt ra ngay từ đầu và vẫn được nhấn mạnh đến hiện tại. Cùng với đó, nền kinh tế thế giới đang đối mặt với vấn đề khủng hoảng lương thực và khí đốt tại châu Âu, lạm phát cao tại Mỹ, các vấn đề tại Trung Quốc, căng thẳng chính trị, FED nâng lãi suất.

“Tôi nghĩ đó là những vấn đề đáng lo ngại trên thị trường lúc này khi nguồn tiền rẻ đã không còn, lãi suất tăng, chính trị leo thang... khiến cho tâm lý thị trường chứng khoán bị ảnh hưởng khá mạnh”, bà Hồ Nguyễn Thủy Tiên nói.

Về tác động của việc tăng lãi suất đối với lợi nhuận của doanh nghiệp niêm yết, ông Quản Trọng Thành, Giám đốc Khối Phân tích Maybank Investment Bank cho rằng, dự báo tổng lợi nhuận trung bình của doanh nghiệp năm 2022 ở mức khoảng 25% vẫn có thể đạt được. Tác động từ việc tăng lãi suất tới doanh nghiệp không quá lớn, sẽ làm giảm từ 3-5% lợi nhuận của cả thị trường. Những ngành tiếp tục duy trì được tốc độ tăng trưởng cao trước hết là ngành liên quan đến bán lẻ, thứ hai là ngành ngân hàng. Dự báo ngành ngân hàng sẽ duy trì được tốc độ tăng trưởng tốt ở mức khoảng 25%-30% bởi vì ngân hàng vẫn đảm bảo được tốc độ tăng trưởng tín dụng nếu so sánh kỳ này với kỳ trước, thêm vào đó là việc họ có khả năng điều tiết lợi nhuận thông qua quỹ dự phòng.

Thận trọng theo dõi sát diễn biến thị trường

Thị trường chứng khoán luôn nhạy cảm và đi trước các sự kiện kinh tế, vì thế bước sang giai đoạn lãi suất tăng, theo các chuyên gia, trong ngắn hạn từ ba đến sáu tháng tới khi thị trường đối mặt với những câu chuyện vĩ mô như áp lực tỷ giá, lãi suất tăng thì thị trường sẽ trong trạng thái chờ đợi, chưa tham gia quyết liệt ngay, trong khi những người đang cầm cổ phiếu cũng đang rất nóng ruột.

Ông Quản Trọng Thành, Giám đốc Khối Phân tích Maybank Investment Bank cho rằng, kịch bản tích cực nhất là sau đợt điều chỉnh lãi suất này có thể thị giá hoặc VN-Index sẽ đi ngang, chưa tạo ra một trend mạnh. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia Maybank Investment Bank, các hoạt động của doanh nghiệp sẽ có tăng trưởng yếu tố EPS, tức là phần thu nhập trên cổ phiếu vẫn đang tiếp tục tăng lên và đến một thời điểm định giá sẽ rơi xuống mức cực rẻ. Nếu nhìn góc độ dài hạn và nền kinh tế Việt Nam vẫn trong xu hướng phục hồi, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn đủ sức để đi qua giai đoạn này trong vòng 12 tháng tới thì đây là thời điểm tốt để đầu tư.

Trong khi đó, ông Trần Thăng Long, Giám đốc Phân tích, Công ty CP Chứng khoán BIDV (BSC) cho rằng, đến thời điểm hiện tại, diễn biến thị trường chứng khoán toàn cầu khá xấu và đi xuống, tuy nhiên, thị trường chứng khoán của Việt Nam may mắn hơn một chút vì trong đại dịch Covid-19, chúng ta không phải cắt giảm lãi suất mạnh mẽ hoặc thi hành chính sách tiền tệ nới lỏng, do vậy vẫn còn những dư địa tăng trưởng. Với những nỗ lực của Chính phủ, của Quốc hội của Việt Nam cũng như những “room” chính sách của chúng ta vẫn đang còn thì Việt Nam sẽ vẫn là một điểm đến quan trọng, hấp dẫn đối với nhà đầu tư trong nước cũng như quốc tế.

Sau khi lãi suất được điều chỉnh tăng, trong dài hạn có thể cơ hội đầu tư là khá sáng sủa, nhưng về cơ hội đầu tư trong ngắn hạn, nhiều ý kiến cho rằng sẽ rất khó. Theo đó, các chuyên gia cho rằng, các nhà đầu tư nên chú ý, thận trọng theo dõi sát diễn biến thị trường, nếu có những sự điều chỉnh đến mức định giá và mức sinh lời hợp lý thì chúng ta hãy nắm bắt cơ hội. Còn về triển vọng đầu tư của các nhóm ngành, trong ngắn hạn nếu để chọn thì rất khó vì tâm lý thị trường thay đổi nhanh. Tuy nhiên, trong dài hạn từ 6 tháng đến 1 năm tới, những cổ phiếu liên quan đến đầu tư công đã giảm trong thời gian gần đây là một cơ hội để nhà đầu tư có thể tích lũy. Bên cạnh đó, nhóm ngành liên quan đến khu công nghiệp cũng khá triển vọng khi tỷ lệ lấp đầy của các khu công nghiệp Việt Nam đã lên mức cực kỳ cao và giá thuê tăng hơn 15%.

Các chuyên gia cũng lưu ý, chứng khoán là một thị trường rất nhạy cảm với thông tin, chỉ cần một vài thông tin gây nhiễu xuất hiện thì rất có thể ảnh hưởng đến thị trường và làm dao động mạnh. Để có thể xác định giá cổ phiếu tốt, nhà đầu tư cần phải có tâm lý vững vàng, bình tĩnh và chọn lọc được những thông tin chính xác thì mới có thể đưa ra quyết định đầu tư tối ưu và chính xác hơn.