Nhiều tỉnh, thành đang đứng trước nguy cơ thiếu hụt nhân lực ngành y tế. Ảnh: T.D

Thu nhập thấp

Theo thống kê của Sở Y tế TPHCM, trong năm 2021 toàn thành phố có 968 nhân viên y tế nghỉ việc. Nhân sự nghỉ việc phần lớn là điều dưỡng và bác sĩ công tác tại trạm y tế phường, xã. Từ đầu năm 2022 đến nay, thành phố ghi nhận thêm khoảng trên 300 nhân viên y tế xin nghỉ việc.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghỉ việc của nhân viên y tế là do hoàn cảnh gia đình hoặc yếu tố cá nhân, một phần là do thu nhập không tương xứng với sự cống hiến của nhân viên y tế. Giám đốc Sở Y tế TPHCM Tăng Chí Thượng cho biết, trong 6 tháng năm 2022, tuy tổng số người làm việc trong ngành y tế giảm không nhiều so với năm 2021 nhưng gây khó khăn không nhỏ cho các cơ sở y tế công lập vì hầu hết người nghỉ việc là người có thâm niên, kinh nghiệm, còn người mới được tuyển dụng là nhân viên mới cần có thời gian để thực hành, tập sự.

Tại Bình Dương, từ năm 2021 đến nay, ngành y tế tỉnh đã có 328 viên chức y tế nghỉ việc. Ngành y tế Bình Dương đang thiếu khoảng 600 biên chế trong bối cảnh Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương (quy mô 1.500 giường) dự kiến đi vào hoạt động vào cuối năm 2022.

Từ đầu năm đến nay, An Giang có đến 145 bác sĩ, điều dưỡng và nhân viên y tế xin thôi việc. Nơi có bác sĩ, điều dưỡng và nhân viên y tế nghỉ việc nhiều nhất tỉnh là Bệnh viện Đa khoa khu vực tỉnh An Giang với 35 người. Ông Nguyễn Văn Ngọc Răng, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa khu vực tỉnh An Giang cho biết trong lúc dịch Covid-19 bùng phát các bác sĩ, điều dưỡng và nhân viên y tế luôn cố gắng phục vụ người bệnh. Tuy nhiên, sau đại dịch, nguồn thu của bệnh viện khó khăn, ảnh hưởng đến thu nhập nên có nhiều người xin nghỉ.

Tương tự, tại Vĩnh Long, từ đầu năm đến hết tháng 6/2022, đã có 35 nhân viên y tế làm đơn xin nghỉ việc, trong đó có 21 bác sĩ. Trong năm 2021, toàn tỉnh đã có 38 nhân viên y tế xin nghỉ và đã nghỉ việc. Nguyên nhân là do chế độ tiền lương không đủ bảo đảm cuộc sống, sinh hoạt cho bản thân và gia đình. Chính sách ưu đãi, đãi ngộ cho viên chức y tế chưa hấp dẫn, chưa thật sự giữ chân được đội ngũ y tế. Hiện có sự chênh lệch cao về tiền lương giữa y tế công lập và y tế tư nhân. Vì thế, viên chức y tế, nhất là đội ngũ bác sĩ ở các bệnh viện công đã xin thôi việc để tìm đến các cơ sở y tế tư nhân có chế độ tiền lương cao hơn.

Cũng vì lý do nêu trên trong 6 tháng đầu năm 2022, thành phố Cần Thơ có 111 y, bác sĩ, nhân viên y tế nghỉ việc, rải đều ở các tuyến từ thành phố đến cơ sở. Phần lớn các bác sĩ có tay nghề cao chuyển sang y tế tư nhân, nơi có mức lương, chế độ đãi ngộ cao hơn khu vực công lập.

Giải pháp giữ chân cán bộ y tế?

Trước tình trạng chảy máu chất xám đã được thành phố lường trước sau đại dịch Covid-19. Để giải quyết tình trạng này, TPHCM đã đưa nguồn nhân lực mới ra trường về trạm y tế làm việc, nâng mức lương cho nhân viên y tế.

Ông Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TPHCM cho biết, ngành y tế thành phố thường xuyên động viên tinh thần, tổ chức các diễn đàn chia sẻ, lắng nghe tâm tư nguyện vọng của nhân viên y tế, kịp thời biểu dương, khen thưởng các tập thể. Sở Y tế TPHCM cũng đang tìm các phương án nhằm giảm bớt khó khăn, kịp thời động viên cán bộ y tế yên tâm công tác, phục vụ lâu dài trong ngành y tế. Bên cạnh đó, xây dựng và thực hiện chính sách thu hút, trọng dụng nhân viên y tế làm việc tại các cơ sở y tế công lập, nhất là nhân viên y tế làm việc tại các tuyến y tế cơ sở.

Để ngăn làn sóng nghỉ việc và thu hút nhân lực, Sở Y tế Bình Dương đã xây dựng kế hoạch và đề xuất tăng mức phụ cấp cho y tế công lập với mức lương ban đầu cao gấp 3 lần mức lương cơ sở vùng 1. Đối với điều dưỡng, y sĩ, dược sĩ tại tuyến y tế cơ sở, mức lương tiếp nhận ban đầu cao gấp 1,5 - 2 lần mức lương cơ sở vùng 1.

Đối với chính sách thu hút bác sĩ ở các nơi về công tác tại Bình Dương sẽ được áp dụng chính sách hỗ trợ gồm: 600 triệu đồng đối với tiến sĩ, bác sĩ chuyên khoa cấp II, bác sĩ nội trú; hỗ trợ 500 triệu đồng đối với thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa cấp I; bác sĩ đa khoa, bác sĩ răng hàm mặt tốt nghiệp loại giỏi trở lên hỗ trợ 450 triệu đồng, tốt nghiệp loại khá 420 triệu đồng, tốt nghiệp loại trung bình, trung bình khá 400 triệu đồng. Những người thuộc diện này còn được hưởng thêm tiền hỗ trợ thuê nhà ở, hỗ trợ hàng tháng từ 2 - 3,5 lần mức lương cơ sở và các hỗ trợ khác.

Tỉnh Vĩnh Long cũng đã đưa ra nhiều giải pháp thu hút bác sĩ về công tác tại tỉnh. Giám đốc Sở Y tế tỉnh Vĩnh Long Văn Công Minh cho biết, ngành y tế đang xây dựng dự thảo nghị quyết về chính sách thu hút, đãi ngộ và hỗ trợ đào tạo cho đội ngũ nhân viên y tế giai đoạn 2022-2026. Các ưu đãi được đưa ra là hỗ trợ một phần chi phí sinh hoạt để thu hút nhiều chuyên gia giỏi tại các bệnh viện tuyến trên về chuyển giao các kỹ thuật cao cho bệnh viện tuyến tỉnh, huyện. Hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng cho nhân viên y tế được cử đi đào tạo nhằm nâng cao năng lực chuyên môn phục vụ cho ngành y tế của địa phương, đồng thời đề nghị cấp có thẩm quyền cho xây dựng nhà ở xã hội để bố trí cho nhân viên y tế.